Phản đối chuyển đổi condotel thành nhà ở, Bộ Công an kiến nghị Thanh tra Chính phủ vào cuộc

Mới đây, Bộ Công an đã có báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ về những bất cập trong qui định pháp luật liên quan đến các loại hình: Căn hộ du lịch (condotel), biệt thự du lịch (resort villa) và văn phòng kết hợp lưu trú (officetel).

Theo đó, Bộ Công an dẫn số liệu của Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VnREA) cho thấy, hiện cả nước có khoảng 82.902 căn condotel, 28.099 căn resort villa, 12.617 phòng khách sạn, 15.663 căn shophouse,… tập trung tại các địa phương như Hà Nội, TP HCM, Quy Nhơn, Bình Thuận, Khánh Hòa, Đà Nẵng, Kiên Giang, Quảng Ninh… Riêng officetel, có khoảng 16.523 căn tập trung tại Hà Nội và TP HCM.

"Hoạt động đầu tư, kinh doanh, mua bán, chuyển nhượng các loại hình BĐS trên diễn ra dưới nhiều hình thức phức tạp, nhưng qui định pháp luật liên quan chưa đầy đủ, tồn tại nhiều bất cập, gây khó khăn cho công tác quản lí Nhà nước, rủi ro cho người mua, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến an ninh kinh tế, an ninh trật tự", văn bản của Bộ Công an nêu.

Kiến nghị Thanh tra Chính phủ vào cuộc

Theo Bộ Công an, các Bộ ngành cho rằng đã có đầy đủ cơ sở pháp lí để quản lí condotel, resort villa, officetel. Tuy nhiên, thực tế việc đầu tư, xây dựng, quản lí các loại hình BĐS trên gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, các văn bản chưa giải quyết được.

Thứ nhất, chưa xác định rõ đối tượng được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản là condotel, resort villa.

Cụ thể, tại Văn bản 703 mới ban hành, Bộ TN&MT hướng dẫn xác định đất xây dựng condotel, officetel, resort villa là đất thương mại, dịch vụ và có đủ điều kiện chuyển nhượng theo Luật Kinh doanh bất động sản.

Tuy nhiên, Bộ TN&MT chưa hướng dẫn rõ việc giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản condotel, officetel, resort villa sẽ được cấp cho chủ đầu tư dự án hay cho từng người mua căn hộ.

Trường hợp cấp cho từng người mua trong dự án sẽ phát sinh nhiều vấn đề phức tạp về an ninh, trật tự trong quản lí vận hành tòa nhà, quản lí hoạt động đầu tư kinh doanh căn hộ; quản lí, thu hồi dự án khu hết thời hạn sử dụng đất của dự án.

Bộ Công an dẫn chứng, hiện nay một số địa phương như Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu đang chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản condotel cho người mua, dần hợp thức hóa các condotel, resort villa thành nhà ở, gây áp lực hạ tầng kĩ thuật và hạ tầng xã hội; đặt ra nhiều vấn đề phức tạp về an ninh trật tự.

Việc chưa rõ ràng trong cấp sổ cũng ảnh hưởng tới việc thế chấp tài sản vay vốn ngân hàng, nguy cơ mất an toàn hệ thống tín dụng ho hầu hết dự án condotel đều được chủ đầu tư thế chấp quyền sử dụng đất vay vốn ngân hàng.

Thứ hai, qui định về kinh doanh condotel, resort villa, officetel còn nhiều bất cập, chưa cụ thể dẫn đến rủi ro cho người mua.

Cụ thể, Luật kinh doan Bất động sản (năm 2014) qui định điều kiện kinh doanh bất động sản hình thành trong tương lai còn lỏng lẻo, chưa rõ vai trò của cơ quan quản lí Nhà nước trong việc quản lí hoạt động kinh doanh BĐS hình thành trong tương lai là condotel và resort villa.

Do đó, việc mua bán loại hình này diễn ra phức tạp, nhiều địa phương không quản lí được hoặc buông lỏng. 

Nhiều chủ đầu tư mở bán khi chưa đủ điều kiện, rủi ro cho người mua, nhất là không thực hiện được cam kết với người mua đã phát sinh tranh chấp, phức tạp về an ninh trật tự.

Bên cạnh đó, hiện chưa có qui định về hồ sơ dự án, giấy tờ về nghiệm thu hoàn thành xây dựng cơ sở hạ tầng kĩ thuật theo tiến độ dự án để các định chủ đầu tư đã đáp ứng điều kiện được kinh doanh BĐS hình thành trong tương lai dẫn đến đến các địa phương áp dụng luật khác nhau, gây khó khăn cho chính chủ đầu tư và rủi ro cho người mua nhà.

Qui định về quản lí, vận hành căn hộ, tòa nhà hỗn hợp thiếu chặt chẽ, chưa có vai trò của chủ đầu tư, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.

Chẳng hạn, tại dự án Our City (Hải Phòng) do Công ty TNHH Hiệp Phong Việt Nam (100% vốn Hong Kong - Trung Quốc) đã có hàng trăm người Trung Quốc nhập cảnh qua đường du lịch, thuê căn hộ để tổ chức đánh bạc qui mô lớn.

Ngoài ra, tổ hợp khách sạn chung cư cao cấp Oceanus Mường Thanh Viễn Triều (Nha Trang, Khánh Hòa) với 5 tòa 45 tầng 1.000 căn hộ, trong đó có khoảng 50% căn hộ để ở và 50% dùng để cho thuê. 

Hiện nhiều căn hộ tự ý cho thuê dưới nhiều hình thức nhưng không có sự quản lí giảm sát của chủ đầu tư, ban quản trị, chính quyền, dẫn tới phức tạp, ảnh hưởng an ninh trật tự...

Từ thực trạng trên, Bộ Công an kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng khẩn trương nghiên cứu, sửa đổi Luật Kinh doanh bất động sản. Trong đó qui định tên gọi, hình thức quản lí, kinh doanh, cho thuê đối với condotel, resort villa, officetel…

Ngoài ra, Bộ Công an cũng kiến nghị Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hoàn thiện qui định về quản lí, vận hành các tòa nhà hỗn hợp vừa có chức năng ở, vừa cho thuê văn phòng.

Bộ TN&MT nghiên cứu sửa đổi qui định về phân loại đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với các loại hình BĐS trên. Đặc biệt, không hợp thức hóa các dự án officetel, resort villa, officetel thành nhà ở.

Bộ Công an cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Thanh tra Chính phủ tiến hành thanh tra việc triển khai các dự án condotel, resort villa, officetel tại một số địa phương phát hiện nhiều để phát hiện sai phạm, đề xuất xử lí.