'Nền kinh tế lười biếng' ở Trung Quốc

Một cuộc khảo sát về mức tiêu dùng năm 2022 của công ty tư vấn Trung Quốc - Zhimeng cho thấy gần 80% số người được hỏi cho biết họ sử dụng thiết bị thông minh cho các công việc gia đình, trong khi 75% trong số họ dựa vào dịch vụ để tiết kiệm thời gian nấu nướng và dọn dẹp. Những người tham gia khảo sát đều sinh sau năm 1995.

Nhu cầu "làm biếng" đã tạo ra một thị trường ngách được mệnh danh là “nền kinh tế lười biếng” bao gồm mọi thứ từ thiết bị gia dụng thông minh đến dịch vụ giao đồ ăn nấu sẵn.

Trang Sixth Tones liệt kê 4 xu hướng tiêu dùng đã trở nên phổ biến trong giới trẻ Trung Quốc, những người ngày càng góp phần vào “nền kinh tế lười biếng”.

Giao đồ ăn tận cửa

Việc giao đồ ăn tận nhà giống như việc thuê một đầu bếp tại gia. Đây là người cung cấp cho khách hàng mọi thứ, từ các món ăn ngày lễ cho đến những món ăn đời thường. Dịch vụ này đang được chia sẻ rộng rãi trên nền tảng phong cách sống Xiaohongshu, với những người dùng cho biết chi phí từ 68 nhân dân tệ đến 128 nhân dân tệ (10-20 USD) cho tối đa 4 món ăn. Một số nhà cung cấp dịch vụ còn hứa sẽ dọn dẹp sau đó.

“Trải nghiệm phục vụ thực tế phức tạp hơn vẻ ngoài của nó,” Hu Junzhen, một đầu bếp ở Quảng Châu, người đã bắt đầu kinh doanh nấu ăn tận nhà vào tháng 10, nói với Sixth Tone, đồng thời cho biết thêm phải mất hàng giờ để tìm hiểu về khẩu vị của khách hàng.

Anh cho biết hầu hết khách hàng của anh là những người lao động trẻ ở thành thị và những bà mẹ không có nhiều thời gian nấu ăn trong khi chăm sóc con cái.

Tuy nhiên, ngành công nghiệp đang phát triển này đã gặp phải những thách thức liên quan đến thủ tục tiêu chuẩn hóa, với cảnh báo của cơ quan giám sát quyền người tiêu dùng về an toàn thực phẩm và các vấn đề liên quan đến quyền riêng tư.

Hu cho biết anh cố gắng đảm bảo an toàn cho khách hàng của mình và hy vọng sẽ thu hút được nhiều người tiêu dùng hơn để công việc kinh doanh có lãi.

Thuê chuyên gia tổ chức lại cuộc sống

Đi kèm với xu hướng giao đồ ăn tận nhà, nhiều người trẻ Trung Quốc cũng thuê các chuyên gia dọn dẹp phòng ốc cho họ. Tuy nhiên, so với các dịch vụ dọn phòng và dọn dẹp truyền thống, dịch vụ "sắp xếp" này lại mang đến một giải pháp thú vị dù cho mức giá cao hơn rất nhiều.

Li Xiaorong, người sáng lập một công ty khởi nghiệp cung cấp dịch vụ tổ chức cuộc sống, nói với Sixth Tone rằng hầu hết khách hàng của cô là các bà nội trợ trẻ, nhân viên văn phòng cấp cao và những người có ảnh hưởng trên MXH.

Cô cho biết nhiều người lựa chọn dịch vụ này để giúp giải quyết các vấn đề tình cảm của họ. “Nhiều lúc, nó không chỉ là giải quyết các vấn đề liên quan đến đồ vật, mà còn là giải quyết các vấn đề liên quan đến mối quan hệ,” Li nói và cho biết thêm rằng nhiều bà nội trợ đã sử dụng nó như một cách để chấm dứt tranh chấp với các thành viên trong gia đình họ, trong khi nhân viên văn phòng xem một không gian sống có tổ chức như một biểu tượng của sự hài hòa.

