Gia Lai: Hàng loạt dự án năng lượng tái tạo gặp vướng mắc

Theo đó, có 10 dự án năng lượng tái tạo (gồm 5 dự án điện gió và 5 dự án nhà máy điện mặt trời) đầu tư ngoài ngân sách đang gặp trở ngại lớn cần được tháo gỡ.

Báo cáo của UBND tỉnh Gia Lai cho thấy, 5 dự án điện gió gồm: dự án Nhà máy điện gió Chơ Long, Dự án Nhà máy điện gió Yang Trung, Dự án Nhà máy điện gió Ia Pech, dự án Nhà máy điện gió Phát Triển Miền Núi và Dự án Nhà máy điện gió Chế Biến Tây Nguyên đã hoàn thành công trình xây dựng nhưng vẫn chưa thể đưa vào vận hành thương mại. Nguyên nhân chính là do các dự án này thuộc phạm vi Thông báo kết luận số 263/KL-TTCP ngày 19/7/2024 của Thanh tra Chính phủ nên chưa được cấp phép hoạt động điện lực.

Cùng với các dự án điện gió, 5 dự án nhà máy điện mặt trời với tổng công suất 663 MWp cũng đang rơi vào tình trạng “án binh bất động” vì chưa được bổ sung vào Kế hoạch thực hiện Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Các dự án này gồm: Nhà máy điện mặt trời Krông Pa 2 (49 MWp), Nhà máy điện mặt trời Chư Ngọc - EVNLICOGI 16 (Giai đoạn 2: 25 MWp), Nhà máy điện mặt trời KN Ia Ly - Gia Lai (500 MWp), Nhà máy điện mặt trời Phú Thiện (40 MWp) và Nhà máy điện mặt trời Trang Đức (49 MWp). Do chưa có cơ sở pháp lý, nhà đầu tư không thể thực hiện dự án gây ảnh hưởng đến tiến độ và nguồn lực đầu tư vào địa phương.

Theo Sở Công Thương tỉnh Gia Lai, cả 5 dự án điện mặt trời này đã được chấp thuận chủ trương đầu tư từ thời điểm Quy hoạch điện VII điều chỉnh. Tuy nhiên, sau khi Thanh tra Chính phủ tiến hành thanh tra 154 dự án điện mặt trời trên cả nước (trong đó có 5 dự án tại Gia Lai), các dự án này rơi vào tình trạng thiếu cơ sở pháp lý để tiếp tục thực hiện dù không vi phạm bất kỳ quy định nào.

Trước thực trạng này, tỉnh Gia Lai đã có văn bản kiến nghị Bộ Công Thương xem xét, tháo gỡ vướng mắc đối với 5 dự án điện mặt trời. Hiện Bộ Công Thương đang rà soát, bổ sung và cập nhật danh sách các dự án không vi phạm, đồng thời xác định rõ những dự án đã khắc phục, xử lý theo kết luận thanh tra. Các dự án đáp ứng đủ điều kiện sẽ được đưa vào kế hoạch trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, bổ sung vào lộ trình thực hiện Quy hoạch điện VIII.

Riêng đối với các dự án điện gió, Giám đốc Sở Công Thương Gia Lai, ông Phạm Văn Binh cho biết, 5/5 dự án điện gió đã cơ bản hoàn thành việc khắc phục các nội dung sai phạm theo Kết luận thanh tra. Sở Công Thương đã kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành và địa phương liên quan hướng dẫn chủ đầu tư hoàn thiện hồ sơ pháp lý, điều chỉnh chủ trương đầu tư, giao đất và cho thuê đất để đủ điều kiện nghiệm thu, cấp phép hoạt động điện lực để đưa các dự án điện gió vào vận hành thương mại.

Với những vướng mắc trên, UBND tỉnh Gia Lai kiến nghị Bộ Công Thương chỉ đạo cơ quan chuyên môn kiểm tra, nghiệm thu và cấp phép hoạt động điện lực cho các dự án điện gió đã hoàn thành giúp doanh nghiệp sớm vận hành thương mại. Đồng thời, tỉnh cũng đề nghị Bộ Công Thương trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, bổ sung 5 dự án điện mặt trời vào Kế hoạch Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 nhằm tạo điều kiện pháp lý cho nhà đầu tư tiếp tục triển khai thực hiện.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Nguyễn Hữu Quế cho rằng, Gia Lai có tiềm năng lớn về điện gió, điện mặt trời và đã thu hút nguồn vốn đầu tư đáng kể vào các dự án năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, những khó khăn, vướng mắc hiện nay đang là rào cản ảnh hưởng đến tiến độ đầu tư của doanh nghiệp và làm chậm quá trình khai thác nguồn năng lượng tái tạo của tỉnh. Việc sớm tháo gỡ các khó khăn này sẽ giúp phát huy lợi thế phát triển năng lượng tái tạo, đảm bảo nguồn cung điện ổn định cho khu vực và cả nước, góp phần vào mục tiêu chuyển dịch năng lượng sạch của Việt Nam.

Cũng theo ông Quế, khi được đưa vào vận hành, các dự án năng lượng tái tạo trên địa bàn sẽ phát huy hiệu quả sử dụng nguồn lực đất đai, đảm bảo hiệu quả đầu tư và cải thiện kết cấu hạ tầng nông thôn. Việc phát triển các dự án năng lượng sạch cũng có tác động tích cực đến phát triển du lịch, mở ra cơ hội phát triển kinh tế bền vững cho địa phương. Hơn hết là góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ điện ngày càng càng tăng cao.

UBND tỉnh Gia Lai bày tỏ mong muốn Thủ tướng Chính phủ cùng các bộ, ngành trung ương sớm xem xét và có biện pháp tháo gỡ để tạo điều kiện cho các dự án sớm đi vào hoạt động. Qua đó mang lại hiệu quả kinh tế và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ điện ngày càng tăng cao./.