Hải quan có đủ cơ sở pháp lý vụ công ty con Asanzo giả mạo xuất xứ

Ông Nguyễn Văn Cẩn khẳng định đủ cơ sở pháp lý với vụ việc Asanzo - Ảnh: VVT

Thông tin này được ông Cẩn đưa ra vào sáng 25-7, tại cuộc họp sơ kết công tác 6 tháng đầu năm 2019 và triển khai nhiệm vụ thời gian tới của Ban chỉ đạo 138/CP và Ban chỉ đạo 389 Quốc gia do Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình chủ trì.

Theo ông Cẩn, tình trạng gian lận thương mại thông qua giả mạo xuất xứ Việt Nam, giả mạo xuất xứ với hàng nhập khẩu từ nước ngoài để trốn thuế, trốn kiểm tra chất lượng, trốn kiểm soát chuyên ngành đang diễn ra phức tạp.

Nhắc cụ thể đến vụ việc Asanzo mà Tuổi Trẻ đã thực hiện trong loạt bài điều tra, ông Cẩn cho hay mới đây đã khởi tố vụ án liên quan đến hành vi một công ty con của công ty này nhập khẩu giả mạo xuất xứ Việt Nam đưa hàng vào tiêu thụ nội địa.

"Đây là việc giả mạo nhãn mác và chúng tôi đang tiếp tục xác minh điều tra sâu. Các ngành cho rằng cơ sở pháp lý không đủ để xử lý hành vi này, nhưng chúng tôi đánh giá sẽ làm sâu và đủ cơ sở. 

Bởi như giải thích của một số bộ, ví dụ nhập khẩu một con lợn từ Trung Quốc và xẻ làm đôi, một phần xuất khẩu ra nước ngoài và một phần tiêu thụ tại Việt Nam, mà lại lấy xuất xứ Việt Nam thì không có nước nào giải thích như vậy, các văn bản giải thích, chế tài xử lý hiện nay phải thống nhất" - ông Cẩn cho hay.

Theo đó, người đứng đầu cơ quan hải quan khẳng định trong hai tuần tới sẽ đưa ra hành vi vi phạm về sở hữu trí tuệ, tổ chức sản xuất hàng giả, tiêu thụ hàng giả liên quan nhóm hàng điện tử, điện lạnh, mỹ phẩm.

Trước đó, ông Trần Hữu Linh, Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường, cũng cho rằng tình trạng vi phạm nhãn mác và giả mạo xuất xứ là hành vi gian lận mới nổi lên, mặc dù được tăng cường kiểm tra, kiểm soát nhưng vẫn diễn biến phức tạp.

Đặc biệt là tình trạng hàng thực phẩm vượt ngưỡng hoá chất cho phép, hàng hoá nước ngoài được thẩm lậu vào thị trường nhưng bao bị nhãn mác ghi Made in Việt Nam.

"Do người tiêu dùng có ý thức lựa chọn hàng hoá Việt Nam, ghi địa chỉ xuất xứ rõ ràng nên đối tượng càng có thủ đoạn tinh vi, gây lừa dối người tiêu dùng. Lợi dụng Việt Nam tham gia FTA với mức thuế thấp nên nảy sinh hành vi gian dối xuất xứ, đưa tiêu thụ ở Việt Nam một phần và đưa đi xuất khẩu" - ông Linh cho hay.

Theo đó, các lĩnh vực giả mạo xuất xứ chủ yếu là thực phẩm, rau củ quả, dệt may, quần áo, đồ chơi trẻ em, điện tử, thiết bị gia dụng…

Phương thức thủ đoạn tập trung là nhập khẩu toàn bộ rồi thay đổi xuất xứ, thay nhãn, hoặc nhập nguyên liệu lắp ráp sơ sài rồi thay đổi xuất xứ, sang nhãn.

Lãnh đạo Tổng cục Quản lý thị trường cho biết đã tập trung chuyên đề với các điểm nóng tại Hà Nội, TPHCM, biên giới, tập trung vào các ngành hàng thực phẩm, hàng có nguy cơ giả mạo xuất xứ cao như mỹ phẩm, dược phẩm, thực phẩm chức năng, hàng tiêu dùng, điện gia dụng…

Tuy nhiên, công tác phòng chống còn khó khăn như truy xuất nguồn gốc khó xác định, thiếu tiêu chuẩn, quy chuẩn và căn cứ để kiểm tra.

Đơn cử như mặt hàng nông sản khi đưa vào tiêu thụ nội địa không quy định phải ghi nhãn mác nên không kiểm tra được về nguồn gốc xuất xứ.