Dư địa giảm lãi suất điều hành dần cạn, nửa sau 2023 chính sách tài khóa sẽ nâng đỡ tăng trưởng kinh tế

Trong báo cáo triển vọng ngành vừa công bố, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho rằng dư địa của chính sách tiền tệ đã dần cạn ở khía cạnh cắt giảm lãi suất điều hành, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có thể có thêm một lần cắt giảm 50 điểm lãi suất cơ bản trong quý III năm nay. Theo đó, mặt bằng lãi suất điều hành sẽ trở về mức thấp của giai đoạn COVID-19

Các chuyên gia tại đây cũng không quá lạc quan về triển vọng giải ngân của các gói hỗ trợ lãi suất và gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng.

Tính đến ngày 30/06/2023, gói hỗ trợ lãi suất 2% chỉ mới giải ngân được 168 tỷ đồng (bằng 0,7% kế hoạch năm), còn gói tín dụng 120.000 tỷ đồng gặp khó khăn ở vấn đề nguồn cung và lãi suất chưa đủ hấp dẫn đối với người mua.

VDSC cho rằng nửa sau 2023 sẽ tập trung vào hiệu quả của chính sách tiền tệ. Hiện tại, NHNN đã cấp phép toàn bộ hạn mức tín dụng cho cả năm để các NHTM chủ động trong kế hoạch kinh doanh và thúc đẩy cầu tín dụng trong nửa sau năm 2023.

Tuy nhiên, điều kiện cần và đủ để tín dụng tăng tốc hơn là niềm tin kinh doanh và tiêu dùng hồi phục; và mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục giảm trong nửa sau năm 2023. Chính phủ đặt mục tiêu kéo giảm lãi suất cho vay 1,5-2% trong năm 2023.

Theo VDSC, chất lượng tăng trưởng tín dụng vẫn đang là dấu hỏi lớn, trong 6 tháng đầu năm 2023, tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế là 4,7% so với đầu năm; nhưng tăng trưởng tín dụng kinh doanh bất động sản tăng 14%. Nhóm phân tích dự báo tăng trưởng tín dụng có thể phục hồi tích cực hơn trong nửa cuối năm, tăng trưởng cung tiền kỳ vọng sẽ dưới 10%. 

Ngoài ra, NHNN tiếp tục cân đối giữa ưu tiên kiểm soát rủi ro an toàn hệ thống (Thông tư 06 có hiệu lực vào tháng 9/2023, tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn giảm về 30% vào tháng 10/2023) và chính sách nới lỏng tín dụng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế hồi phục.

Rủi ro nợ xấu vẫn tiềm ẩn do các NHTM đang được phép cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ cho doanh nghiệp gặp khó khăn, áp lực đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp tiếp tục chuyển dần về tương lai. 

VDSC dự báo nửa sau 2023, chính sách tài khóa sẽ nâng đỡ tăng trưởng kinh tế.

Một số chính sách tài khoá sẽ thúc đẩy tăng trưởng gồm: Chính sách giảm thuế VAT 2% (tương đương 24.000 tỷ đồng); Tăng lương cơ bản 20,8% từ ngày 1/7/2023 (tương đương 54.000 tỷ đồng); Giảm 10-50% đối với 36 khoản phí, lệ phí với người dân và doanh nghiệp (tương đương 700 tỷ đồng); Chính sách gia hạn thuế GTGT, TNDN và tiền thuê đất tiếp tục đến cuối năm 2023. 

Trong 6 tháng đầu năm 2023, thu NSNN hoàn thành 1/2 dự toán nhưng giảm 7,8% so với cùng kỳ, trong khi chi NSNN chỉ đạt 38,8% dự toán nhưng lại tăng 12,9% so với cùng kỳ.

Việc giảm thu, tăng chi có thể coi là áp lực đối với NSNN nếu Chính phủ muốn đưa ra gói kích cầu tiêu dùng trong quý cuối năm 2023.

VDSC đặt cược vào khả năng luân chuyển mục đích của gói hỗ trợ lãi suất 2% trong kỳ họp thứ 6 của Quốc hội.

Trong 6 tháng đầu năm 2023, đầu tư công đã khởi sắc hơn so với kỳ vọng. Cụ thể, giải ngân vốn đầu tư công ước đạt 215.600 tỷ đồng, tăng 38,6% so với cùng kỳ. Với tốc độ giải ngân như hiện tại và tính mùa vụ của giải ngân vốn đầu tư công,  ước tính quy mô giải ngân vốn đầu tư công tại thời điểm cuối năm 2023 đạt hơn 600.000 tỷ đồng, tăng 38,2% so với cùng kỳ.

Trong nửa đầu năm 2023, dù giải ngân vốn đầu tư công tăng mạnh nhưng tích luỹ tài sản cố định gộp trong cấu phần GDP chỉ tăng 1,1% so với cùng kỳ.

Các chuyên gia tại đây cho rằng mức tăng này chưa phản ánh hết tác động của việc thúc đẩy đầu tư công lên tăng trưởng kinh tế, sự lan toả đến tăng trưởng sẽ thể hiện rõ nét hơn trong nửa sau năm 2023.

Dự án cao tốc Bắc Nam (giai đoạn 1) dự kiến sẽ gần như hoàn thiện toàn bộ các tuyến đường trong năm nay (trừ hai đoạn Diễn Châu – Bãi Vọt và Cam Lâm – Vĩnh Hảo). VDSC nhấn mạnh tác động lan toả của việc kết nối giao thông các tỉnh thành được kỳ vọng là một điểm sáng của kinh tế nửa cuối năm 2023 và 2024.