[Live] Xét xử Hà Văn Thắm sáng 2/3: Bị cáo Thắm nhận tội thay thuộc cấp
11h 25: HĐXX tạm nghỉ, chiều tiếp tục xét hỏi
11h: Bị cáo Thắm khai chăm sóc khách hàng theo quyết định của bị cáo Sơn
Bị cáo Thắm khai về việc chi chăm sóc khách hàng là chấp thuận quyết định của bị cáo Nguyễn Xuân Sơn, không bị sức ép nào để chi nguồn tiền chăm sóc khách hàng.
Bị cáo Thắm khai về giao dịch chuyển tiền giữa bị cáo và bị cáo Nguyễn Xuân Sơn. Bị cáo Nguyễn Xuân Thắng – cựu GĐ Oceanbank, anh em họ của cựu TGĐ cho biết đã rất nhiều lần nhận tiền, nhận ít nhất 100.000 USD, nhiều nhất là 20 tỷ đồng. Số tiền này ngoài đưa cho bị cáo Nguyễn Xuân Sơn thì bị cáo chuyển vào các tài khoản theo chỉ đạo.
Về số tiền hơn 10,5 tỷ đồng, bị cáo Sơn nhờ bị cáo Thắng chuyển cho bố mẹ của chính bị cáo Thắng đang sinh sống ở bên Nga để mua nhà. Bị cáo Thắng đã nhận chuyển như thực tế lời khai tại tòa nhưng do làm ăn thua lỗ nên đã sử dụng hết số tiền này.
Bị cáo Thắng khai còn mua cổ phiếu và đứng tên cho bị cáo Sơn tại một số công ty trong ngành dầu khí như Công ty Đạm Cà Mau, đứng tên cho cựu TGĐ tại một số căn hộ.
10h43: Bị cáo Hà Văn Thắm xin nhận tội thay thuộc cấp
 |
| Bị cáo Hà Văn Thắm tại tòa |
Đưa quan điểm về truy tố của VKS Nhân dân Tối cao, bị cáo Thắm khai các số liệu mà cơ quan điều tra xác nhận về nội dung và hình thức là đúng. Chỉ có vấn đề về số tiền tổng thì sai vì bị cáo đã khắc phục dần dần và được miễn giảm sau khi bị bắt.
Theo bị cáo Thắm, bị cáo chỉ đạo bị cáo Lê Thị Thu Thủy – cựu Phó TGĐ OceanBank và các đồng nghiệp dưới quyền, các giám đốc chi nhánh rút tiền chi chăm sóc khách hàng nhưng không thông báo rút tiền ra làm gì. Sau đó bị cáo Thủy biết và có nói với khá gay gắt về vấn đề này. Đồng thời cũng đề nghị nộp chứng từ cho đủ thủ tục.
Tuy nhiên, Thắm cho biết, việc chi chăm sóc khách hàng là vi phạm nhưng nếu không làm thì sẽ sập tiệm. “Nếu chị Thủy không làm thì rút tư cách của chị Thủy. Hành vi của chị Thủy là do bị cáo gần như là lừa thuộc cấp, vì bị cáo cũng nói với chị Thủy rằng khoản này sẽ được hoàn ứng. Các hành vi của bị cáo là có tội nhưng là tội của bị cáo. Chị Thủy và những nhân viên dưới quyền là không có tội, trong hoàn cảnh họ phải làm như vậy”, bị cáo Hà Văn Thắm trình bày.
Bị cáo Thắm chỉ ra rằng đang trong hoàn cảnh thị trường khó khăn, NHNN công bố trần lãi suất, nếu không chi chăm sóc khách hàng thì không đủ chỉ tiêu sẽ bị cách chức. Hoàn cảnh của nhiều cán bộ ngân hàng thời điểm đó là như vậy.
Theo bị cáo Thắm, bị cáo Lê Thị Thu Thủy và giám đốc các Chi nhánh chịu nhiều sức ép vì không hoàn thành chỉ tiêu. Quá trình khai nhận, Hà Văn Thắm nhận trách nhiệm về mình và xin xem xét vai trò của các thuộc cấp.
