Đức thử nghiệm thu nhập cơ bản phổ quát: Mỗi người nhận 1.200 euro/tháng trong ba năm
Trong thử nghiệm sắp được thực hiện, 120 người dân Đức sẽ nhận 1.200 euro/người/tháng (tương đương khoảng 1.430 USD) trong ba năm liền. Sau đó các nhà nghiên cứu sẽ so sánh trải nghiệm của nhóm này với một nhóm khác gồm 1.380 người không nhận tiền.
Theo Business Insider, 1.200 euro/tháng chỉ cao hơn một chút so với mức nghèo đói của Đức. Thử nghiệm này do Viện Nghiên cứu Kinh tế Đức thực hiện và được tài trợ bởi 140.000 lượt quyên góp.
Tất cả đối tượng tham gia nghiên cứu sẽ được yêu cầu hoàn thành bảng câu hỏi về cuộc sống, công việc và trạng thái cảm xúc để đánh giá liệu thu nhập cơ bản phổ quát có tác động đáng kể đến họ hay không.
Khi áp dụng thu nhập cơ bản phổ quát (Universal Basic Income - UBI), chính phủ sẽ cấp cho mỗi công dân một khoản tiền y hệt nhau, thường theo chu kì mỗi tháng một lần, bất kể những người này có việc làm hay thất nghiệp, thu nhập cao hay thấp. Cơ chế này thay thế hiệu quả cho các khoản trợ cấp dựa trên đánh giá thu nhập hay trợ cấp thất nghiệp.
Phía ủng hộ lập luận rằng thu nhập cơ bản phổ quát sẽ giảm bất bình đẳng và cải thiện mức độ hạnh phúc của người dân bằng cách giúp họ ổn định hơn về tài chính.
Trong khi đó, phía phản đối cho biết cơ chế này quá tốn kém và khiến người dân mất động lực lao động.
Ý tưởng về thu nhập cơ bản phổ quát đã nhận được nhiều chú ý trong vài năm gần đây khi mà khủng hoảng tài chính và tình trạng bất bình đẳng ngày càng nghiêm trọng ở một số quốc gia phương Tây.
Chia sẻ với tờ Der Spiegel của Đức, ông Jürgen Schupp - người chỉ đạo nghiên cứu, cho biết thử nghiệm này sẽ giúp ích cho cuộc tranh luận về thu nhập cơ bản phổ quát bằng cách đưa ra dẫn chứng khoa học mới.
"Cuộc tranh luận về thu nhập cơ bản phổ quát đến nay giống như đàm đạo triết học trong thời bình và trở thành cuộc chiến niềm tin trong thời điểm tối tăm", ông Schupp cho hay.
"Ở cả hai chiều, cuộc tranh luận đều có các lập luận sáo mòn riêng. Phe phản đối cho rằng với một mức thu nhập cơ bản, mọi người sẽ ngừng làm việc để nằm dài lười biếng trên sofa, thức ăn nhanh và xem truyền hình.
Phe ủng hộ lập luận rằng mọi người sẽ tiếp tục làm việc, trở nên sáng tạo và biết sẻ chia hơn, từ đó xã hội dân chủ sẽ được giữ vững", ông Schupp nói tiếp.
"Các định kiến trên cũng gây ảnh hưởng đến mô hình hoạch định kinh tế như các giả định về thiệt hại và lợi ích tiềm ẩn của thu nhập cơ bản phổ quát. Chúng tôi có thể tác động đến cuộc tranh luận nếu thay thế định kiến bằng kiến thức đã được thực nghiệm chứng minh. Nhờ đó, cuộc tranh luận có thể đi đúng hướng hơn", Jürgen Schupp lập luận.
Một nhóm vận động hành lang ủng hộ thu nhập cơ bản phổ quát có tên Mein Grundeinkommen đang tài trợ cho nghiên cứu của Đức. Nhóm này sử dụng tiền quyên góp của thành viên để tài trợ cho khoản thanh toán 1.000 euro hàng tháng cho 668 người kể từ năm 2014.
Trước Đức, Phần Lan đã thử nghiệm một hình thức thu nhập cơ bản phổ quát trong gần hai năm. Trong giai đoạn 1/2017 - 12/2018, đã có 2.000 người lao động thất nghiệp của Phần Lan nhận được 560 euro/tháng.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đứng sau thử nghiệm của Phần Lan kết luận rằng mặc dù thu nhập cơ bản phổ quát giúp người thất nghiệp cảm thấy vui vẻ hơn, cơ chế này không giúp kích thích người dân đi làm.