Nikola không thể sánh được với Tesla

Trước khi lên sàn vào tháng 6, Nikola cảnh báo rằng nếu nếu Chủ tịch Trevor Milton rời khỏi công ty, hãng xe hơi chạy bằng điện và hydro này sẽ "phải chịu tổn thất cực kì lớn".

"Ông Milton là nguồn gốc của hầu hết các ý tưởng và cách thực hiện thúc đẩy Nikola", bản cáo bạch viết về nhà sáng lập 38 tuổi. Sau khi ông Milton từ chức vào ngày 21/9 giữa những cáo buộc nói dối về công nghệ của công ty, nhà đầu tư của Nikola chắc chắn đang rất hi vọng rằng lời khẳng định trên không chính xác.

Theo Bloomberg, trong thời gian ngắn kể từ khi niêm yết đến nay, định giá Nikola đã tăng vọt lên 13 tỉ USD. Những lời quảng bá trên trang mạng xã hội của ông Milton tạo ra sự phấn khích lớn giữa các cổ đông nhỏ lẻ thiếu kinh nghiệm và giúp Nikola hợp tác được với những tên tuổi tầm cỡ như General Motors và Robert Bosch Gmbh.

Nhưng những lời khoe khoang và các tuyên bố không nhất quán của ông Milton về năng lực công ty đã trở thành tâm điểm cho những người chỉ trích. Chúng trở thành sự sao nhãng không cần thiết trong lúc Nikola cố đưa mẫu xe tải điện và hydro đầu tiên của mình ra thị trường.

Do vậy, sự ra đi của ông Milton sẽ giúp công ty thoát khỏi diễn biến đáng xấu hổ từ báo cáo của hãng bán khống Hindenburg, ngay cả khi công ty mất đi chiến binh mạnh mẽ nhất.

Với cuộc điều tra của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) về các tuyên bố của Hindenburg vẫn chưa được giải quyết, Nikola vẫn sẽ bị nhà đầu tư nhìn bằng ánh mắt ngờ vực trong thời gian tới. Bloomberg cho biết cả Nikola và ông Milton đều phủ nhận việc lừa dối nhà đầu tư.

May mắn là rất nhiều sự kiện trong báo cáo của Hindenburg đã xảy ra từ vài năm trước, bao gồm cả đoạn video cho thấy một chiếc xe tải Nikola đang đi trên đường bằng nhưng thực chất là đang trôi xuống dốc.

Giờ đây, nhờ sự tham gia chặt chẽ của các đối tác bên ngoài, Nikola sẽ có thể thực hiện một số điều mà họ đã hứa. Ví dụ: công ty Iveco của tập đoàn CNH Industrial NV đã đồng ý sản xuất những chiếc xe tải điện đầu tiên của Nikola, giúp giảm bớt rủi ro sản xuất so với việc để Nikola cố gắng tự chế tạo. Mọi việc có vẻ sẽ ổn miễn là các đối tác không quyết định bỏ đi.

Nikola vẫn còn những thành viên đầy kinh nghiệm sẵn sàng chèo lái công ty, bao gồm Chủ tịch mới Steve Girsky. Ông Girsky là cựu Phó Chủ tịch của General Motors, người có hàng chục năm kinh nghiệm trong ngành. Ông cần đặt ưu tiên hàng đầu cho việc xử lí cuộc điều tra và tập trung thực hiện kế hoạch kinh doanh.

Tuy nhiên, năng lực đánh giá của ông Girsky chắc chắn không phải là hoàn hảo. Chính công ty có mục đích thâu tóm đặc biệt (SPAC) VectoIQ của ông đã đưa Nikola lên sàn. Do đó, ông cũng phải chịu trách nhiệm về việc để Nikola chịu sự dò xét của thị trường cổ phiếu trước khi công ty sẵn sàng.

Công bằng mà nói, việc đưa ra những lời hứa kì quặc (kèm đôi lần thất hứa) đã không cản bước đàn anh trong ngành xe điện là Tesla trong cuộc đua tiến tới vốn hóa hơn 400 tỉ USD. Dù thích CEO Elon Musk hay không, phải thừa nhận rằng Tesla của ông đã phát triển được rất nhiều công nghệ riêng, khác với Nikola.

Nhà đầu tư cũng phải đối mặt với rắc rối lớn hơn Nikola. Trong cuộc đua huy động và tiêu tiền, các SPAC khác có thể bỏ qua hoặc chấp nhận những điểm yếu tương tự trong công nghệ hoặc quản trị của công ty mục tiêu.

Một loạt các công ty startup về xe điện và pin đang chuẩn bị lên sàn mà chưa tạo ra đồng doanh thu nào. Nhà đầu tư sẽ cần trở nên sáng suốt hơn nhiều, dù đây là điều họ đã nghe nhàm cả tai.

Sự ra đi của ông Milton có thể sẽ giúp cổ đông nhận ra đúng bản chất của Nikola: một công ty tổng hợp công nghệ từ những nhà sản xuất lâu đời, già cỗi. Thiếu mất vị "hoạt náo viên" tài năng Trevor Milton, Nikola có thể bị đám đông nhà đầu tư nhỏ lẻ rời bỏ để đến nơi nào đó thú vị hơn.