10h30: Tiếp tục làm rõ hành vi dịch vụ thu phí của Công ty BSC
HĐXX thẩm vấn một số người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.
Bà Nguyễn Thị Ánh – Giám đốc công ty chế biến hải sản ở TP HCM cho biết vay tiền của OceanBank. Quá trình làm thủ tục gồm một hợp đồng vay vốn, sau đó có một hợp đồng dịch vụ kèm theo thu thêm một số khoản. Tổng số tiền phải trả chi phí là 180 triệu đồng. “BSC không cung cấp cho tôi dịch vụ gì cả”.
Đại diện Công ty TMXD Hoàng Thành cho biết từ năm 2008 - 2012 vay của Oceanbank 18 tỷ đồng sau đó là 22 tỷ đồng. Hiện tại, dư nợ nguyên gốc và lãi là hơn 14 tỷ đồng.
Theo người này, không có giấy tờ liên quan nào đến dịch vụ thu phí qua BSC. Trong khi đó chủ tọa cho biết, có giấy tờ cho thấy công ty này liên quan đến dịch vụ thu phí qua công ty sân sau của Hà Văn Thắm
10h24: Bị cáo Hà Văn Thắm đề nghị xem xét số tiền gây thiệt hại
Như cáo trạng truy tố, bị cáo Sơn gây thiệt hại cho OceanBank tổng số 1.576 tỷ đồng. Bị cáo Thắm không đồng tình bởi vì sau khi bị bắt, bị cáo Thắm đã khắc phục và được giảm từ, chỉ còn khoảng 1.050 tỷ đồng nên đề nghị HĐXX xem xét. Bị cáo Thắm nói liên quan đến khoản tiền mà chính mình rút ra sử dụng, bị cáo Thắm khai đã trả lời vào biên bản hỏi cung nhưng chưa cụ thể. Tổng cộng bị cáo Thắm được giảm trừ 176 tỷ đồng trong tổng số tiền 279 tỷ đồng.
10h15: Bị cáo Sơn khai thi thoảng chi tiền mặt chăm sóc khách hàng
Hỏi về việc sử dụng tiền chăm sóc khách hàng, HĐXX truy vấn bị cáo Sơn: Có bao giờ bị cáo chăm sóc bằng tiền mặt?
Trả lời vòng vo, bị cáo Sơn cho hay, chăm sóc khách hàng là sử dụng tiền để giao lưu, tổ chức nhiều chương trình cho khách hàng đi nước ngoài. Trực tiếp bị cáo Sơn một vài lần đưa khách hàng đi vài nước. Tại chi nhánh thì các đơn vị theo kế hoạch của mình, họ làm được bao nhiêu thì chi theo hạn mức được duyệt.
Về đưa tiền mặt, bị cáo cho rằng chỉ thỉnh thoảng chi, chủ yếu là các món quà vào dịp lễ Tết, dịp đặc biệt chúc mừng.
10h: Bị cáo Sơn đối chất lời khai với bị cáo Thu về chỉ đạo thu phí khách hàng qua BSC
Theo bị cáo Thu, năm 2009, bị cáo được bị cáo Sơn chỉ đạo thu phí khách hàng thông qua công ty này.
Tuy nhiên bị cáo Sơn phủ nhận: “Bị cáo không xác nhận lời khai của Nguyễn Minh Thu về việc này."
9h58: Thu phí hay thu phí bảo lãnh ở BSC?
Về biên bản cuộc họp Hội đồng tín dụng của OceanBank về thu phí qua BSC vào tháng 10/2009, bị cáo Sơn giải thích đây là nội dung họp liên quan khoản vay của Vinashin. Do đơn vị này không đủ điều kiện vay nên phải có bảo lãnh thông qua BSC.
