Mỹ nới rộng khoảng cách kinh tế với Trung Quốc

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) danh nghĩa của Mỹ đã tăng 6,3% (chưa điều chỉnh theo lạm phát) trong năm 2023, vượt mức tăng 4,6% của Trung Quốc. Dù sự vượt trội này một phần phản ánh đà tăng giá tại Mỹ, nhưng nó cũng thể hiện một điều lớn hơn. Đó là kinh tế Mỹ đang phục hồi từ đại dịch COVID-19 tốt hơn Trung Quốc.

Sự vượt trội về kinh tế này còn được thể hiện trên thị trường chứng khoán của hai nước. Chứng khoán Mỹ đã chạm mức cao nhất từ trước đến nay trong tuần này, trong khi chứng khoán Trung Quốc lại đang rơi vào trạng thái giá cổ phiếu giảm, đi kèm tâm lý thị trường bi quan.

Đây không phải là diễn biến được dự đoán trước đó. Vào đầu năm 2023, kinh tế Mỹ còn sắp rơi vào suy thoái, giữa lúc Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tăng mạnh lãi suất để kiềm chế lạm phát.

Mặt khác, Trung Quốc lại được dự đoán sẽ phục hồi mạnh mẽ khi mở cửa nền kinh tế hoàn toàn sau các lệnh phong tỏa nghiêm ngặt để phòng chống đại dịch COVID-19.

Thực tế lại đi ngược với những dự đoán nói trên. Số liệu GDP được công bố ngày 25/1 cho thấy kinh tế Mỹ đã kết thúc năm 2023 với mức tăng 3,3% GDP thực tế (đã được điều chỉnh theo lạm phát) trong quý IV, sau khi tăng 4,9% trong quý III. Lạm phát đang quay dần về mức mục tiêu 2% của Fed, và những lo ngại về khả năng suy thoái đã dịu xuống.

Trong khi đó, Trung Quốc lại đang chịu áp lực nặng nề từ cuộc khủng hoảng kéo dài nhiều năm qua trong lĩnh vực bất động sản và chuỗi giảm phát tồi tệ nhất của nước này trong khoảng 25 năm qua. Xuất khẩu đã từng là một trụ cột kinh tế của Trung Quốc, những đã suy yếu trong năm 2023. Cùng lúc đó, tỷ lệ thất nghiệp ở giới trẻ tăng mạnh và các chính quyền địa phương đang vật lộn với khối nợ lớn.

Tuy nhiên, “cú dứt điểm” của Fed để đưa lạm phát về mức mục tiêu 2% vẫn chưa định hình. Vẫn có nguy cơ Fed kéo dài chính sách thắt chặt tiền tệ. Mỹ cũng có những mối lo dài hạn khác, trong đó có mức thâm hụt ngân sách cao lịch sử.

Thế nhưng, câu chuyện của năm 2023 thì đã quá rõ ràng. Ông Josh Lipsky, cựu cố vấn của Quỹ Tiền tệ Quốc tế, nhận định khả năng Trung Quốc trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới tính theo GDP đã lùi xa.