Năm 2023 rất khó khăn, nhiều doanh nghiệp dệt may giờ vẫn chưa có đơn hàng

"Khó khăn" là dự báo được nhắc tới nhiều nhất tại Diễn đàn Kinh tế 2023 cùng doanh nghiệp "vượt sóng" diễn ra chiều ngày 17/11.

Tuy nhiên, trong sự khó khăn chung của không chỉ doanh nghiệp Việt mà còn cả thế giới, có những doanh nghiệp "bật" ra được những ý tưởng mới để đứng vững và phát triển, số còn lại không đủ sức chống chọi sẽ cực kỳ nguy hiểm, ông Nguyễn Hồng Long, Phó trưởng ban chuyên trách Ban Chỉ đạo  Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp cảnh báo.

Doanh nghiệp thiếu đơn hàng

Ông Long cho biết, kể từ quý IV và dự báo năm 2023, nền kinh tế của Việt Nam sẽ gặp nhiều khó khăn do tác động của các nền kinh tế trên thế giới. Hàng loạt yếu tố bất lợi với kinh tế toàn cầu như: Xung đột Nga – Ukraine, đứt gãy chuỗi cung ứng hay chính sách Zero COVID-19 của Trung Quốc,…

Với các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, đến thời điểm này, thông thường doanh nghiệp đã có đơn hàng năm 2023, nhưng năm nay, có rất nhiều doanh nghiệp hiện vẫn chưa ký được đơn hàng 2023 như ngành dệt may chẳng hạn.

Tình trạng này chủ yếu do yếu tố bên ngoài khi các nền kinh tế lớn như Anh, Pháp, Mỹ, Đức,…đều gặp khó khăn, Việt Nam sẽ chịu tác động và không thể nằm ngoài xu thế đó được.

Hiện tại, điểm hạn chế của các doanh nghiệp Việt Nam là sự va đập với bên ngoài, trước những sóng gió của thị trường.

Với thị trường trong nước, doanh nghiệp cũng đứng trước những vấn đề khó khăn về tín dụng, thuế, nguồn vốn,… trong đó nghiêm trọng nhất là lĩnh vực bất động sản, thị trường đóng băng, không có giao dịch dẫn đến ách tắc trong dòng tiền. Trên thị trường chứng khoán, chưa bao giờ thị trường biến động mạnh như hiện nay, sự trồi sụt xảy ra liên tục, thể hiện tính thiếu ổn định của thị trường.

Bổ sung thêm về những thách thức đối với kinh tế vĩ mô từ bên ngoài, TS. Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởngViện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho biết, xu hướng tăng giá mạnh của đồng USD gây ảnh hưởng lớn tới các nền kinh tế châu Á trong đó có Việt Nam, dòng vốn đầu tư chạy ra nước ngoài và xuất nhập khẩu bị tác động. Đồng thời, Việt Nam cũng phải đối mặt với xu hướng lạm phát cao do giá nguyên liệu đầu vào tăng cao.

Doanh nghiệp cần thay đổi

Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, có được sự phát triển như vậy không thể không khẳng định sức đóng góp và sự sáng tạo không biết mệt mỏi của doanh nghiệp. Tuy vậy, những sai phạm của một bộ phận nhỏ doanh nghiệp vừa qua cũng đã bộc lộ nhiều hạn chế của khu vực này.

“Hơn thế, dù khu vực doanh nghiệp đông về số lượng, nhưng quy mô và tiềm lực không mạnh, sức chống chịu và khả năng cạnh tranh còn hạn chế”, Phó Chủ tịch VCCI nhận định.

Bởi, thống kê cho thấy bình quân một tháng có 18.100 doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động thì có 12.500 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Nói cách khác, trong nền kinh tế cứ 10 doanh nghiệp gia nhập mới và quay trở lại thì có 7 doanh nghiệp tạm thời hoặc vĩnh viễn rút lui khỏi thị trường.

Ông Lê Duy Bình, Giám đốc điều hành Economica Vietnam thì nhấn mạnh về vấn đề sử dụng vốn của các doanh nghiệp tư nhân ở thời điểm hiện tại. Khu vực kinh tế tư nhân chiếm tỷ trọng rất lớn trong tổng dư nợ tín dụng của toàn bộ nền kinh tế. Các doanh nghiệp tư nhân cũng được hỗ trợ từ thị trường trái phiếu, thị trường cổ phiếu. 

Ông Bình cũng chỉ ra rằng, chỉ số hiệu quả sử dụng vốn đầu tư (ICOR) của khu vực tư nhân trong hai năm vừa qua không hiệu quả như giai đoạn trước.

Tình trạng này có tác động của đại dịch COVID-19, của quy luật lợi nhuận cận biên giảm dần và cũng do tình trạng cách thức phân bổ, bơm vốn chưa hiệu quả. Nguồn vốn chưa đi vào sản xuất kinh doanh để tạo ra sản lượng và giá trị gia tăng cho nền kinh tế mà có tình trạng đi vào đầu tư tài chính, vốn ảo chứ không lại giá trị thực sự.

Đánh giá "đã qua rồi thời kỳ gia tăng sản lượng chỉ bằng cách gia tăng nguồn vốn đầu tư", ông Bình cho rằng doanh nghiệp tư nhân cần thay đổi và tìm kiếm các động lực khác từ công nghệ, nguồn nhân lực,.. để đối phó với những khó khăn trong năm 2023.