GS Đặng Hùng Võ: 'Lấp hồ tự nhiên bù lại bằng hồ nhân tạo phải tính toán kỹ lưỡng'

Xung quanh việc Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đô thị Việt Hưng (VIHAJICO) đề xuất lấp 1ha hồ Thành Công để xây dựng nhà tái định cư sau đó hoàn trả 1ha đã lấp ở một vị trí khác, trao đổi với Reatimes trưa 10/4, PGS.TS. Nguyễn Văn Hùng, nguyên Hiệu trưởng Đại học Xây dựng cho rằng, việc lấp hồ trên nền đất yếu để xây dựng tòa nhà tái định cư rất tốn tiền, làm xong đào một chỗ khác sẽ tốn kém hơn rất nhiều. Theo ông Hùng, việc làm này chẳng khác nào "dã tràng xe cát".

Đề cập đến việc sở dĩ doanh nghiệp đề xuất như vậy là do người dân muốn tái định cư tại chỗ khi cải tạo lại chung cư cũ, PGS. TS. Nguyễn Văn Hùng cho rằng, không có chuyện dân không muốn đi mà lại muốn ở nhà mới. Việc người dân đòi hỏi như thế cũng là không bình thường.

“Phải có cam kết rõ ràng giữa dân và chủ đầu tư, nếu di dời trong thời gian bao lâu phải đảm bảo cho người ta về quyền lợi. Việc này hai bên cần hợp đồng rõ ràng, có bảo lãnh của thành phố, chứ không thể đòi tái định cư tại chỗ khi cải tạo chung cư cũ được”, PGS. TS. Nguyễn Văn Hùng nói.

GS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Cùng quan điểm, trao đổi với Reatimes, GS Đặng Hùng Võ - nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường - cho rằng, chuyện lấy đi hồ tự nhiên bù lại bằng hồ nhân tạo là chúng ta làm thay đổi cảnh quan thiên nhiên cho nên phải tính toán kỹ lưỡng. Tuy nhiên, trên tinh thần nếu không tính toán kỹ lưỡng được thì không nên làm.

Theo GS Đặng Hùng Võ, việc làm hồ nhân tạo phải đảm bảo giống hệt như hồ tự nhiên. Nếu đảm bảo được như thế thì có thể làm được nhưng vấn đề là ai dám xác nhận hồ nhân tạo này đảm bảo chức năng giống hệt như hồ tự nhiên?

“Nói chung là không nên làm vì điều đó là rất mạo hiểm và cực kỳ tốn kém. Hơn nữa, nếu dở dang ra rồi, làm cái gì nữa thì không ai kiểm soát được”, GS Đặng Hùng Võ nói.

Trước đó, tại hội thảo khoa học về cải tạo chung cư cũ tại Hà Nội vừa diễn ra, đại diện Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đô thị Việt Hưng đề xuất UBND Hà Nội cho phép lấp 1ha hồ Thành Công để lấy đất xây nhà tái định cư cho các hộ dân đang sống tại chung cư Thành Công, thuộc diện cải tạo, sau đó sẽ hoàn trả diện tích lấp này tại vị trí khác.

Theo đại diện VIHAJICO, phương án cải tạo chung cư cũ trên “đất vàng” mà chỉ cho xây nhà 24 tầng thì chắc chắn chủ đầu tư không thể cân đối tài chính để thực hiện. Do đó, 2 phương án được đưa ra:

Thứ nhất chấp nhận tái định cư tại chỗ hiện hữu 100%. Diện tích căn hộ tối thiểu 45m2, giữ lại các công trình tiện ích của khu chung cư, cải tạo khu đô thị xanh mật độ dân cư thấp.

Thứ hai là xây khối nhà tái định cư tối thiểu 24 tầng nhưng có điểm nhấn, cho nâng cao tối đa 45 tầng đối với khối nhà thương mại, cho phép mở rộng ranh giới quy hoạch để có biện pháp thi công tốt nhất, có quỹ đất sạch làm nhà tái định cư.

Ý kiến trên hiện gây sự phản ứng mạnh trong dư luận và đại diện Vihajico đã lên tiếng về đề xuất này. Theo đó, phương án dùng 1 ha diện tích công viên và mặt hồ hiện hữu để xây nhà ở tái định cư cho người dân và đồng thời hoàn lại bằng cách đào bổ sung 1ha mặt nước về phía Bắc. Như vậy, diện tích mặt hồ Thành Công vẫn được giữ nguyên. Tuy nhiên, đây mới chỉ là phương án đề xuất.

Doanh nghiệp này cho biết, thực hiện chủ trương của UBND thành phố tại công văn số 5621/UBND-ĐT, ngày 30/9/2016 về việc cải tạo, xây dựng lại các khu chung cư cũ trên địa bàn thành phố, theo đó công ty đã được giao nhiệm vụ lập Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 toàn Khu tập thể Thành Công với quy mô diện tích đất khoảng 23,058 ha và số lượng nhà chung cư cũ là 67 nhà cao 2 – 5 tầng.

Để đảm bảo tính khả thi của đồ án nhằm tăng tiện ích cho khu dân cư mới, tạo được quỹ đất sạch để triển khai được ngay nhà tái định cư mà không phải di chuyển dân đến các khu tạm cư, tránh gây xáo trộn cho cuộc sống của người dân, doanh nghiệp đã đề xuất giải pháp điều chỉnh quy hoạch công viên và hồ Thành Công hiện hữu khoảng 10 ha theo hướng không làm thay đổi diện tích mặt nước hiện có.

Theo đó, doanh nghiệp này dự kiến hoán đổi toàn bộ diện tích khoảng 1 ha đất trong phạm vi công viên và hồ Thành Công để xây dựng nhà tái định cư tại chỗ cho người dân; hoàn lại bằng cách điều chỉnh mở rộng ranh giới hồ vào trong khu dân cư mới, lấy ra được khoảng 1 ha từ quỹ đất của công viên và hồ Thành Công.

Theo đại diện doanh nghiệp, làm như vậy sẽ hoàn trả đúng diện tích công viên và hồ Thành Công vào trong ranh giới quy hoạch được giao, đảm bảo tỷ lệ cây xanh, mặt nước đô thị theo đúng quy hoạch phân khu. Thực tế, diện tích mặt nước hoàn toàn không thay đổi so với diện tích cũ, đồng thời lại khai thác cảnh quan hồ Thành Công cho khu vực được hiệu quả hơn do gắn kết công viên hồ với cộng đồng dân cư trong đô thị.

Hiện nay doanh nghiệp đang trong quá trình hoàn thiện các phương án quy hoạch đề xuất cho đồ án Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 khu tập thể Thành Công. Đồng thời, doanh nghiệp đã trình các đề xuất về chỉ tiêu kiến trúc – quy hoạch lên Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội, Sở Xây dựng để lấy ý kiến triển khai thực hiện dự án.

Để thực hiện đồ án đạt chất lượng quy hoạch tốt nhất, các phương án này đã được công ty làm việc chặt chẽ với đơn vị tư vấn uy tín Singapore. Đơn vị này đã đề xuất 3 phương án điều chỉnh, trong đó có phương án như trên. Đây cũng là đơn vị đã thực hiện công tác quy hoạch thiết kế cho nhiều dự án lớn trên thế giới.