[LIVE] Xét xử Hà Văn Thắm sáng 19/4: 'Chi chăm sóc khách hàng là bắt buộc vì NH nào cũng làm vậy'
11h30: HĐXX nghỉ, chiều làm việc tiếp.
Bị cáo Đỗ Đại Khôi Trang (nguyên Giám đốc khối khách hàng cá nhân).
- HĐXX: Bị cáo có trách nhiệm gì trong việc triển khai chỉ đạo cấp dưới? Tất cả những gì liên quan tới khách hàng cá nhân bị cáo phụ trách, bị cáo có trực tiếp chỉ đạo chi lãi ngoài không?
- Trang: Không ạ. Vì việc chi ngoài lãi suất được triển khai trên toàn ngân hàng từ lâu rồi. Khi tiếp nhận công việc tháng 8/2012, bị cáo chỉ phụ trách liên quan tới mở thẻ ATM, vì vậy bị cáo không chỉ đạo nhân viên liên quan tới chi lãi ngoài vượt trần lãi suất. Bị cáo hoàn toàn không liên quan tới việc chi chăm sóc khách hàng. Trong việc chi chăm sóc ngoài thì khối khách hàng cá nhân có nhiệm vụ kiểm tra lại có đúng khách hàng này gửi số tiền đó không, đúng ngày đó không.
- HĐXX: Hình thức xác nhận như nào?
- Trang: Có phần mềm liên quan tới vấn đề này hoặc các đơn vị khi liên hệ với khách hàng xong thì nhập vào đó. Khối khách hàng cá nhân nhận danh sách bản đối chiếu từ khối kế toán hạch toán trong nước. Và trong bảng danh sách khách hàng đó bao gồm các thông tin cơ bản khách hàng và cả số tiền cộng thêm chi chăm sóc khách hàng. Bản thân khối khách hàng cá nhân hoàn toàn không có phê duyệt gì trên đó mà chỉ tra xuất tính xác thực, ký vào mặt sau. Bản thân bị cáo chỉ ký nháy vào tờ cuối cùng xác nhận vào đó. Bị cáo cũng không biết khi chuyển sang bên kế toán có chi như thế không.
Theo nhận thức của bị cáo, đây là công việc đã có từ trước. Việc này có ý nghĩa cần thiết nó giống như 1 bên thứ 3 xác thực khách hàng này có tồn tại trên hệ thống, cần có đơn vị check lại thông tin của khách hàng có tồn tại.
HĐXX yêu cầu bị cáo Hà Văn Thắm lên giải thích.
- Bị cáo Hà Văn Thắm: Bị cáo triển khai việc này, 1 khối là khối kinh doanh và khối hỗ trợ (bán lẻ…). HĐXX cũng thấy rằng các bộ phận triển khai kinh doanh toàn là các anh kinh doanh nhiệt tình, huy động vốn nhiều.
Bị cáo đặt ở đây là 6 cô gái để nguời ta xem và lên kế hoạch ngăn cản việc huy động vốn thái quá. Bị cáo rất đau đầu với việc chị Thủy, Hoài Nam bảo chi vừa thôi. Tóm lại 6 cô gái này là phụ nữ người ta chắc chắn hơn để ngăn cản chi lãi suất thái quá.
Tòa sơ thẩm rất nhân văn, nhân đạo xử 34 giám đốc khối kinh doanh không bị tù thì bị cáo nghĩ 6 cô gái này khá thiệt thân, nếu xét đồng phạm, họ ít đồng phạm, giúp sức ít hơn, thậm chí có công ngăn cản chi vượt trần lãi suất nhiều hơn.
- HĐXX:Đây là bộ phận tham mưu giúp việc cho giám đốc đúng không. Theo bị cáo nói những người này trên hội sở giúp cho bị cáo nhiều đúng không?
- Bị cáo Hà Văn Thắm: Dạ.
HĐXX: Đây là những người gần lãnh đạo nhất, hàng ngày cập nhật thông tin của chủ tịch, ban giám đốc để triển khai xuống dưới, thứ nhất anh phải là người nắm bắt được chủ trương kỹ hơn, trực tiếp hơn, kịp thời hơn nên vai trò của anh đánh giá cao hơn vì lẽ ấy. Nó ngược với trình bày của ông Hà Văn Thắm trước đó, các luật sư có thể nắm bắt để tranh tụng để HĐXX hiểu rõ thêm.
