Đổi tên, tăng vốn, liệu Đá Spilít có bình mới rượu cũ?

Sau niêm yết, đổi chủ, cổ phiếu bằng giá "cốc trà đá"

Công ty Cổ phần Đá Spilit (Mã: SPI) được thành lập vào ngày 13/4/2009, chuyên trong lĩnh vực khai thác quặng kim loại màu, khai thác các loại khoáng sản, dịch vụ khoan nổ mìn, khai thác đá, sản xuất đá xẻ và hoàn thiện đá xẻ.

Về cơ cấu cổ đông, trước khi lên sàn vào cuối tháng 9/2012, danh sách cổ đông lớn của SPI gồm bà Đỗ Thị Cẩm Thúy sở hữu 69,5% vốn và CTCP Khoáng Sản Hòa Bình (HOSE: KHB) nắm 20% vốn. Thời điểm đó bà Đỗ Thị Cẩm Thúy làm Chủ tịch HĐQT của cả HKB và SPI.

Tuy nhiên, chưa đầy nửa tháng sau niêm yết, HKB thoái toàn bộ 20% vốn. Và sau đó, bà Đỗ Thị Cẩm Thúy cũng tiến hành thoái vốn.

Đầu năm 2015, sau khi bán toàn bộ phần 1,3 triệu cổ phiếu, giảm sở hữu xuống còn hơn 7,5% vốn, bà Đỗ Thị Cẩm Thúy cũng thôi giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT. Thời gian sau đó, sau khi SPI tăng vốn vào năm 2014 và 2015, bà Thúy cũng không còn là cổ đông lớn. Hiện SPI có hai cổ đông lớn là Chủ tịch Hội đồng quản trị Đoàn Quốc Khánh nắm 20,23% vốn và Ủy viên Hội đồng quản trị Nguyễn Đại Quyền 5,74% vốn.

Trong khoảng năm đầu niêm yết, thị giá cổ phiếu SPI duy trì trên mệnh giá 10.000 đồng/cổ phiếu. Từ giữa năm 2013 đến 2016, giá cổ phiếu SPI lẹt đẹt quanh vùng 6.000 - 7.000 đồng/cp. Phục hồi được vài phiên chóng vánh, cổ phiếu SPI tiếp tục giảm sâu về dưới 3.000 đồng/cổ phiếu.

Giá cổ phiếu SPI từ khi niêm yết đến nay (Nguồn: VNDIRECT)

Trải qua 8 năm hoạt động, nợ phải trả/tổng tài sản của SPI chỉ chiếm tỷ lệ khá khiêm tốn so với vốn chủ sở hữu.

Tuy nhiên, những năm gần đây, SPI đã nâng hệ số đòn bẩy tài chính. Cụ thể, cơ cấu nợ phải trả/ tổng tài sản tăng từ 0,72% trong năm 2014 lên gần 33% tính đến thời điểm cuối năm 2016.

Nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của SPI trong những năm qua (Nguồn số liệu: BCTC SPI, đơn vị: Triệu đồng)

Bên cạnh đó, kết quả kinh doanh qua các năm có sự tăng trưởng khá thất thường, doanh thu đạt vài chục tỷ đồng nhưng lợi nhuận rất khiêm tốn chỉ với khoảng vài trăm triệu đồng.

Doanh thu và lãi ròng của SPI trong những năm qua (nguồn: Thống kế, đơn vị: Triệu đồng)

Lãi 9 tháng gấp gần 3 lần lãi 8 năm

9 tháng đầu năm nay, SPI ghi nhận lãi ròng lên đến 14 tỷ đồng, lớn hơn cả tổng lợi nhuận từ khi công ty thành lập. So với chỉ tiêu kế hoạch cho năm 2017 là 4 tỷ đồng lãi trước thuế, thì kết quả 9 tháng của SPI bỏ xa chỉ tiêu đặt ra.

Điểm đáng lưu ý là lợi nhuận ròng của SPI lại không đến từ hoạt động kinh doanh mà đến từ doanh thu tài chính và thu nhập khác.

Trong quý II, SPI ghi nhận khoản thu nhập khác hơn 10,6 tỷ đồng từ công ty con do hoàn trích lập khoản lãi vay ngân hàng được miễn giảm. Sang quý III, nhờ doanh thu tài chính tăng vọt từ 410 triệu đồng lên hơn 4,5 tỷ đồng.

Được biết, đây là khoản SPI có được từ việc thoái 89,36% vốn tại công ty con CTCP Thiết bị và Xây lắp Công nghiệp, tương đương 42 tỷ đồng vốn góp.

Ngay sau đó, SPI liền có động thái mua 40% vốn Công ty TNHH thép Việt Đức Đông Anh, tương đương hơn 20 tỷ đồng nhằm cấp nguồn vốn cho Công ty TNHH MTV Môi trường Quốc Bảo để thực hiện thực hiện dự án măng tre Điềm Trúc.

Được biết, Đá Spilít đã bắt tay với công ty Môi trường Quốc Bảo cùng nhau thực hiện dự án trồng măng tre Điềm Trúc tại tỉnh Yên Bái vào năm 2015 và dự kiến sau 3 năm sẽ thu hoạch được 30 tấn măng/ha với giá thị trường là 5.000 đồng/kg.

