Lãi suất Libor sắp bị khai tử

Lãi suất liên ngân hàng London (Libor) - nền tảng của hơn 350.000 tỷ USD tài sản tài chính - sẽ được thay thế sau năm 2021.

Trong thông báo hôm nay, ông Andrew Bailey - người đứng đầu Cơ quan Giám sát Tài chính Anh (FCA) cho rằng lãi suất Libor không bền vững do không được tính toán dựa trên các giao dịch thực tế. Libor là tâm điểm của nhiều vụ thao túng lãi suất, khiến các nhà băng bị phạt tới 9 tỷ USD và nhiều nhân viên ngân hàng ngồi tù.

“Chúng tôi sẽ vẫn hỗ trợ Libor đến hết năm 2021, để thực hiện một quá trình chuyển dịch suôn sẻ, đúng kế hoạch”, ông cho biết.

Lãi suất Libor sẽ bị khai tử sau năm 2021. Ảnh: Bloomberg

Libor được sử dụng làm lãi suất tham chiếu trong nhiều dịch vụ tài chính, như cho vay học phí đại học hay vay thế chấp. Đây là lãi suất trung bình mà nhóm 20 nhà băng ước tính có thể đi vay lẫn nhau bằng 5 loại tiền tệ, theo 7 kỳ hạn. Nó được các ngân hàng trình lên mỗi sáng và được quyết định bởi công ty Intercontinental Exchange.

Tuy nhiên, Bailey cho biết thị trường tạo nền tảng cho Libor đã không còn “đủ năng động” để quyết định ra một loại lãi suất đáng tin cậy. Vì thế, họ cần tìm sự thay thế.

FCA mới bắt đầu quản lý Libor từ năm 2013. Đây cũng là năm quy định mới được thông qua, kết tội hình sự với các hoạt động thao túng các lãi suất tham chiếu. FCA cho biết họ mất rất nhiều thời gian thuyết phục các nhà băng nộp lãi suất lên. Tuy nhiên, thiếu thanh khoản khiến hoạt động này khó duy trì và khó tránh được thao túng.

Hồi tháng 7/2012, giới ngân hàng quốc tế chao đảo trước thông tin hàng loạt nhà băng lớn tại Anh và quốc tế bắt tay nhau thao túng lãi suất Libor. Những đơn vị này đã hạ thấp Libor để thu lợi từ các giao dịch, cũng như che giấu chi phí vay của mình trong suốt cuộc khủng hoảng tài chính 2007 - 2009.

Nạn nhân chính là các ngân hàng đi vay, doanh nghiệp và kể cả cá nhân. Hậu quả là hàng loạt án phạt đã được đưa ra và nhiều người đã phải đi tù.

FCA đã nói chuyện với các nhà băng nhiều tháng qua về việc ngừng sử dụng Libor, và thời gian cần thiết để khai tử lãi suất này. Phần lớn cho rằng có thể thực hiện trong 4 - 5 năm. Vì thế, FCA đã yêu cầu các ngân hàng tiếp tục nộp lên lãi suất cho đến cuối năm 2021.

Gần đây, nhiều tổ chức cũng đã sử dụng lãi suất thay thế Libor. Ngân hàng Trung ương Anh hồi tháng 4 cho biết họ nhận được đề xuất thay Libor bằng Sonia (Sterling Overnight Index Average) - dựa trên các giao dịch thực và khó thao túng hơn.

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang phát triển lãi suất thay thế cho dollar Libor. Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) cũng đang nghiên cứu cải cách hoặc thay thế Euribor.