"Việc chi chăm sóc khách hàng là bắt buộc vì ngân hàng nào cũng làm vậy"
Bị cáo Tạ Hoàng Phương (Giám đốc chi nhánh Nha Trang): chi lãi ngoài hơn 8,2 tỷ đồng, đã quyên góp được khách hàng nộp lại hơn 100 triệu đồng. Sơ thẩm xử 20 tháng tù cho hưởng án treo, sau đó bị cáo kháng cáo.
- HĐXX: Trong kháng cáo bị cáo cho rằng việc chi chăm sóc khách hàng là bắt buộc vì ngân hàng nào cũng làm vậy. Việc này giúp chi nhánh thu được nhiều lợi. Sau đó bị cáo trình bày hoàn cảnh gia đình: ông nội, bà ngoại được tặng thưởng huân huy chương, bố đẻ là liệt sỹ… Bị cáo thừa nhận về hành vi nhưng cho rằng hình phạt cấp sơ thẩm tuyên là quá nghiêm khắc?
- Phương: Vâng ạ.
Bị cáo Phương trình bày thêm là tại thời điểm đó, chi nhánh Nha Trang chi chăm sóc khách hàng xảy ra rồi. Trong số tiền 8,2 tỷ chi chăm sóc khách hàng, bị cáo không trực tiếp nhận và trực tiếp chi bất cứ khoản nào. Chi ngoài số tiền đó nhưng đã làm lợi nhuận cho chi nhánh hơn 9,5 tỷ đồng.
Bị cáo Phương mong HĐXX xem xét cho bị cáo từ ông bà nội tới cha là liệt sỹ. Bị cáo cho rằng tòa sơ thẩm chưa xem xét thấu đáo cho bị cáo. Bị cáo cho rằng tình tiết giảm nhẹ rất quan trọng chưa được xem xét.
- HĐXX: Bị cáo có đề xuất cụ thể mức nào k?
- Phương: Trong đơn bị cáo xin được miễn trách nhiệm hình sự, nếu tòa không cho nhận được mức đó, bị cáo xin được cải tạo không giam giữ ạ.
Bị cáo Trần Thị Thiên Ngân (Giám đốc chi nhánh Đà Nẵng) chi lãi ngoài hơn 5 tỷ. Đã kêu gọi khách hàng nộp lại được hơn 300 triệu. Bị cáo đề nghị được miễn trách nhiệm hình sự.
- Ngân: Bị cáo đã cố gắng khắc phục.
- HĐXX: BC đề nghị từ 20 tháng tù xuống hưởng án treo, có đề nghị gì thêm không?
- Ngân: Dạ không ạ. Bị cáo mong HĐXX xem xét những điều khoản có lợi nhất cho bị cáo thì cho bị cáo được hưởng ạ.
"Việc chi lãi ngoài là từ hội sở về... Việc quy kết cho bị cáo là quá nghiêm khắc"
Bị cáo Lê Bảo Kiên (Giám đốc phòng giao dịch Hoàn Kiếm) chi lãi ngoài hơn 5 tỷ, 18 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Bị cáo Kiên kháng cáo miễn trách nhiệm hình sự.
- Kiên: Khi bị cáo về làm giám đốc, việc chăm sóc khách hàng đã diễn ra rồi. Bị cáo chỉ chỉ đạo hoạt động chung thôi. Việc chi lãi ngoài là từ hội sở về cá nhân của cán bộ ở chi nhánh. BC nghĩ là bị cáo không tham gia việc đó, các cá nhân phòng giao dịch chi. Việc quy kết cho bị cáo là quá nghiêm khắc. Bị cáo mong tòa xem xét.
- HĐXX: Chi xuống theo đề xuất của phòng giao dịch hay là hội sở chi xuống, có chỉ đạo, phòng giao dịch chỉ là trung gian chuyển tiền chi lãi ngoài?
- Kiên: Hội sở chuyển tiền xuống cho cá nhân phòng giao dịch ạ.
- HĐXX: Kháng cáo viết bị cáo làm công ăn lương, không hưởng lợi gì và bị cáo nói là do chính sách hình sự thay đổi, bị cáo xin giảm hình phạt 20 tháng tù và cho hưởng án treo?
