Fed hạ lãi suất: Khi nào và bao nhiêu?

Chủ tịch Fed Jerome Powell - Ảnh: Bloomberg.

Trong vấn đề hạ lãi suất, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và các đồng nghiệp của ông đang đứng trước ba câu hỏi: Có hạ không? Nếu có thì hạ vào lúc nào, và bao nhiêu?

Theo hãng tin Bloomberg, giới phân tích cho rằng dữ liệu xấu hơn dự báo về thị trường việc làm của Mỹ trong tháng 5 đã làm gia tăng mạnh khả năng Fed hạ lãi suất trong năm nay. Khả năng này giữ ở mức cao cho dù Tổng thống Mỹ Donald Trump vào hôm thứ Sáu rút lại kế hoạch áp thuế lên hàng hóa Mexico sau khi các nhà đàm phán hai nước nhất trí một kế hoạch về ngăn dòng người di cư vượt biên trái phép vào Mỹ.

Kinh tế Mỹ yếu đi

Với câu hỏi liệu Fed có hạ lãi suất hay không gần như đã có câu trả lời, vấn đề còn lại là Fed sẽ hành động vào thời điểm nào, và mức cắt giảm sẽ là bao nhiêu. Thông thường, mỗi lần giảm lãi suất của Fed là 0,25 điểm phần trăm. Trong những trường hợp cần "mạnh tay", mức giảm có thể là nửa điểm phần trăm.

Báo cáo thường kỳ của Bộ Lao động Mỹ công bố hôm thứ Sáu cho thấy khu vực phi nông nghiệp của nước này chỉ có thêm 75.000 công việc mới trong tháng 5, ít hơn nhiều so với mức dự báo 185.000 công việc mới mà giới phân tích đưa ra trước đó. Dữ liệu này được xem là một dấu hiệu nữa cho thấy hoạt động trong nền kinh tế Mỹ đang mất đà.

Những số liệu gần đây về kinh tế Mỹ, bao gồm doanh thu bán lẻ, sản lượng ngành chế biến-chế tạo, và chi mua sắm của các hộ gia đình… đều cho thấy sự yếu đi trong bối cảnh cuộc chiến thương mại leo thang với Trung Quốc.

Một số nhà quan sát dự báo các quan chức Fed sẽ bắt đầu thảo luận về vấn đề hạ lãi suất trong cuộc họp diễn ra vào ngày 18-19/6 nhưng sẽ chưa đưa ra tín hiệu cụ thể nào trong lần họp này. Thay vào đó, Fed được cho là sẽ phát tín hiệu về hạ lãi suất sau khi kết thúc cuộc họp vào ngày 30-31/7.

Từ tháng 1 đến nay, các tuyên bố sau cuộc họp của Fed luôn nói sẽ "kiên nhẫn" trong vấn đề chính sách tiền tệ. Tuy nhiên, sắp tới, ngân hàng trung ương này được cho là sẽ bỏ đi từ "kiên nhẫn" trong các tuyên bố. Việc này sẽ tương tự như những gì mà Chủ tịch Powell nói vào tuần trước, rằng Fed đang "theo dõi chặt chẽ" nền kinh tế và sẵn sàng "hành động phù hợp để duy trì tăng trưởng".

Chuyên gia kinh tế trưởng về Mỹ của ngân hàng JPMorgan Chase, ông Michael Feroli, dự báo Fed sẽ có hai lần hạ lãi suất trong 2019, vào tháng 9 và tháng 12, với mức giảm mỗi lần là 0,25 điểm phần trăm.

Hạ lãi suất ngay trong tháng 7?

Tuy nhiên, cũng có những ý kiến cho rằng Fed sẽ hạ lãi suất ngay trong cuộc họp tháng 7. Hợp đồng lãi suất tương lai ở Mỹ đang phản ánh khả năng gần như chắc chắn Fed hạ lãi suất trong tháng 7, và khả năng 70% Fed hạ lãi suất sau đó trong năm 2019.

Bà Julia Coronado, nhà sáng lập MacroPolicy Perspectives, dự báo Fed sẽ hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm mỗi đợt vào tháng 7 và tháng 9.

Các chuyên gia của ngân hàng Barclays cũng dự báo Fed sẽ hạ lãi suất trong tháng 7 và tháng 9, nhưng cho rằng đợt giảm tháng 7 sẽ có mức cắt giảm là nửa điểm phần trăm, còn đợt giảm tháng 9 sẽ có mức giảm 0,25 điểm phần trăm.

"Họ sẽ giảm 0,5 điểm phần trăm lãi suất trong tháng 7 để gây ngạc nhiên cho thị trường", một báo cáo của Barclays nhận định. "Với dư địa hạn chế, họ muốn hành động quyết liệt ngay để đạt hiệu quả lớn".

Lãi suất tham chiếu của Fed hiện đang ở khoảng 2,25-2,5%, mới bằng khoảng một nửa so với mức 500 điểm cơ bản bị cắt giảm trong thời gian kể từ khi kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái.

Tuy nhiên, một động thái giảm lãi suất quá mạnh của Fed cũng có thể khiến giới đầu tư hoảng sợ vì cho rằng nền kinh tế đang tệ hơn nhiều so với những gì họ nghĩ.

Fed không phải đối mặt với sức ép lạm phát khi hạ lãi suất, bởi áp lực lạm phát ở Mỹ đang thấp. Thậm chí, Phó chủ tịch Fed Richar Clarida hồi tháng 5 còn nói rằng mức lạm phát thấp, dưới mục tiêu 2%, có thể là lý do để nới lỏng chính sách tiền tệ.

Mặc dù vậy, việc Fed hạ lãi suất có thể dẫn tới sự chỉ trích cho rằng ngân hàng trung ương này lùi bước trước sức ép chính trị và muốn gián tiếp giúp ông Trump tái đắc cử vào năm 2020.

Từ khi lên cầm quyền, ông Trump đã không ít lần chỉ trích FED, nói rằng việc Fed nâng lãi suất gây bất lợi cho tăng trưởng kinh tế Mỹ cũng như vị thế của nước này trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc.

Hồi giữa tháng 4, ông Trump viết trên Twitter rằng thị trường chứng khoán Mỹ lẽ ra tăng cao hơn nhiều nếu Fed không nâng lãi suất. Trong năm 2018, Fed nâng lãi suất 4 lần.