Luật sư hiến kế để thủ tục bồi thường bảo hiểm xe máy bớt rườm rà

Từ  ngày 15/5 đến 14/6, lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT) trên toàn quốc sẽ ra quân tổng kiểm soát xử lý vi phạm bảo đảm trật tự an toàn giao thông - trật tự xã hội. Trong đợt tổng kiểm soát phương tiện giao thông đường bộ, CSGT toàn quốc sẽ kiểm tra đủ 4 loại giấy tờ đối với người đi xe máy và 5 loại đối với tài xế ô tô. 

Vì vậy, rất nhiều người quan tâm và mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới (bảo hiểm).

Bảo hiểm xe máy bắt buộc có tên gọi đầy đủ là Bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe môtô - xe máy. Đây là một trong những loại giấy tờ mà người điều khiển xe cơ giới phải mang theo khi tham gia giao thông tại Việt Nam theo quy định tại Thông tư số 22/2016/TT-BTC ra ngày 16/02/2016.

Luật sư Phạm Thị Hồng Nhung, thành viên của Công ty Luật TNHH TGS thuộc Đoàn Luật sư TP.Hà Nội, nhận định rằng để hưởng bồi thường, chủ xe cơ giới cần phải trải qua một loạt các thủ tục mới có thể hoàn tất một bộ hồ sơ yêu cầu bồi thường với "hàng tá" loại giấy tờ như: Tờ khai thông báo tai nạn (theo mẫu); Bản sao giấy đăng ký xe, giấy phép lái xe, giấy chứng nhận bảo hiểm, CMND; Tài liệu chứng minh thiệt hại về người tùy theo mức độ thiệt hại; Tài liệu chứng minh thiệt hại về tài sản.

Mọi giấy tờ phải có mộc đỏ của công an cùng sự ghi nhận của công ty bảo hiểm. 

"Với những thủ tục rườm rà và tương đối phức tạp thì việc nhận tiền bồi thường từ doanh nghiệp bảo hiểm là rất lâu nên đa số người dân khi mua bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự thường để đối phó với cảnh sát giao thông, chứ không hề nghĩ đây là sản phẩm bảo vệ họ", luật sư Phạm Thị Hồng Nhung bình luận.

Số liệu thống kê sơ bộ của Cục Quản lí, giám sát bảo hiểm cho thấy tổng doanh thu phí bảo hiểm bắt buộc với xe máy năm 2019 là 929 tỉ và số chi bồi thường là 50 tỉ, chưa bao gồm dự phòng.

Ông Phùng Ngọc Khánh, Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) nói hôm 22/5 rằng, sau 10 năm thực hiện Nghị định 103 của Chính phủ về chế độ bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ xe cơ giới, số lượt xe cơ giới tham gia loại hình bảo hiểm này đến nay đã đạt 110,3 triệu lượt. Trong đó, số lượt xe máy tham gia vào khoảng 93,5 triệu.

Ngành bảo hiểm đã bồi thường cho 593.658 vụ tai nạn giao thông, với mức bồi thường trung bình 9 triệu đồng/vụ. Trong đó, có 101.214 vụ tai nạn xe máy, trung bình 5 triệu đồng/vụ.

Ở chiều ngược lại, số chi bồi thường cho các phương tiện là 841 tỷ đồng và riêng xe máy là khoảng 50 tỷ đồng. Các số liệu này chưa tính tới dự phòng phải bồi thường.

Với doanh số và chi bồi thường nói trên, ước tính tỷ lệ bồi thường/tổng doanh phí bảo hiểm xe máy bắt buộc năm vừa qua chỉ đạt hơn 6%.

Vị Cục trưởng cũng thừa nhận việc bồi thường bảo hiểm xe cơ giới chủ yếu gặp khó với xe máy. Trong đó, hồ sơ bồi thường đối với bảo hiểm xe máy có thủ tục rườm rà, gây khó khăn cho người mua bảo hiểm nên tỷ lệ tham gia chưa cao.

Hiện tại, dù đã triển khai được 10 năm nhưng tỷ lệ tham gia bảo hiểm bắt buộc của xe máy vẫn ở mức thấp, chỉ khoảng 30% trong tổng số gần 60 triệu xe máy. Trong khi tỷ lệ tham gia của phương tiện ôtô lên đến 90% trên tổng số trên 3 triệu xe.

Để khắc phục tình trạng này, ông Khánh cho biết Bộ Tài chính sẽ kiến nghị sửa đổi Nghị định 103 và Thông tư 22 về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự chủ xe cơ giới theo hướng giảm thủ tục cho chủ xe, lái xe và tăng trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm.

Ông cũng cho biết vẫn còn một số tồn tại, vướng mắc cả về chính sách và công tác tổ chức, triển khai thực hiện loại hình bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.

Đồng quan điểm với ông Khánh, luật sư Nhung cho rằng, để cho người dân thực sự nghĩ bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự thực sự là sản phẩm bảo vệ họ, cơ quan nhà nước có thẩm quyền cũng như các doanh nghiệp bảo hiểm cần phải giảm thiểu thủ tục, thời gian phải nhanh chóng. 

"Cơ quan nhà nước có thẩm quyền nên sửa đổi, bổ sung một số quy định của pháp luật liên quan đến thủ tục đòi bồi thường tiền bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự như giảm thiểu số giấy tờ và sự hiện diện của công an, doanh nghiệp bảo hiểm tại hiện trường tai nạn trong một số trường hợp nhất định", luật sư Nhung phát biểu.