Thẩm phán truy vấn: “BSC chả có đồng nào, hơn nữa chả có hoạt động sản xuất kinh doanh thì lấy đâu ra bảo lãnh cho ông Vinashin vay khoản tiền khổng lồ như vậy?”.
Cựu TGĐ cho rằng, việc bảo lãnh thì bất kỳ ai cũng có thể làm, và đủ điều kiện bảo lãnh thì sau đó thu phí bảo lãnh.
Thẩm phán cắt ngang: “BSC không có hoạt động kinh doanh, không có tài sản góp vốn gì cả. Thu phí qua BSC khác với thu phí bảo lãnh của BSC. Bị cáo làm như HĐXX không biết gì về ngân hàng à?".
Thẩm phán Trương Việt Toàn tiếp tục nhắc lại: "Ở BSC thu phí hay thu phí bảo lãnh?". Bị cáo Sơn tiếp tục phân bua: “Chúng tôi đồng ý đơn vị bảo lãnh, không có thu phí ngân hàng gì ở đây cả. Thu phí thì không cần phải ký hợp đồng”.
9h 38: HĐXX tạm nghỉ giải lao
9h 25: Bị cáo Sơn không nhớ rõ chủ trương thu phí ngoài hợp đồng để chăm sóc khách hàng
Trình bày lại quá trình chuyển từ PVN sang làm việc tại Oceanbank, bị cáo Nguyễn Xuân Sơn cho biết sang từ cuối năm 2008 và chính thức nhận chức danh 2009.
Thời điểm này PVN đã hoàn thành việc góp vốn 20% cổ phần tại OceanBank. Khoảng cuối tháng 10/2010, bị cáo thôi giữ chức TGĐ tại OceaBank. Cuối năm đó, bị cáo được PVN giới thiệu là đại diện nguồn vốn của OceanBank.
Về chức năng nhiệm vụ đối với người quản lý nguồn vốn, bị cáo không trả lời rõ ràng. Theo cựu TGĐ, nguồn vốn của PVN tại ngân hàng có sinh lời. Dẫn số liệu năm 2009 sinh lợi cổ tức 15%, năm 2010 sinh lời 17%. Đến giữa tháng 5/2011 cổ tức bao nhiêu thì bị cáo không nhớ nhưng vẫn sinh lời.
“Nắm chắc đấy chứ, riêng thành tích thì nắm chắc lắm!”, thẩm phán Trương Việt Toàn nói.
Về chủ trương thu phí ngoài hợp đồng để chăm sóc khách hàng, Nguyễn Xuân Sơn không cho biết mình không nhớ đã trao đổi với bị cáo Nguyễn Minh Thu, kể cả việc trao đổi với bị cáo Hà Văn Thắm về thu phí tại BSC.
9h 20: Đến lượt bị cáo Nguyễn Hoài Nam, Giám đốc phụ trách khối nguồn vốn OceanBank trình bày
Tháng 6/2010, khi cơ quan điều tra làm việc BSC thu phí chênh lệch ngoại tệ từ tháng 4/2009, bị cáo Nam không biết hoạt động theo quy trình nào. Sau khi chuyển sang Phòng kinh doanh ngoại tệ, bị cáo được các nhân viên báo cáo lại tỷ giá thị trường, việc thu phí ra sao bị cáo không nắm được cũng không áp đặt % tỷ giá.
Trách nhiệm chung, bị cáo là Phó giám đốc kinh doanh ngoại tệ, về công việc không tham gia hoạt động thu phí. Từ ngày 1/10/2010, bị cáo về làm mảng ngoại tệ, bị cáo Thu đã đi làm lại sau kỳ nghỉ sinh và trực tiếp quản lý bị cáo.
9h 15: Bị cáo Thu làm theo chỉ đạo của bị cáo Sơn trong thu phí dịch vụ qua BSC
Nói về công ty BSC – công ty sân sau của Hà Văn Thắm, bị cáo Nguyễn Minh Thu – cựu TGĐ cho biết không có quan hệ với công ty này nhưng làm theo chỉ đạo của Nguyễn Xuân Sơn.
