ICO: Thương mại cà phê toàn cầu khởi sắc, dòng chảy đang được định hình lại

Xuất khẩu cà phê toàn cầu đạt hơn 11 triệu bao

Theo báo cáo của ICO, trong tháng 10, xuất khẩu cà phê toàn cầu đạt 11,2 triệu bao, tăng 0,6% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong đó, xuất khẩu cà phê nhân xanh đạt tổng cộng gần 9,8 triệu bao, tăng 1,9% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là năm thứ hai liên tiếp niên vụ cà phê bắt đầu với mức xuất khẩu kỷ lục, ghi nhận khối lượng xuất khẩu tháng 10 cao nhất từ trước đến nay, dù tốc độ tăng trưởng chỉ ở mức khiêm tốn.

Ngoại trừ nhóm cà phê arabica Brazil, tất cả các nhóm cà phê nhân xanh khác đều khởi đầu niên vụ mới với kết quả tích cực.

Cụ thể, xuất khẩu cà phê nhân xanh robusta tăng 6,8% trong tháng 10 vừa qua, đạt 3 triệu bao. Uganda và Việt Nam là hai động lực tăng trưởng chính, với tổng xuất khẩu robusta tăng 69,8% lên 1,6 triệu bao. Ngược lại, xuất khẩu robusta của Brazil tiếp tục giảm mạnh 51,9%, xuống chỉ còn 0,5 triệu bao trong tháng 10.

Điều này phản ánh xu hướng chủ đạo trong niên vụ 2024-2025 khi xuất khẩu robusta của Brazil liên tục giảm, trong khi Indonesia và Việt Nam tăng.

Tuy nhiên, xuất khẩu của Indonesia trong tháng 10 đã ghi nhận sự sụt giảm lần đầu tiên trong 16 tháng, với mức giảm 4,4% xuống còn 0,6 triệu bao. Mặc dù vậy, dường như không có sự đảo ngược trong xu hướng xuất khẩu cà phê robusta của Indonesia. Thay vào đó, điều này phản ánh quá trình phục hồi vẫn đang diễn ra sau đợt suy giảm của niên vụ 2023-2024, khi xuất khẩu cà phê robusta của nước này giảm 37%.

Xuất khẩu cà phê nhân xanh toàn cầu trong tháng 10/2025

Đáng chú ý, khối lượng xuất khẩu của nhóm cà phê arabica khác tăng tới 21% so với cùng kỳ năm trước, đạt 1,6 triệu bao. Mexico, Peru và Uganda là những động lực chính tạo ra mức tăng hai chữ số này, với tổng xuất khẩu đạt 0,9 triệu bao, tăng 30,9% so với cùng kỳ năm 2024.

Xuất khẩu nhóm cà phê arabica Colombia cũng tăng 7% trong tháng 10 và đạt hơn 1,1 triệu bao. Đây là tháng tăng trưởng thứ 25 liên tiếp, đưa tổng xuất khẩu trong 12 tháng qua của nhóm cà phê này lên mức gần 14 triệu bao, mức cao thứ năm từng được ghi nhận. Trước khi chuỗi tăng trưởng kéo dài này bắt đầu, tổng lượng xuất khẩu trong 12 tháng trước chỉ ở mức 10,7 triệu bao.

Nguyên nhân cơ bản của xu hướng tăng mạnh này là sản lượng gia tăng tại Colombia — nhà sản xuất và xuất khẩu lớn nhất của nhóm. Trong niên vụ 2022-2023, sản lượng cà phê của Colombia giảm xuống mức thấp kỷ lục gần đây là 10,6 triệu bao, nhưng trong hai niên vụ tiếp theo kết thúc vào năm 2024-2025, sản lượng đã tăng tổng cộng 40% lên 14,9 triệu bao.

Trong cùng giai đoạn, xuất khẩu nhóm cà phê arabica Colombia tăng 30%, từ 10,7 triệu bao lên 13,9 triệu bao. Mức tăng trong tháng 10/2025 chủ yếu đến từ Colombia và Tanzania, với tổng xuất khẩu đạt 1,1 triệu bao, so với gần 1 triệu bao của tháng 10/2024.

