Người Việt thích quét mã QR thanh toán khi mua sắm, tổng giá trị giao dịch cán mốc 149 tỷ USD một năm
Năm 2024, thanh toán không tiền mặt ở Việt Nam ghi nhận kết quả tích cực. Báo cáo e-Conomy SEA 2024 của Google, Temasek và Bain & Company chỉ ra, tổng giá trị giao dịch (GTV) thanh toán kỹ thuật số của Việt Nam năm 2024 đạt 149 tỷ USD, trong khi năm 2023 đạt 126 tỷ đồng.
Cùng với tăng trưởng của thanh toán số, hành vi thanh toán của người dùng cũng thay đổi. “Không chỉ đơn giản là chuyển dịch từ tiền mặt sang không tiền mặt, mà ngay trong phạm vi không tiền mặt, những hình thức thanh toán mới đang lan tỏa rộng rãi trong khi thanh toán điện tử truyền thống dần thu hẹp”, trích báo cáo hoạt động thanh toán điện tử năm 2024 qua Payoo.
Thanh toán không tiền mặt tại một cửa hàng. (Ảnh:Payoo).
Tăng thanh toán qua QR, NFC
Theo Payoo, với tốc độ tăng trưởng trung bình từ 8% - 10% mỗi tháng, thanh toán QR hiện không chỉ phổ biến khi mua sắm tại cửa hàng tiện lợi hay thanh toán bữa ăn mà còn mở rộng sang các lĩnh vực như điện máy, nội thất, trang sức và thậm chí cả đầu tư tài chính. Trong năm 2024, giá trị giao dịch trung bình của thanh toán QR tăng 20% so với năm 2023.
Bên cạnh QR, 2024 còn là năm của thanh toán không tiếp xúc qua NFC. Trong khi thanh toán không chạm tăng khoảng 6% mỗi tháng thì hình thức thanh toán truyền thống (quẹt/chèn chip) lại giảm 2% - 3% mỗi tháng.
Số liệu từ Payoo, trong thanh toán không tiếp xúc, phương thức thanh toán tích hợp thẻ vào thiết bị di động của hãng Apple (Apple Pay) đang dẫn đầu. Với tốc độ tăng trưởng trên 15% mỗi tháng, Apple Pay trở thành lựa chọn ưu tiên của người tiêu dùng.
Về tỷ trọng thanh toán trên tổng các ngành nghề, địa phương cũng có sự chuyển dịch lớn, từ 60% trực tuyến – 40% thanh toán tại điểm (năm 2023) đến 65% trực tuyến – 35 % thanh toán tại điểm trong năm 2024.
Hà Nội và TP HCM tiếp tục là hai địa phương dẫn đầu về tăng trưởng thanh toán không tiền mặt trong năm 2024. Ngoài ra còn có một số tỉnh, thành phố ghi nhận tăng trưởng giao dịch thanh toán điện tử trên 7% mỗi tháng như Đà Nẵng, Hải Phòng, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Kiên Giang, Thái Nguyên, Vĩnh Phúc…
Chi tiền vào đâu?
Phân tích từ nền tảng Payoo, bức tranh tiêu dùng 2024 có sự phân hóa rõ rệt giữa các nhóm hàng hóa và dịch vụ. Các ngành hàng được chia làm ba nhóm chính gồm: nhóm tăng trưởng nổi bật; nhóm tăng trưởng tương đương; nhóm có xu hướng giảm nhẹ so với mức tăng chung của toàn hệ thống.
Nhóm ngành ghi nhận mức tăng trưởng mạnh gồm mặt hàng thời trang, thiết bị sức khỏe, thể thao và giáo dục, tăng khoảng 25% so với mức bình quân chung các nhóm ngành khác. Thống kê trong vòng hai năm nay của Payoo cho thấy, xu hướng đầu tư vào giáo dục và chăm sóc sức khỏe không chỉ được duy trì mà ngày càng thể hiện rõ nét hơn.
Payoo cho biết, người tiêu dùng có xu hướng đầu tư vào lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ trong thời gian gần đây. (Ảnh: HD).
Nhóm tăng tương đương so với bình quân chung của toàn hệ thống gồm có nhóm dịch vụ ăn uống, bán lẻ, chăm sóc sức khỏe, làm đẹp, vui chơi giải trí,... Nhóm nữ trang, đồng hồ, hàng xa xỉ tuy vẫn duy trì được sự quan tâm của người dùng, nhưng có xu hướng giảm nhẹ tại một số thời điểm trong năm. “Điều này có thể phản ánh xu hướng người tiêu dùng ưu tiên chi tiêu cho các nhu cầu thiết yếu hơn, đặc biệt trong bối cảnh tâm lý thắt chặt chi tiêu vẫn còn hiện diện”, Payoo nhấn mạnh.
Ở chiều ngược lại, các nhóm ngành điện máy, điện thoại ghi nhận mức tăng thấp hơn khoảng 20% so với bình quân chung các ngành nghề khác.
“Mặt hàng công nghệ đã trải qua hơn một năm trong tình trạng vùng trũng tăng trưởng. Ngay trong những đợt bùng nổ ưu đãi như Black Friday, các sản phẩm công nghệ ở hầu hết trung tâm điện máy có mức giảm giá lớn nhưng sức tiêu thụ của người dân chỉ tăng 23% so với ngày thường – một mức tăng khá khiêm tốn so với các lĩnh vực khác. Xu hướng này không chỉ phản ánh hành vi người tiêu dùng mà còn gợi mở về chiến lược kinh doanh của các doanh nghiệp trong bối cảnh kinh tế thay đổi”, trích từ nội dung báo cáo.
Riêng với F&B, Payoo chỉ ra rằng thị trường này đang trải qua cuộc thanh lọc lớn khi nhiều cửa hàng phải đóng cửa. Song, doanh thu từ mảng đặt hàng và thanh toán online lại ghi nhận mức tăng trưởng đều đặn trên 10% mỗi tháng. “Điều này tưởng chừng mâu thuẫn nhưng thực tế lại chính là một phần của chiến lược cắt giảm chi phí đẩy mạnh bán hàng online và tiếp cận nhóm khách hàng trẻ - những người ưa thích sự tiện lợi từ các thương hiệu F&B”, Payoo nêu quan điểm.