Theo một bài báo trong ngành, giá trị sản xuất hàng năm của ngành sắp đặt phòng ốc đã đạt 100 tỷ nhân dân tệ vào năm 2020. Năm 2021, Bộ Nhân sự và An sinh xã hội thừa nhận tổ chức là một nghề mới, cho biết cần gần 20.000 nhân tài trong bối cảnh nhu cầu ngày càng tăng.

Đồ ăn sơ chế sẵn

Tháng 7 năm ngoái, hàng triệu người dùng đã tham gia một buổi phát trực tiếp trên ứng dụng video ngắn Douyin để mua món cá dưa cải bắp chế biến sẵn được bán với giá 0,01 nhân dân tệ. Buổi phát trực tiếp kéo dài 19 giờ của công ty Trung Quốc, Qudian đã kết thúc việc tạo ra doanh thu bán hàng 250 triệu nhân dân tệ, cho thấy nhu cầu đối với các sản phẩm đồ ăn chế biến sẵn.

Nhu cầu mạnh mẽ đã thu hút một số lượng lớn các doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực này trong những năm gần đây, với doanh số bán các bữa ăn nấu sẵn trong mùa mua sắm “Double Eleven” năm ngoái đã tăng gấp đôi so với năm trước.

Theo công ty tư vấn thị trường iiMedia, Trung Quốc hiện có khoảng 64.000 doanh nghiệp liên quan đến thực phẩm sơ chế và thị trường dự kiến ​​sẽ đạt hơn 1 nghìn tỷ nhân dân tệ vào năm 2026.

“Nó tiết kiệm rất nhiều thời gian và làm cho việc nấu một món ăn trở nên thân thiện hơn rất nhiều đối với những người mới bắt đầu nấu ăn như tôi,” Luo, một người tiêu dùng 22 tuổi của các bữa ăn nấu sẵn, nói với Sixth Tone.

“Bộ dụng cụ có tất cả thực phẩm sống và thậm chí cả gia vị, và bạn chỉ cần nấu ăn", anh này nói thêm.

Nhưng sự gia tăng của thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều muối và chất béo đã làm dấy lên mối lo ngại về những nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe. Theo một nền tảng báo cáo được phát triển bởi hãng truyền thông nhà nước people.cn, các bữa ăn nấu sẵn là một trong những mặt hàng bị người tiêu dùng phàn nàn nhiều nhất vào năm ngoái.

Đồ gia dụng thông minh

Khảo sát của Zhimeng cho thấy 69% những người sinh sau năm 1980 tự cho mình là “chuyên gia” trong việc sử dụng các thiết bị thông minh để dọn dẹp nhà cửa. Con số đó tăng lên 90% đối với những người sinh sau năm 2000.

Nhu cầu làm cho công việc gia đình trở nên thuận tiện hơn đã tạo ra sự bùng nổ cho các thiết bị thông minh, với 260 triệu sản phẩm mới được tung ra thị trường vào năm 2022.

Robot lau nhà đã nổi lên như một trong những công nghệ phổ biến nhất, với doanh thu đạt 11 tỷ nhân dân tệ vào năm 2021, tăng trưởng 17% so với năm trước, theo tư vấn thị trường AskCI. Những robot như vậy có mức độ tự chủ cao hơn và đi kèm với các tính năng tự động đổ đầy nước, đồng thời giặt và làm khô cây lau nhà.

Irene Ge, một người dân Thượng Hải, người đã trả gần 6.000 nhân dân tệ cho một robot hút bụi, cho biết: “Điểm hấp dẫn lớn nhất của sản phẩm là nó giúp hoàn thành các công việc thường phải làm. Đó là một sự giải phóng thực sự cho bàn tay và cơ thể của chúng tôi."