Trong khi đó, arabica Brazil là nhóm duy nhất có khối lượng xuất khẩu giảm 8,2% trong tháng 10, đạt 4 triệu bao. Đây đã là tháng giảm thứ 8 liên tiếp của nhóm cà phê này, nguyên nhân chủ yếu do xuất khẩu của Brazil giảm 11,2%, xuống còn hơn 3,3 triệu bao.

Sự suy giảm mạnh của Brazil dường như liên quan đến tính chu kỳ trong sản xuất cà phê arabica, yếu tố nền so sánh, và nhiều khả năng, ở một mức độ nhất định, còn chịu tác động từ việc Mỹ tăng thuế nhập khẩu trong năm 2025.

Niên vụ 2023-2024 được xem là năm được mùa đối với xuất khẩu cà phê arabica của Brazil, với mức tăng 21,7%, đạt mức cao nhất từ trước đến nay.

Ngoài ra, vào ngày 30/7/2025, Mỹ áp thuế suất bổ sung 40% đối với một số hàng hóa nhập khẩu từ Brazil, bao gồm cả cà phê. Từ tháng 7 đến tháng 10/2025 — sau khi mức thuế bổ sung có hiệu lực — xuất khẩu cà phê của Brazil sang Mỹ đã giảm tới 46,9% so với mức bình quân cùng kỳ giai đoạn 2020–2024, đồng thời giảm sâu hơn nhiều so với mức 12,1% trong giai đoạn tháng 1 đến tháng 5/2025 cũng như cùng kỳ 2020–2024, trước khi mức thuế quan mới được áp dụng.

Về cơ cấu chủng loại, cà phê nhân xanh vẫn được xuất khẩu nhiều nhất, chiếm 87,5% tổng xuất khẩu cà phê tháng 10 toàn cầu, trong khi cà phê hòa tan và cà phê đã rang chiếm tỷ trọng lần lượt là 12,2% và 0,4%.

Tổng xuất khẩu cà phê hòa tan trong tháng 10 đạt 1,4 triệu bao, giảm 7,1% so với cùng kỳ. Brazil, Indonesia và Việt Nam là ba nước xuất khẩu cà phê hòa tan lớn nhất, với khối lượng đạt từ 0,3 – 0,31 triệu bao.

Tương tự, xuất khẩu cà phê đã rang giảm tới 28,4% trong tháng 10, xuống còn 0,04 triệu bao.

Cơ cấu chủng loại cà phê xuất khẩu toàn cầu trong tháng 10/2025

Dòng chảy đang được định hình lại

Ba trong bốn khu vực chính bắt đầu niên vụ cà phê mới với sự với sự gia tăng về xuất khẩu, chỉ có Nam Mỹ là khu vực duy nhất sụt giảm. Do chiếm tỷ trọng lớn trong tổng xuất khẩu toàn cầu nên mức giảm đáng kể của Nam Mỹ gần như triệt tiêu các mức tăng của ba khu vực còn lại.

Theo đó, trong tháng 10, xuất khẩu cà phê các loại từ khu vực châu Á và châu Đại Dương đã tăng tới 23,9% so với cùng kỳ năm ngoái, lên hơn 3 triệu bao. Mức tăng trưởng hai con số này chủ yếu được thúc đẩy bởi Việt Nam, với lượng xuất khẩu tăng 52,7% lên 1,3 triệu bao.

Với việc chiếm trung bình 62,8% tổng xuất khẩu của khu vực từ niên vụ 2020-2021 đến 2024-2025, xuất khẩu của Việt Nam có ảnh hưởng quyết định đến diễn biến chung của khu vực.

ICO cho biết, phải đến tháng 12 thì cà phê từ vụ thu hoạch mới của Việt Nam mới bắt đầu được đưa vào vào các kênh xuất khẩu. Vì vậy, xuất khẩu tháng 10 của Việt Nam và cả khu vực được hưởng lợi từ “hiệu ứng nền thấp”, do mức xuất khẩu tháng 10/2024 thấp bất thường, chỉ đạt 0,8 triệu bao so với mức trung bình 1,5 triệu bao giai đoạn tháng 10/2019 – tháng 10/2022.

