Loạt dự án công đội vốn 'khủng' từ vài lần tới... 40 lần

Kiểm toán Nhà nước vừa có báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2018 đối với niên độ ngân sách năm 2017.

Theo đó, dự toán thu cân đối NSNN năm 2017 Quốc hội quyết định và Chính phủ giao 1.212.180 tỷ đồng (trong đó, dự toán thu nội địa không kể thu từ dầu thô, thu tiền sử dụng đất, xổ số kiến thiết và thu bán vốn nhà nước tại một số doanh nghiệp 842.580 tỷ đồng; Dự toán thu từ hoạt động xuất nhập khẩu 285.000 tỷ đồng). Qua kiểm toán cho thấy, dự toán thu nội địa Chính phủ giao tăng 13,8% so với ước thực hiện năm 2016, song tổng hợp dự toán thu NSNN do các địa phương lập chưa đảm bảo mức tăng bình quân tối thiểu theo quy định.

Dự án đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh tăng vốn hơn 2,3 lần với mức tăng 3.956 tỷ đồng. Ảnh: Báo Quảng Ngãi.

Một số bộ không giao hoặc giao dự toán thu cho các đơn vị trực thuộc chưa đúng quy định. Có 3 trên tổng số 49 địa phương được kiểm toán lập và gửi dự toán về Bộ Tài chính chậm; 4 trên 49 địa phương dự kiến chưa đầy đủ, bao quát hết nguồn thu trên địa bàn.

Về dự toán chi cân đối NSNN năm 2017 được Quốc hội quyết định và Chính phủ giao 1.390.480 tỷ đồng, trong đó, chi đầu tư phát triển là 357.150 tỷ đồng; chi thường xuyên 902.880 tỷ đồng.

Trong việc chi NSNN cho hoạt động xây dựng và quản lý vốn đầu tư (thuộc hạng mục chi đầu tư phát triển), Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra nhiều tồn tại hạn chế.

Trong đó, vi phạm được xem là lớn nhất và phổ biến nhất đó là việc xác định tổng mức đầu tư của dự án thiếu chính xác, kéo theo dự án đội vốn nhiều lần, điều chỉnh giá trị lớn.

Kiểm toán Nhà nước đưa ra những trường hợp cụ thể cho sai phạm trên, trong đó đáng chú ý là dự án Trung tâm Đào tạo cán bộ Ngân hàng Phát triển Việt Nam tại TP.Nha Trang. Tại dự án này, số vốn đầu tư được điều chỉnh tăng từ 7 tỷ đồng lên 275 tỷ đồng, tức tăng gần gấp 40 lần do điều chỉnh quy mô, công năng sử dụng. Với mức tăng "khủng" này, Kiểm toán Nhà nước đưa trường hợp đội vốn trên vào diện cá biệt.

Tại dự án đầu tư xây dựng tuyến Lộ Tẻ - Rạch Sỏi tăng vốn gấp 3 lần, tương đương mức tăng 147,9 tỷ đồng.

Dự án đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh tăng vốn tới 3.956 tỷ đồng, tương đương mức tăng 233% (từ 1.698 tỷ đồng lên 5.654 tỷ đồng).

Dự án đầu tư xây dựng công trình cầu Cửa Đại tăng vốn 970 tỷ đồng, tương đương mức tăng gấp 4 lần.

Dự án Hệ thống thủy lợi Tân Mỹ, tỉnh Ninh Thuận tăng vốn 3 lần với mức tăng 2.687 tỷ đồng.

Dự án thành phần 1 - Đoạn qua TP HCM và tỉnh Long An (Km3+004 - Km34+300) thuộc Dự án đầu tư nâng cấp Quốc lộ 50 đoạn từ ngã tư giao giữa dự án cầu đường Bình Tiên với đường Nguyễn Văn Linh đến Gò Công, tỉnh Tiền Giang (Km3+004 - Km47+334) tính trùng chi phí dự phòng làm tăng tổng mức đầu tư lên 31,4 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, tình trạng phê duyệt chủ trương đầu tư chưa đủ thủ tục, như tại các huyện miền núi tỉnh Thanh Hoá có tới 19/33 dự án thuộc chuyên đề việc quản lý, sử dụng vốn đầu tư xây dựng cơ bản giai đoạn 2015 - 2017.

Tiếp đó, tồn tại tình trạng nhiều dự án được duyệt khi chưa xác định rõ nguồn vốn và khả năng cân đối vốn. Đáng chú ý, vi phạm này diễn ra khắp nơi từ Thừa Thiên - Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bạc Liêu, Hải Dương.

Ngoài ra, tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có tới 10 dự án được phê duyệt không đúng thẩm quyền; tại TP Quy Nhơn (Bình Định) có 3 dự án...

Bên cạnh việc phê duyệt dự án không đúng thẩm quyền là việc phê duyệt dự án khi chưa đủ thủ tục, không phù hợp quy hoạch vùng hoặc chưa đúng quy định, thậm chí sai quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt. Điển hành cho vi phạm này là trường hợp dự án Khu du lịch sinh thái và dân cư Rạch Tràm.

Theo Kiểm toán Nhà nước, dự án này được UBND tỉnh Kiên Giang phê duyệt vượt 67,3 ha so với quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt. Sau đó, Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Quốc tiếp tục phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 vượt thêm 4,2 ha.