Ông Donald Trump và ông Tập Cận Bình có thể sát cánh trong thương mại

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (phải) và Tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh: Reuters)

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vừa đến Davos (Thụy Sĩ) hồi tuần trước với thông điệp mạnh mẽ bảo vệ “toàn cầu hóa kinh tế”. Nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump thực sự muốn thúc đẩy sự giàu có của Mỹ, ông nên chào đón lập trường của ông Tập, thúc đẩy ông ấy bám sát vào nó và áp dụng các ý tưởng trên vào chính sách thương mại của Mỹ.

Bản năng của Tổng thống Trump cũng là trọng thương mại. Ngay cả ông cũng nói rằng bản thân mình ủng hộ thương mại, miễn là các nước cùng chơi theo quy tắc chung. Điều tốt nhất cho nước Mỹ, Trung Quốc và phần còn lại của kinh tế thế giới là ông Trump và ông Tập ủng hộ nhau trong quan điểm thương mại là tốt. Thay vì nói về việc đẩy bên còn lại vào một cuộc chiến thương mại, họ nên gọi điện cho nhau để thúc đẩy hợp tác thông qua giao thương.

Toàn cầu hóa có thể tốt cho Trung Quốc hơn so với những gì ông Tập thừa nhận. Sản lượng kinh tế bình quân đầu người ở Đại lục tăng hơn gấp bảy lần kể từ khi nước này gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) năm 2001. Đây là sự bùng nổ đáng chú ý, ít có liên quan đến việc giữ giá nhân dân tệ ở mức thấp như ông Trump quả quyết hay với sự khéo léo xử lý của chính quyền Trung Quốc như ông Tập cho hay. Việc gia nhập WTO kéo theo nhiều cải cách giúp các nhà xuất khẩu Trung Quốc trở nên cạnh tranh hơn: giảm thuế quan, hạ rào cản với đầu tư nước ngoài và cho phép các doanh nghiệp xuất khẩu trực tiếp thay vì thông qua nhiều trung gian quốc doanh.

Thực tế, nếu ông Tập chân thành trong thông điệp mong muốn “thúc đẩy thương mại và tự do hóa đầu tư… nói không với chủ nghĩa bảo hộ” ở Davos, ông đang đáp lại những lời chỉ trích của ông Trump và nhiều người khác dành cho Đại lục.

Ông Tập sẽ cắt nguồn tín dụng rẻ vốn đang hỗ trợ nhiều công ty nhà nước hoạt động kém hiệu quả, giúp họ có lợi thế trước đối thủ nước ngoài. Ông sẽ giữ các rào cản đầu tư trực tiếp nước ngoài ở mức thấp. Ông sẽ giảm công suất dư thừa của thép, nhôm và các khu vực khác thay vì bán phá giá hàng xuất khẩu trên thị trường thế giới. Ông sẽ thúc đẩy nội tệ di chuyển theo hướng thị trường, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và thực thi pháp luật bình đẳng thay vì chỉ nhắm đến các công ty ngoại.

Ông Tập làm tất cả những điều đó không phải để ông Trump hài lòng, mà là vì kinh tế Đại lục.

Thương mại tự do không đồng nghĩa với chuyện Mỹ ít có lợi hơn. Thuế quan mới đặt ra với hàng hóa Trung Quốc sẽ chỉ khiến người Mỹ trở nên tệ hơn, thậm chí nếu Bắc Kinh quyết định không trả đũa. Việc gọi Trung Quốc là nước thao túng tiền tệ, giữ nhân dân tệ ở mức thấp, cũng là vô lý khi mà hiện tại, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đang chi hàng tỉ USD để nâng giá lên.

Chính quyền của ông Trump nên tiếp tục dùng WTO để giải quyết việc bán phá giá và các động thái vi phạm quy tắc thương mại khác. Họ nên thúc đẩy một thỏa thuận đầu tư song phương, cải thiện quyền tiếp cận cho các nhà đầu tư Mỹ. Họ nên xem xét kỹ lưỡng các lời chào mua bán, sáp nhập từ doanh nghiệp Trung Quốc ở Mỹ, bảo đảm chúng đi đúng với quy định. Họ nên vực dậy Hiệp định Đối tác Kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP), thúc giục Trung Quốc tham gia với cùng các điều khoản như những đối tác khác. Hãy nhớ rằng: Thương mại là tốt nếu tất cả các bên đều chơi theo luật như ông Trump từng nói.

Một trật tự thương mại tự do được xây dựng trên nhiều tiêu chuẩn cao, được áp dụng công bằng, vững chắc sẽ phục vụ lợi ích của cả hai quốc gia. Đó là ý nghĩa của “thương mại công bằng”. Đó là điều mà ông Tập và ông Trump đều nói là họ muốn có. Cả hai nên hỗ trợ nhau để đạt được điều này.