Xuất khẩu cà phê các loại từ châu Phi cũng tăng mạnh 21,9% trong tháng 10, đạt 1,7 triệu bao. Châu Phi khép lại niên vụ 2024-2025 với 19,7 triệu bao được xuất khẩu, mức cao thứ ba từng được ghi nhận, chỉ sau 20,4 triệu bao và 20 triệu bao của các niên vụ 1973-1974 và 1975-1976. Kết quả ấn tượng này chủ yếu nhờ Ethiopia và Uganda, hai nước sản xuất lớn nhất khu vực, với mức xuất khẩu kỷ lục lần lượt là 7,4 triệu bao và 8,3 triệu bao.

Mức tăng hai con số này được lý giải bởi vụ mùa tốt, giá cà phê quốc tế cao, và lượng tồn kho được tung ra thị trường lớn hơn bình thường.

Xu hướng này dường như đang tiếp tục trong niên vụ mới, khi Ethiopia và Uganda vẫn là động lực chính dẫn dắt mức tăng trưởng xuất khẩu cà phê châu Phi. Tổng lượng xuất khẩu của hai quốc gia này trong tháng 10 đạt 1,4 triệu bao, tăng 28,9% so với cùng kỳ năm 2024.

Xuất khẩu cà phê của các khu vực trong tháng 10/2025

Còn tại Trung Mỹ và Mexico, xuất khẩu cà phê tháng 10 của khu vực tăng 11,5% so với cùng kỳ năm ngoái, lên 0,5 triệu bao. Khu vực đã kết thúc niên vụ 2024-2025 với xuất khẩu tăng 6,4%, mức tăng trưởng hàng năm đầu tiên kể từ sau niên vụ 2020-2021.

Động lực chính của sự tăng trưởng này đến từ Mexico và Nicaragua, với xuất khẩu tăng lần lượt 20,9% và 17,1%. Trong tháng đầu tiên của niên vụ mới, hai quốc gia này tiếp tục tăng 30,8% và 47,9%.

Ở chiều ngược lại, xuất khẩu cà phê tháng 10 của khu vực Nam Mỹ giảm 13% so với cùng kỳ, xuống còn 5,9 triệu bao. Đây là tháng thứ 11 liên tiếp khu vực ghi nhận tăng trưởng âm, sau chuỗi 16 tháng tăng trưởng dương trước đó.

Sự suy giảm chủ yếu đến từ Brazil, khi xuất khẩu của nước này giảm 18,7% trong tháng 10 vừa qua, chỉ đạt 4,1 triệu bao.

Trong niên vụ 2023-2024, xuất khẩu robusta của Brazil tăng cao bất thường do tình trạng “hút hàng” trên thị trường quốc tế, xuất phát từ nguồn cung sụt giảm tại hai quốc gia xuất khẩu robusta hàng đầu là Indonesia và Việt Nam. Vì vậy, Brazil đã xuất khẩu 9,4 triệu bao trong niên vụ 2023-2024, so với mức trung bình 5 năm là 3,5 triệu bao trong giai đoạn 2018-2019 đến 2022-2023.

Sang niên vụ 2024-2025, sản lượng thu hoạch tại Indonesia và Việt Nam trở lại mức bình thường, khiến lượng xuất khẩu robusta thông thường quay trở lại thị trường quốc tế. Điều này dẫn đến xuất khẩu robusta của Brazil giảm xuống còn 4,9 triệu bao trong niên vụ 2024-2025 và tiếp tục giảm trong đầu niên vụ 2025-2026.

Toàn khu vực Nam Mỹ đã xuất khẩu 67,2 triệu bao cà phê trong niên vụ 2023-2024, so với mức trung bình 57,46 triệu bao của giai đoạn 2018-2019 đến 2022-2023. Vì vậy, sự suy giảm trong niên vụ 2024-2025 là điều khó tránh khỏi và tiếp tục kéo dài sang tháng đầu tiên của niên vụ 2025-2026.