Giữa năm 2009, bị cáo Nguyễn Xuân Sơn chỉ đạo bị cáo thực hiện bán ngoại tệ cho khách hàng vay vốn, thu phí dịch vụ qua BSC. Việc thu phí thông qua BSC theo lời khai là do thị trường ngoại tệ căng thẳng, OceanBank thời điểm đó việc mua bán ngoại tệ rất kém. Việc làm theo chỉ đạo của bị cáo Nguyễn Xuân Sơn trong thu phí dịch vụ qua BSC bị gián đoạn khi bị cáo Thu nghỉ sinh vào tháng giữa năm 2009.
Theo bị cáo Thu, việc thu phí do Thị trường ngoại tệ căng thẳng, OceanBank mua bán ngoại tệ rất kém, đối với khách hàng vay vốn tại ngân hàng yêu cầu mua ngoại tệ tại ngân hàng không vay vốn tại ngân hàng khác. Phí này phát sinh do chênh lệch giá mua bán với Ngân hàng Nhà nước.
9h 05: Bị cáo Thu khai không có quan hệ với Công ty BSC
Nói về những liên quan đến hoạt động huy động vốn của khách hàng, chủ yếu là PVN, bị cáo Thu khai vào cuối năm 2010, tại phòng làm việc của ông Sơn ở địa chỉ 18 Láng Hạ, ông Sơn trao đổi với bị cáo quản lý 3 khách hàng lớn, khối khách hàng phía Bắc giao cho bà Nguyễn Thị Minh Phương. Trước khi nhận vị trí này, bị cáo không làm việc, không quan hệ với khách hàng dầu khí. Ông Sơn trao đổi sẽ giúp đỡ bị cáo trong việc giới thiệu khách hàng.
“Về dịch vụ chăm sóc khách hàng của PVN, anh Sơn nói các thành viên không phải lo, trực tiếp anh Thắm và Sơn sẽ làm việc với nhau” – bị cáo Thu khai nhận.
Bị cáo Thu cho biết bản thân không có quan hệ với Công ty BSC, tất cả đều do bị cáo Sơn chỉ đạo quá trình hoạt động ngân hàng liên quan đến ngoại tệ, không tiếp xúc, quan hệ với nhân viên nào BSC. “Giữa năm 2009, anh Sơn chỉ đạo bị cáo thực hiện bán ngoại tệ cho khách hàng vay vốn, thu phí dịch vụ qua BSC.”
8h 58: Bị cáo Thu nói lúc đầu không nhận làm Tổng Giám đốc OceanBank
Bị cáo Nguyễn Minh Thu, nguyên phó Tổng giám đốc, phụ trách khối nguồn vốn khai, trước khi vào OceanBank thì làm ở ban thành lập Ngân hàng Dầu khí.
Bị cáo Thu khai theo thỏa thuận giữa PVN và OceanBank, PVN được giới thiệu một số chức vụ. Khi bị cáo Thu được bổ nhiệm, có văn bản giới thiệu của PVN. Cuối năm 2009, bị cáo Sơn còn là phó TGĐ của PVN, sau đó được điều động về PVN. Bị cáo Sơn nói với bị cáo Thu giới thiệu sang làm việc ở OceanBank nhưng bị cáo Thu đã từ chối vì mới sinh con. Chỉ đến khi bị cáo Hà Văn Thắm trao đổi sang OceanBank làm chức vụ TGĐ thì bị cáo Thu mới đồng ý.
Khi bị cáo Thu sang OceanBank thì mới bắt đầu có sự bàn giao giữa người cũ và người mới nhưng nhưng cũng không có văn bản bàn giao.
 |
| Mở đầu phiên xử ngày 2/3 bị cáo Nguyễn Minh Thu - Phó TGĐ OceanBank trả lời thẩm vấn. (Ảnh: Nhật Anh). |
8h45: HĐXX tiếp tục vào làm việc
HĐXX hoàn tất xét hỏi các bị cáo liên quan tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Trong hành vi này, OceanBank đã vi phạm nghiêm trọng quy trình cho vay, thẩm định tài sản thế chấp để giải ngân cho Công ty Trung Dung – của cựu Chủ tịch VNCB Phạm Công Danh vay 500 tỷ đồng. Số tiền này hiện không có khả năng thu hồi.
