Hải Phòng, Thanh Hóa, Nghệ An, Thừa Thiên Huế được xem xét cơ chế, chính sách đặc thù về ngân sách, vay nợ

Sáng 22/10, Quốc hội đã nghe báo cáo thẩm tra về Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hải Phòng và các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Thừa Thiên Huế. 

Trình bày báo cáo thẩm tra về dự thảo nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách, ông Nguyễn Phú Cường cho biết, Ủy ban nhất trí ban hành nghị quyết này để thể chế hóa các nghị quyết của Bộ Chính trị nhằm tạo cơ chế huy động nguồn lực, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cho các địa phương này.

Đối với hiệu lực thi hành của Nghị quyết, Ủy ban Tài chính, Ngân sách cơ bản nhất trí với quy định về hiệu lực thi hành áp dụng từ ngày 1/01/2022 và có thời hạn 5 năm. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị quy định thời hạn thực hiện thí điểm các cơ chế đặc thù này chỉ đến hết năm 2025 để bảo đảm phù hợp với kế hoạch 5 năm 2021-2025.

Về chính sách dư nợ vay, Chính phủ đề xuất để tỉnh Thừa Thiên Huế, Nghệ An được vay với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 40% số thu ngân sách tỉnh được hưởng theo phân cấp. Còn tỷ lệ này của Hải Phòng, Thanh Hóa là 60%. Tổng mức vay và bội chi ngân sách các tỉnh, thành phố do Quốc hội quyết định hằng năm.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho biết, đa số ý kiến nhất trí với Dự thảo Nghị quyết và cho rằng, quy định này góp phần tạo dư địa để thành phố Hải Phòng và các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Thừa Thiên Huế có thể huy động tối đa nguồn lực, thúc đẩy đột phá trong phát triển. 

Ngoài ra, có ý kiến đề nghị cân nhắc nâng mức trần tổng dư nợ vay, vì thực tế hiện nay, các địa phương trên chưa vay được hết mức trần theo quy định hiện hành và trong giai đoạn 2021-2025 tổng mức bội chi ngân sách của các địa phương chỉ là 0,3%GDP.

Về định mức chi thường xuyên, dự thảo đề xuất các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An và Thừa Thiên Huế được phân bổ thêm 45% theo tỷ lệ phần trăm số chi tính theo định mức dân số khi xây dựng định mức chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2022 và trong thời gian thực hiện nghị quyết này.

Chính phủ đề xuất, hằng năm, trung ương bổ sung có mục tiêu cho ngân sách Hải Phòng không quá 70% số tăng thu từ các khoản thu phân chia giữa ngân sách trung ương và địa phương. Phần còn lại sau khi thưởng vượt thu và các khoản thu ngân sách trung ương hưởng 100%.

Còn với Thanh Hóa, hằng năm, ngân sách trung ương bổ sung có mục tiêu cho tỉnh không quá 70% số tăng thu từ xuất, nhập khẩu qua Cảng biển Nghi Sơn. Khoản này dùng để đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hoàn thành việc di dân, tái định cư trong Khu kinh tế Nghi Sơn nhằm tạo quỹ đất sạch cho thu hút đầu tư các dự án trọng điểm.

Tỷ lệ này tại Thừa Thiên Huế và Nghệ An cũng là 70%, việc bổ sung này nhằm thực hiện các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng của địa phương.

Các khoản trung ương bổ sung này cho các địa phương đều không vượt quá số tăng thu so với năm trước và ngân sách trung ương không hụt thu.

Về thí điểm thực hiện chính sách phí, lệ phí, TP Hải Phòng và tỉnh Thanh Hóa được quyết định các loại phí, lệ phí chưa trong danh mục ban hành kèm theo Luật Phí và lệ phí. Với loại phí, lệ phí có trong danh mục, HĐND hai địa phương được điều chỉnh mức hoặc tỷ lệ.

Ngân sách Hải Phòng và Thanh Hóa được hưởng 100% số thu tăng thêm do việc điều chỉnh chính sách phí, lệ phí và không dùng để xác định tỷ lệ phần trăm đối với các khoản thu phân chia giữa ngân sách trung ương và địa phương.

Đối với tỉnh Thừa Thiên Huế, phí tham quan di tích trên địa bàn tỉnh thu đầy đủ vào ngân sách nhà nước. Ngân sách địa phương được bố trí đầu tư tương ứng số thu phí tham quan nộp vào ngân sách nhà nước để thực hiện đầu tư trùng tu di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn.

Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho rằng, hiện nhu cầu vốn cho công tác bảo tồn, trùng tu di tích cố đô Huế khá lớn nhưng ngân sách nhà nước chưa đáp ứng được toàn bộ. Do vậy, để góp phần tăng cường nguồn lực cho địa phương, đẩy nhanh công tác trùng tu, bảo tồn di tích, giảm thiểu mức độ xuống cấp của các di tích quốc gia, Ủy ban Tài chính, Ngân sách nhất trí với đề xuất của Chính phủ.

Về thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức, Chính phủ đề xuất sau khi bảo đảm đủ nguồn thực hiện cải cách tiền lương và các chính sách an sinh xã hội cho cả thời kỳ ổn định ngân sách, HĐND TP Hải Phòng được quyết định sử dụng nguồn còn dư của ngân sách thành phố.

Đồng thời, HĐND có thể dùng nguồn cải cách tiền lương còn dư để chi thu nhập bình quân tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức làm việc trong các cơ quan chính quyền, Đảng, đoàn thể do thành phố quản lý theo hiệu quả công việc. 

Mức chi không quá 0,8 lần quỹ lương cơ bản của cán bộ, công chức, viên chức thuộc phạm vi quản lý. Mức thu nhập cho các chuyên gia, nhà khoa học, tài năng đặc biệt do Hội đồng nhân dân quy định.