NHNN muốn mở rộng phạm vi đối tượng được hỗ trợ theo Thông tư 01

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa công bố dự thảo sửa đổi Thông tư 01, ban hành 13/3/2020, qui định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.

Tại dự thảo mới được ban hành, NHNN dự kiến sửa đổi về qui định khoảng thời gian phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc và, hoặc lãi của khoản cho vay, cho thuê tài chính được cơ cấu lại thời hạn trả nợ. 

Theo đó, các tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh Ngân hàng nước ngoài được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ đối với các khoản cho vay, cho thuê tài chính phát sinh nghĩa vụ trả nợ trong khoảng thời gian từ ngày 23/1/2020 đến ngày 31/12/2020.

Trước đó, Thông tư 01 qui định khoảng thời gian từ ngày 23/1/2020 đến ngày liền kề sau ba tháng kể từ ngày Thủ tướng Chính phủ công bố hết dịch COVID-19.

Lí giải về việc sửa đổi trên, NHNN cho biết, đến nay, Việt Nam đã và đang kiểm soát được dịch COVID-19, vì vậy, thời điểm mà Thủ tướng Chính phủ công bố hết dịch có thể sẽ đến sớm. 

Tuy nhiên, tác động của dịch COVID-19 đến nước ta là rất lớn, không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn ảnh hưởng mạnh đến tâm lí và đời sống nhân dân, đồng thời, diễn biến dịch trên thế giới còn rất phức tạp, khó lường, tác động đến tình hình sản xuất, kinh doanh của Việt Nam nói chung, doanh nghiệp và người dân nói riêng.

Bên cạnh đó, do nền kinh tế Việt Nam hội nhập sâu rộng, độ mở lớn, tính tự chủ và khả năng chống chịu còn hạn chế nên ngay cả trong trường hợp Việt Nam công bố hết dịch mà tình hình dịch bệnh trên thế giới còn phức tạp cũng ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng phục hồi kinh tế của Việt Nam và các doanh nghiệp vẫn tiếp tục chịu ảnh hưởng tiêu cực của dịch COVID-19 (do các hoạt động du lịch, hàng không, xuất nhập khẩu tiếp tục chịu ảnh hưởng tiêu cực).

Xuất phát từ đánh giá nêu trên, đồng thời, căn cứ vào 2 kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2020 mà Chính phủ báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sáng 15/5/2020, để đảm bảo tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp, người dân bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 vượt qua khó khăn, phục hồi sản xuất, kinh doanh, đồng thời, giúp các tổ chức tín dụng chủ động trong kế hoạch hỗ trợ khách hàng thì việc qui định khoảng thời gian cụ thể để xác định phạm vi nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ phù hợp với mức độ ảnh hưởng của dịch COVID-19 là cần thiết.

Cũng theo dự thảo mới, NHNN dự kiến là cho phép TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ đủ tiêu chuẩn đối với nợ được giải ngân từ ngày 23/1/2020 đến trước ngày 25/4/2020.

Trước đó, qui định này của Thông tư 01 chỉ có tác dụng đối với các khoản giải ngân trước ngày 23/1/2020. Theo đó, chỉ với các khoản nợ trước thời điểm này mới có kết quả phân loại nợ, Thông tư 01 vì vậy được hiểu là không áp dụng cho các khoản giải ngân sau ngày này.

Theo NHNN, thời điểm 24/4/2020 là phù hợp bởi đây là thời điểm Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 19 về việc tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 trong tình hình mới.

Đồng thời, đến thời điểm này thì các TCTD, chi nhánh Ngân hàng đã nắm bắt được đầy đủ tình hình dịch bệnh trong nước và quốc tế, cũng đã xây dựng các kịch bản ứng phó dịch. Điều này cũng đồng nghĩa với việc các khoản giải ngân sau ngày này được ngầm hiểu rằng các TCTD đã có sự đánh giá đầy đủ về mức độ ảnh hưởng của COVID-19. 

Do đó, các tổ chức tín dụng phải căn cứ vào đặc điểm của khách hàng để thống nhất với khách hàng lịch trả nợ phù hợp mà không được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ theo quy định tại Thông tư 01.

Ngoài ra, NHNN còn dự kiến cho phép các TCTD, chi nhánh ngân hàng không tính số lần cơ cấu lại thời hạn trả nợ theo qui định tại Thông tư 01 khi thực hiện phân loại nợ, đối với nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ qui định tại Thông tư 01 nhưng khách hàng không trả được nợ theo thời hạn cơ cấu lại.

Lí giải cho sự điều chỉnh này là vì lo ngại các khoản nợ xấu này nếu được phân loại thành nhóm 4, nhóm 5 thì dẫn đến tỉ lệ nợ xấu tăng cao, đột biến trong một vài năm tới, chi phí dự phòng tăng, ảnh hưởng đến chênh lệch thu chi của các TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. 

Vì vậy, để giảm áp lực nợ xấu và trích lập dự phòng cho các ngân hàng, NHNN dự kiến bổ sung nguyên tắc phân loại nợ nêu trên đối với nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ theo qui định tại Thông tư 01 nhưng khách hàng không trả nợ đúng hạn theo thời hạn cơ cấu lại.