Mô-men xoắn là gì? Những thông số động cơ cần quan tâm khi mua xe

2 thông số cơ bản được các nhà sản xuất cung cấp cho người mua xe là mô-men xoắn (cực đại) và công suất (cực đại). Tuy nhiên, không nhiều người mua xe thực sự hiểu rõ 2 thông tin này.

Khi xem xét mua một chiếc xe mới, bên cạnh các công nghệ đặc biệt như ngắt động cơ tạm thời, tùy chỉnh van biến thiên, v.v... 2 thông số cơ bản luôn được các nhà sản xuất xe cung cấp là công suất (cực đại) và mô-men xoắn (cực đại), đạt được ở một vòng tua nhất định nào đó.

Tuy thực tế, việc mang lại một trải nghiệm hay cho người lái còn phụ thuộc rất nhiều yếu tố khác nhau hộp số, hệ thống treo, gầm bệ, các hệ thống hỗ trợ, v.v... 2 con số này vẫn là những yếu tố cơ bản nhất (trên giấy tờ) giúp người mua xe lựa chọn được động cơ đúng nhu cầu. Trong khuôn khổ bài viết, chúng tôi mang tới bạn đọc những giải thích đơn giản nhất về 2 yếu tố quan trọng này.

Cùng xem xét 2 mẫu xe trong ví dụ sau:

mo men xoan la gi nhung thong so dong co can quan tam khi mua xe

So sánh các thông số động cơ của Ford Ranger 3.2 Wildtrak và Lexus RX 350. Tuy trên thực tế, 2 dòng xe không cạnh tranh với nhau, bản chất máy xăng cũng khác máy dầu, nhưng chúng tôi lấy ví dụ tương đối "cực đoan" để bạn đọc dễ theo dõi.

Dù sở hữu dung tích động cơ không lớn hơn nhiều (khoảng 8%), nhưng công suất cực đại của Lexus RX 350 lại lớn hơn rất nhiều (khoảng 49,6%).

Chiếc Lexus RX 350 có thực sự "khỏe" hơn Ford Ranger 3.2 Wildtrak? (Ảnh: Toyota).

Ngược lại, tuy dung tích động cơ nhỏ hơn, mô-men xoắn cực đại của Ford Ranger 3.2 Wildtrak lại lơn hơn khá nhiều (khoảng 27%).

Vậy động cơ nào "khỏe" hơn, xét một cách tương đối?

Mô-men xoắn là gì? Công suất là gì?

Công là tích của lực với quãng đường dịch chuyển mà nó gây ra. Đơn vị đo của công là J (joule).

Mô-men xoắn là đơn vị đo khả năng thực hiện công của động cơ. Mô-men xoắn càng lớn, động cơ càng có khả năng thực hiện (nhiều) công. Đơn vị đo của mô-men xoắn là Nm hoặc ft-lb.

Hiểu đơn giản, mô-men xoắn là "độ khỏe" của động cơ. Mô-men xoắn càng lớn, động cơ càng thực hiện được nhiều công (sinh ra lực lớn hơn trên một quãng đường dịch chuyển).

Cách chuyển đổi giữa các đơn vị mô-men xoắn: 1 ft-lb = 1,36 Nm.

Công suất là đơn vị đo tốc độ thực hiện công. Đơn vị đo của công suất là mã lực (HP)/kW/PS. Để dễ tưởng tượng hơn, người sáng tạo ra đơn vị này, James Watt định nghĩa 1 mã lực là năng lượng cần thiết để nâng 14,968 kg lên cao 30,48 cm trong 1 phút.

Hiểu đơn giản, công suất là "độ nhanh" của động cơ. Công suất càng lớn, động cơ càng thực hiện nhanh công (sinh ra lực nhanh hơn trên một quãng đường dịch chuyển).

Cách chuyển đổi giữa các đơn vị công suất: 1 kw = 1,34 HP = 1,36 PS.

Thực tế, công suất và mô-men xoắn là 2 đại lượng có liên quan khi nói về một mẫu động cơ cụ thể. Với H là công suất (HP), T là mô-men xoắn (ft-lb), rpm là tốc độ vòng quay của động cơ (vòng/phút), công thức là:

H = T x rpm / 5.252

T = H x 5.252 / rpm

Từ đây có thể thấy: để có công suất cao hơn, động cơ cần có mô-men xoắn cao hơn (mà không đổi số vòng tua máy) hoặc vòng tua máy cao hơn (mà không giảm mô-men xoắn).

Ngược lại, để có mô-men xoắn cao hơn, động cơ cần sản sinh công suất lớn hơn (tại cùng vòng tua) hoặc sản sinh công suất không đổi ở vòng tua thấp hơn.

Công suất hay mô-men xoắn quan trọng hơn?

Câu trả lời là tùy thuộc vào nhu cầu của bạn. Hãy cùng quay trở lại với ví dụ so sánh Lexus RX 350 và Ford Ranger 3.2 Wildtrak ban đầu. Nhu cầu của bạn là gì?

Ford Ranger, với đặc điểm của một chiếc bán tải, có mô-men xoắn cực đại lớn ở vòng tua nhỏ, giúp xe tải được khối lượng lớn, vượt qua các trở ngại trên mặt đường dễ dàng hơn so với chiếc crossover Lexus RX.

Ford Ranger "khỏe" hơn, nhưng không nhanh bằng Lexus RX (xét một cách tương đối trong điều kiện sức mạnh của động cơ được truyền xuống 4 bánh như nhau, khối lượng xe như nhau, mặt đường như nhau, lốp xe cùng loại, v.v...). (Ảnh: Zing).

Ngược lại, Lexus RX có công suất lớn, giúp xe tăng tốc nhanh hơn, di chuyển mượt mà hơn so với máy dầu trên chiếc bán tải Ford Ranger.

Đây cũng là đặc điểm chung của các mẫu xe phổ thông, khi nhà sản xuất tùy biến động cơ để đạt được mục đích nhất định. Tuy nhiên, điều này cũng không có nghĩa các xe có công suất cao thì mô-men xoắn thấp hay ngược lại. Những mẫu xe cao cấp, đều hướng tới việc sở hữu cả 2 thông số này ở mức cao hơn đối thủ có cùng dung tích động cơ.