Giá đường tăng vọt, thị trường trông đợi vào Thái Lan và Ấn Độ bù đắp sản lượng

Giá đường tương lai đã tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 2 do lo ngại về thiệt hại từ cháy rừng, nắng nóng và khô hạn tại Brazil, nước trồng và xuất khẩu đường lớn nhất thế giới. Điều này có nguy cơ đẩy chi phí hàng tiêu dùng, từ nước giải khát đến kẹo, lên cao hơn. Đồng thời, vụ việc cũng hướng sự chú ý của các nhà giao dịch sang sản lượng của các nhà sản xuất lớn khác.

Tin tốt là sản lượng đường của Thái Lan, nước xuất khẩu lớn thứ hai thế giới, dự kiến sẽ phục hồi trong vụ mùa 2024-2025. Tuy nhiên, trận lũ lụt vào tháng 9 đã gióng lên một hồi chuông cảnh báo mới về rủi ro thời tiết. Bên cạnh đó, những lo ngại đã bắt đầu xuất hiện về khả năng quá trình thu hoạch bị trì hoãn nếu mưa lớn tiếp tục kéo dài. Còn ở Ấn Độ, việc hỗ trợ sản xuất ethanol có nghĩa là các quan chức có thể sẽ kéo dài lệnh hạn chế xuất khẩu đường.

"Thị trường đường đang như một thùng thuốc súng và chỉ cần một tia lửa là nó sẽ bùng nổ," ông Henrique Akamine, trưởng bộ phận nghiên cứu mặt hàng đường và ethanol tại Tropical Research Services, nhận định.

Cú sốc nguồn cung bất ngờ từ Brazil đã giúp giá đường thô tương lai tại sàn New York tăng 19% trong tháng này. Sự tăng giá còn được thúc đẩy bởi các nhà đầu cơ chuyển sang đặt cược vào xu hướng tăng. Theo ông John Stansfield, nhà phân tích cấp cao tại DNEXT Intelligence, thị trường còn nhiều dư địa để tiếp tục tăng, vì các vị thế mua vẫn còn thấp hơn nhiều so với mức đỉnh lịch sử.

“Đường có yếu tố cơ bản rõ ràng hỗ trợ cho đà tăng giá,” ông nói. "Các quỹ đầu tư đang nhận ra lỗ hổng lớn trong bảng cân đối cung - cầu đường thô vào quý I và quý II năm 2025. Và giống như các nhà giao dịch, họ cũng đang gặp khó khăn trong việc đánh giá sản lượng đường từ Thái Lan sẽ bù đắp được sự thiếu hụt nguồn cung này thế nào?”

Theo Akamine, thị trường đường thô dự kiến sẽ rơi vào tình trạng thiếu hụt 2,2 triệu tấn trong quý I. Trong khi đó, nhà phân tích độc lập Claudiu Covrig ước tính con số này là 1,3 triệu tấn. Tổ chức Đường quốc tế tháng trước dự báo sản lượng đường trong niên vụ 2024-2025 sẽ thấp hơn mức tiêu thụ 3,6 triệu tấn. Mức thâm hụt này cao hơn so với niên vụ kế trước đó. Nguồn cung hạn chế đồng nghĩa với việc giá có thể còn tăng cao hơn nếu có thêm những trở ngại trong quá trình thu hoạch.

Theo khảo sát của Bloomberg, sản lượng đường của Thái Lan trong vụ mùa 2024-2025 được dự báo sẽ đạt 10,6 triệu tấn, tăng từ mức 8,8 triệu tấn của năm trước đó. Dù chưa có dấu hiệu nào cho thấy lũ lụt gần đây ảnh hưởng đến các cánh đồng mía, thị trường vẫn đang theo dõi sát sao tình hình. Ông Virit Viseshsindh, Tổng thư ký Ủy ban Mía và Đường Thái Lan, cho biết nếu mưa kéo dài đến tháng 11, việc ép mía từ vụ thu hoạch mới có thể bị trì hoãn đến tháng 1, tức muộn hơn khoảng một tháng so với thông lệ.

Việc trì hoãn này có thể làm gián đoạn nguồn cung ra thị trường toàn cầu đúng lúc xuất khẩu từ Brazil thường chậm lại — điều mà Akamine từ Tropical Research Services nhận định sẽ “gây ra hậu quả nghiêm trọng.”

Triển vọng của Ấn Độ

Theo ước tính trung bình của 11 nhà giao dịch và nhà phân tích được khảo sát, sản lượng đường của Ấn Độ được sẽ đạt khoảng 30 triệu tấn sau khi một phần mía được chuyển sang sản xuất ethanol. Con số này thấp hơn khoảng 2 triệu tấn so với năm trước.

Hiện chưa rõ liệu Ấn Độ có xuất khẩu đường sang các quốc gia khác hay không. Năm ngoái, chính phủ nước này đã gia hạn lệnh hạn chế xuất khẩu để kiểm soát giá đường trong nước trước thềm bầu cử. Tháng trước, Ấn Độ đã dỡ bỏ các hạn chế đối với các nhà máy và cơ sở chưng cất sử dụng nước mía để sản xuất ethanol, nhằm đạt mục tiêu tăng tỷ lệ ethanol trong xăng, đồng thời có thể kéo dài lệnh hạn chế xuất khẩu đường.

Ông Rahil Shaikh , giám đốc điều hành của Meir Commodities India Pvt., một công ty thương mại có trụ sở tại Mumbai, cho biết, về mặt lý thuyết, Ấn Độ có thể đủ đường cho xuất khẩu 1,8 triệu tấn trong mùa vụ 2024-2025 và nới lỏng hạn chế nếu nguồn cung trong nước đủ dồi dào.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia trong cuộc khảo sát của Bloomberg không cho rằng chính phủ sẽ cho phép xuất khẩu. Ông John Stansfield từ DNEXT Intelligence cũng không kỳ vọng Ấn Độ sẽ nới lỏng hạn chế xuất khẩu.

Ông cho biết: “Hiện nay, rõ ràng là Ấn Độ sẽ ưu tiên ngành ethanol và thị trường đường thế giới thực tế không thể trông đợi Ấn Độ sẽ vào cuộc giải cứu”.