- Kiên: Dạ vâng ạ.
10h: Tòa nghỉ giải lao 10 phút.
Bị cáo Nguyễn Văn (Giám đốc chi nhánhOceanBank Hà Đông), sơ thẩm xử 18 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, bị cáo đề nghị miễn trách nhiệm hình sự.
Bị cáo Ngô Hoàng Long (nguyên Giám đốc phòng giao dịch Âu Cơ) cũng xin miễn trách nhiệm hình sự.
Long trình bày: Âu Cơ chi lãi 2,8 tỷ, bị cáo có vay mượn khắc phục hơn 1 tỷ, các khách hàng cũng hứa là sẽ trả lại số tiền chi lãi ngoài. Theo bộ luật mới theo hướng có lợi cho bị cáo, xin HĐXX xem xét.
Bị cáo Trần Anh Thiết cũng kháng cáo xin được miễn trách nhiệm hình sự.
 |
| Các bị cáo tại phiên xử sơ thẩm đại án OceanBank năm 2017. |
"BLHS không có quy định tội danh liên quan tới chi lãi ngoài"
Bị cáo Nguyễn Lưu Nam (Giám đốc chi nhánh OceanBank Quy Nhơn) theo quy kết phải chịu trách nhiệm hình sự việc chi lãi ngoài số tiền hơn 2 tỷ đồng. Bị cáo kháng cáo đề nghị tuyên bố không phạm tội Cố ý trong đó nêu 1 số nội dung bị cáo không hưởng lợi gì, không nghĩ việc chi chăm sóc khách hàng là vi phạm, ngân hàng vẫn có lợi, hành vi này chỉ bị xử lý hành chính, do đó bị cáo đề nghị tòa tuyên không phạm tội.
HĐXX yêu cầu bị cáo trình bày rõ hơn.
Bị cáo Nam trình bày tiếp: Với chính sách khoan hồng của nhà nước thể hiện trong BLHS, không có quy định tội danh liên quan tới chi lãi ngoài. Bị cáo mong HĐXX xem xét miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo. Bị cáo không nói là bị cáo không sai nhưng bị cáo nghĩ là ở mức xử phạt vi phạm hành chính. Bị cáo là lao động chính trong gia đình, bố mẹ già yếu, bố là thầy thuốc ưu tú, thương binh hạng 2, đang bị tai biến…
Tòa trả lời: Về cơ bản bị cáo đã nhận nhưng trong kháng cáo của bị cáo có mâu thuẫn. Một cái là xem xét chính sách khoan hồng, xin giảm nhẹ tội, một cái là bị cáo không phạm tội. Cấp sơ thẩm tuyên bị cáo 18 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Giờ bị cáo xin xem xét cho bc để giảm hơn nữa cho bc chứ gì?
Bị cáo Nam: Dạ vâng ạ.
"Khi được cơ quan điều tra đưa ra thông tư 02 mới lờ mờ nhận ra"
Tại tòa, bị cáo Nguyễn Phan Trung Kiên (cựu GĐ phòng giao dịch Đông Đô) bị sơ thẩm tuyên 24 tháng cải tạo không giam giữ cũng xin miễn trách nhiệm hình sự.
Theo lời bị cáo này, bản thân chỉ là người làm công ăn lương, gia đình có hoàn cảnh khó khăn, cha mẹ già yếu quanh năm. Kiên cho rằng bản thân có vai trò mờ nhạt, mới được bổ nhiệm khi việc chi lãi ngoài đã thực hiện từ 2011, đến 2013 Kiên mới về tiếp nhận.
Bị cáo Kiên cho biết, bố mình đã phải bán nhà để khắc phục hậu quả nhưng chỉ ba ngày sau thì Kiên bị khởi tố. Ở cấp sơ thẩm, VKS cũng đề nghị miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo nhưng tòa tuyên án là cải tạo không giam giữ. Bị cáo Kiên xin được miễn trách nhiệm hình sự để quay về làm việc tại ngân hàng. Cũng theo lời Kiên, bản thân là Đảng viên 10 năm, không muốn bị khai trừ Đảng.
Nhận thức của Kiên khi chi lãi ngoài là chỉ làm công việc bình thường, chạy theo chỉ tiêu. Chỉ tới khi được cơ quan điều tra đưa ra thông tư 02 mới lờ mờ nhận ra. Theo lời Kiên khai, thời gian qua cũng có đi xin việc nhưng không nơi nào nhận vì cái án 24 tháng cải tạo không giam giữ.