Tuy nhiên, sau gần 2 năm thực hiện, dự án này vẫn gặp một số vướng mắc khi cách đây không lâu HĐQT của SPI đã thông qua các vấn đề liên quan đến việc tiếp tục triển khai dự án và lập lại tiến độ hoàn thành dự án trồng măng tre Điềm Trúc. Theo đó, HĐQT SPI thống nhất sẽ dùng mọi biện pháp để tiến hành rà soát lại toàn bộ phần đất nằm trong dự án một cách nhanh chóng nhất. Sau khi rà soát số liệu cụ thể thì sẽ lập lên ban dự án giải tỏa và đền bù.

Đến cuối tháng 9/2017, xây dựng cơ bản dở dang ở mức 28,9 tỷ đồng và không thay đổi từ năm 2015 đến nay, đây chính là khoản góp vốn của SPI tại công ty Môi trường Quốc Bảo để thực hiện dự án măng tre Điềm Trúc.

Những khoản phải thu từ công ty liên quan đến lãnh đạo

Mặc dù lợi nhuận 9 tháng đột biến nhưng dòng tiền đến từ hoạt động kinh doanh của SPI lại tụt dốc không phanh khi giảm từ 44 tỷ đồng xuống còn 645 triệu đồng.

Cùng với thời điểm thăng hoa của cổ phiếu SPI (từ đầu tháng 7 đến giữa tháng 9/2017), UBCKNN đã quyết định xử phạt đối với Đá Spilít vì công bố sai lệch số liệu trước và sau khi đính chính, lợi nhuận sau thuế hợp nhất quý IV/2016 của SPI thay đổi từ lỗ 216,48 triệu đồng thành lãi 772,26 triệu đồng..

Ngoài ra, khi xem xét BCTC kiểm toán hợp nhất 2016 xuất hiện khá nhiều khoản phải thu đột biến. Cụ thể, Công ty có khoản phải thu ngắn hạn của khách hàng ghi nhận ở mức gần 32 tỷ đồng, tăng 73% so với đầu năm 2016. Trong đó khoản phải thu ngắn hạn của CTCP Thạch Phát Phú Thọ 3,4 tỷ đồng, người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Đại Quyền cũng chính là Ủy viên HĐQT của SPI.

Đến thời điểm 31/12/2016, SPI không còn khoản phải thu khách hàng tại Công ty TNHH Sản xuất Công nghiệp Đại Việt trị giá 1,1 tỷ đồng. Được biết, người đại diện pháp luật của Công ty này là ông Đoàn Quốc Khánh (Chủ tịch HĐQT của SPI).

Nguồn: BCTC kiểm toán hợp nhất năm 2016 của SPI (Đơn vi: đồng)

Từ đầu năm đến thời điểm 30/9/2017, SPI có thực hiện nghiệp vụ trả tiền hàng cho CTCP Thạch Phát Phú Thọ với giá trị 902 triệu đồng.

Khoản phải thu ngắn hạn khác của SPI dừng ở mức 14,1 tỷ đồng, tăng 156% so với thời điểm đầu năm; trong đó phải thu thoái vốn 13,3 tỷ đồng, khoản này không có ở thời điểm đầu năm.

Nguồn: BCTC hợp nhất quý III năm 2017 của SPI (Đơn vi: đồng)

Đổi tên, tăng vốn có đổi mệnh?

Hiện cổ phiếu SPI giao dịch quanh mức 4.300 đồng/cổ phiếu, giảm gần 31% so với thời điểm cuối tháng 9. Bên cạnh đó, mới đây quỹ Halley Sicav - Halley Asian Prosperity bán sạch 7.800 cổ phiếu SPI và không còn là cổ đông lớn từ ngày 14/11.

Diễn biến giá cổ phiếu SPI trong vòng 1 năm qua

Và mới đây, SPI thông báo tổ chức họp đại hội cổ đông bất thường để bàn về việc bầu bổ sung thay thế thành viên Hội đồng Quản trị và thành viên Ban Kiểm soát. Đồng thời, sẽ thống nhất thông qua thay đổi tên Công ty, trụ sở văn phòng và phát hành cổ phiếu cho đối tác chiến lược, chi tiết vẫn chưa được công bố.

Hồi cuối tháng 10, Chủ tịch Đá Spilit - ông Trần Thái Bình đã có buổi làm việc với Quỹ đầu tư nước ngoài Qilinworld Capital Limited đến từ Hồng Kông, Trung Quốc. Hai bên đã trao đổi xung quanh vấn đề Quỹ Qilinworld Capital Limited hợp tác đầu tư vào Đá Spilit trong thời gian sắp tới nhằm định hướng đến công tác chiến lược phát triển của SPI trong những tháng cuối năm 2017 và kế hoạch sớm cho 2018. Hai bên thống nhất các điều khoản và nguyên tắc và bắt đầu thực hiện từ tháng 11/2017.

SPI đã qua một lần đổi chủ, thay máu cổ đông lớn nhưng kết quả kinh doanh vẫn chưa có sự chuyển biến thật sự. Liệu rằng đây sẽ là chương mới hay chỉ bình mới rượu cũ?