Hiện tòa đang xét hỏi các bị cáo liên quan về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Tại tòa, cựu TGĐ OceanBank Nguyễn Xuân Sơn phủ nhận việc mình nhận hơn 69 tỷ đồng từ tiền thu phí của Công ty BSC – công ty sân sau của Hà Văn Thắm – cựu Chủ tịch HĐQT OceanBank để chi chăm sóc khách hàng. Trong khi lời khai của những người liên quan đến hành vi của bị cáo cho thấy đã nhiều lần chuyển tiền cho người đại diện cổ phần của PVN tại OceanBank.
Tiếp tục làm rõ việc sử dụng 69 tỷ đồng chi phí từ Công ty BSC, bị cáo Trần Thị Thu Hương – cựu Giám đốc Chi nhánh Hải Dương nói về số tiền được anh Nguyễn Việt Dũng – thư ký của Nguyễn Xuân Sơn chuyển khoản 40 triệu đồng. Bị cáo Trần Thị Thu Hương cho hay, số tiền này là anh Nguyễn Việt Dũng chuyển trả nợ. Đối chất lời khai, anh Dũng cho rằng đấy là số tiền Nguyễn Xuân Sơn nhờ chuyển.
“Một người nói một kiểu, HĐXX biết tin vào ai?”, chủ tọa nói.
Bị cáo Nguyễn Thị Kiều Liên – cựu Giám đốc Chi nhánh Vũng Tàu cũng được nhận 500 triệu đồng từ anh Nguyễn Việt Dũng chuyển. Bị cáo cho biết, đấy là số tiền được chuyển gần Tết âm lịch để chăm sóc khách hàng.
 |
| Bị cáo Nguyễn Xuân Sơn tại phiên tòa. (Ảnh: Nhật Anh). |
Tóm tắt phiên xử ngày 1/3:
Phiên tòa ngày 1/3, HĐXX tiếp tục phần xét hỏi, tranh tụng và đối đáp về kết luận sơ thẩm của VKSND liên quan đến hành vi Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Trong phần xét hỏi về hành vi Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, HĐXX xét hỏi TGĐ công ty Trung Dung - Trần Văn Bình, bà Đặng Quỳnh Mai, bị cáo Hà Văn Thắm, bị can Phạm Công Danh, bị cáo Nguyễn Văn Hoàn - nguyên Phó TGĐ OceanBank, bà Ngô Kim Lan - đại điện cho nhóm 7 người liên quan đến bà Hứa Thị Phấn.
Các câu hỏi tập trung xoay quanh khoản vay 500 tỷ đồng của công ty Trung Dung. Trong khi bị cáo Hà Văn Thắm cho rằng, trách nhiệm số tiền 500 tỷ đồng này là của Ngân hàng Đại Tín thì bị can Phạm Công Danh khẳng định bản thân là nạn nhân trong việc vay mượn, mua bán, chuyển nhượng giữa OceanBank và Ngân hàng Đại Tín.
Buổi chiều, HĐXX tiếp tục thẩm vấn các bị cáo và người liên quan để làm rõ việc thu tiền chênh lệch thông qua Công ty BSC Việt Nam. Bị cáo Nguyễn Xuân Sơn - cựu TGĐ OceanBank khai trong thời gian làm TGĐ, bị cáo đã không bao giờ có chủ trương chi lãi ngoài. Việc bị cáo Hà Văn Thắm chi lãi ngoài với tư cách cá nhân là được, còn với tư cách ngân hàng thì phải do HĐQT quyết định. Bị cáo cũng cho rằng từ năm 2011, Oceanbank mới chi lãi ngoài, lúc này bị cáo không còn làm việc tại đây.