Tới lượt bị cáo Nguyễn Thị Loan (nguyên GĐ OceanBank phòng giao dịch Trung Yên), tòa cho biết bị cáo này bị sơ thẩm 18 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Bị cáo kháng cáo dài, trong đó có nêu tương tự như một số bị cáo khác là làm công ăn lương, không được hưởng lợi gì, thời điểm đó hầu hết các ngân hàng chi lãi ngoài huy động vốn, kể về thành tích, hoàn cảnh gia đình 3 con nhỏ, cha mẹ già yếu, bản thân là lao động chính.
Bị cáo kháng cáo xin được miễn trách nhiệm hình sự.
Tại tòa, bị cáo Loan cho biết, lý do làm cho OceanBank tháng 4/2013, lúc đó có anh Hiếu giám đốc, đã chi lãi ngoài, bị cáo chỉ là người kế thừa lại thôi. Bị cáo nghĩ nếu không có bị cáo thì hoạt động chi lãi ngoài vẫn diễn ra. Bị cáo chỉ là người làm công ăn lương, không được hưởng gì, có chứng từ chứng minh.
"Trong suốt thời điểm từ tháng 4/2013 đến khi anh Thắm bị bắt, đến hết 2014, bị cáo luôn là cá nhân xuất sắc, chưa bao giờ vi phạm pháp luật, kể cả vi phạm giao thông. Trong phiên tòa sơ thẩm bị cáo cũng được VKS đề nghị miễn trách nhiệm hình sự cho nhưng tòa thì không. Hiện tại gia đình bị cáo rất khó khăn, toàn bộ tiền khắc phục hậu quả là vay củaOceanBank . Bị cáo vay gần 2 tỷ, cấp sơ thẩm tuyên trả lại.
Mẹ bị cáo đang nhập viện, ung thư giai đoạn 4", bị cáo Loan vừa nói vừa khóc.
08h30: Phiên tòa sáng bắt đầu làm việc.
 |
| Bị cáo Hà Văn Thắm. Ảnh: TTXVN. |
Tại phiên tòa ngày 18/4, trong phần làm thủ tục kéo dài ba tiếng, luật sư Nguyễn Xuân Anh đề nghị xác định thêm tư cách tố tụng của ông Hà Văn Thắm, ngoài là bị cáo ông này còn là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Luật sư Nguyễn Minh Tâm đề nghị triệu tập đại diện Ngân hàng Nhà nước để xác định tư cách đại diện vốn của ông Nguyễn Xuân Sơn; đề nghị triệu tập ông Ninh Văn Quỳnh (cựu kế toán trưởng PVN) để làm rõ số tiền nhận từ ông Sơn; triệu tập đại diện Viện nghiên cứu quản lý trung ương để giúp xác định số vốn góp của PVN vào OceanBank . Trong khi đó, luật sư Đỗ Ngọc Quang bào chữa cho ông Hà Văn Thắm lại cho rằng không cần triệu tập ông Ninh Văn Quỳnh tới phiên tòa này bởi không cần thiết.
Một luật sư của ông Nguyễn Xuân Sơn là Trần Vũ Hải đề nghị triệu tập đại diện Bộ Tài chính để xác định thiệt hại của PVN trong hơn 1.500 tỷ đồng OceanBank chi lãi suất ngoài hợp đồng; triệu tập đại diện Kiểm toán Nhà nước...
Trước việc tòa thông báo đã triệu tập 120 người tới phiên tòa nhưng hôm nay đa số vắng mặt, VKS đề nghị HĐXX áp dụng mọi biện pháp tố tụng để buộc nhân chứng tới tòa, kể cả những bị cáo không chống án.
Chủ tọa phiên tòa cho biết phiên tòa dự kiến kéo dài 10-12 ngày. HĐXX không hạn chế xét hỏi, tranh luận nếu chưa "tranh luận đến cùng", tuy nhiên "thời gian xét xử dài hay ngắn phụ thuộc chính vào các luật sư".
Trong quá trình xét xử, nếu thấy cần thiết, tòa sẽ triệp tập bằng được một số người tới phiên xử, kể cả phải dẫn giải.
