Malaysia đề xuất áp thuế quan mới đối với nước từ Singapore

Đề xuất thay đổi Thỏa thuận Nước Sông Johore năm 1962 bỗng trở thành vấn đề gây tranh cãi giữa Malaysia và Singapore, vì xuất hiện những lời giải thích khác nhau về giai đoạn điều chỉnh giá trong thỏa thuận. 

Thủ tướng Singapore Lí Hiển Long và Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad đã nhất trí đệ trình xung đột này lên trọng tài nếu đàm phán rơi vào bế tắc.

Việc điều chỉnh giá bán nước thiên nhiên sẽ do những cơ quan có liên quan đưa ra quyết định cuối cùng và được cho là sẽ sớm gửi đề xuất tới Singapore, Ngoại trưởng Malaysia Saifuddin Abdullah nói với Nikkei Asian Review trong một cuộc phỏng vấn.

"Chúng tôi biết điều này sẽ khó giải quyết", ông nói, đồng thời cho biết thêm các cuộc trao đổi giữa hai bên về phương án thay thế cho việc điều chỉnh giá không có tiến triển.

Theo thỏa thuận có kỳ hạn 99 năm được ký kết vào tháng 9/1962, Singapore có quyền mua 250 triệu gallon nước thiên nhiên mỗi ngày từ Johor River ở mức giá 3 xu Malaysia cho mỗi 1.000 gallon (tương đương 0,7 xu). Đổi lại, bang Johor phía Nam của Malaysia sẽ được phép mua tới 5 triệu gallon nước đã qua xử lý mỗi ngày, tương đương 2% lượng nước thiên nhiên cung cấp cho Singapore, ở mức 50 xu cho mỗi 1,000 gallon.

Ngay sau khi nhậm chức vào tháng 5/2018, ông Mahathir cho rằng giá nước thiên nhiên "rõ ràng vô lý", khi xét đến mức độ phát triển kinh tế của Singapore và yêu cầu điều chỉnh tức thời đối với thỏa thuận này. 

Singapore phản bác cáo buộc của ông Mahathir, cho rằng Malaysia đã từ bỏ quyền xem xét lại giá trong năm 1987.

Ông Saifuddin cho biết Malaysia đang phát triển một số dự án về nước ở Johor mà Chính phủ hi vọng sẽ giúp Malaysia hoàn toàn tự cung tự cấp về nguồn nước đã qua xử lý.

"Chúng tôi cũng đang phát triển một số dự án để đảm bảo Johor sẽ không phụ thuộc vào nguồn nước đã qua xử lý từ Singapore trong vài năm tới", ông nói.