Đồ ăn nhanh đang dần thay thế bữa cơm gia đình Việt
Thị trường nhượng quyền thực phẩm nở rộ
Trong lĩnh vực thức ăn nhanh, thị trường hiện đang cạnh tranh với một số thương hiệu nổi tiếng trong và ngoài nước. Với nhận thức mạnh mẽ của người tiêu dùng về thực phẩm và đồ uống Mỹ, các thương hiệu nhượng quyền của Mỹ bao gồm McDonald, KFC, Subway, Starbucks Coffee, Burger King, Pizza Hut, Hard Rock Café, Domino's Pizza, Popeye's Chicken, Texas Chicken, Dunkin 'Donuts, Z Pizza, Baskin Robbins, Coffee Bean and Tea Leaf dường như trở thành những nhân vật chủ chốt trên thị trường.
Bộ Công Thương ước tính việc tiêu thụ thực phẩm và đồ uống hàng năm chiếm 15% GDP và sẽ tiếp tục tăng trong tương lai. Hãng nghiên cứu BMI Research lưu ý rằng lĩnh vực này sẽ chứng kiến sự tăng trưởng mạnh nhất ở châu Á, đạt khoảng 16% trong giai đoạn 2016-2019 do thu nhập và nhu cầu đối với các sản phẩm có giá trị gia tăng. Thị trường nhượng quyền tiếp tục phát triển nhờ 65% dân số dưới 30 tuổi và 37% đang sống ở khu vực thành thị.
Việc GDP tăng trưởng ổn định đã tạo ra một tầng lớp trung lưu mới. Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội có dân số trung lưu lớn nhất, nhưng các thành phố hạng hai như Đà Nẵng, Hải Phòng và Cần Thơ cũng có tầng lớp trung lưu đang phát triển.
Người tiêu dùng nông thôn cũng có thể bắt kịp xu hướng của các dịch vụ thương hiệu mới và đa dạng. Theo Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam, 77% người tiêu dùng nông thôn muốn dùng thử sản phẩm mới và 95% đánh giá cao việc có nhiều loại sản phẩm để lựa chọn. Triển vọng tốt nhất cho các nhà nhượng quyền Mỹ bao gồm: thức ăn nhanh, dịch vụ kinh doanh, sức khỏe và dinh dưỡng, dịch vụ giáo dục, chăm sóc sức khỏe, dịch vụ trẻ em, vệ sinh và vệ sinh, khách sạn, thời trang, giải trí và cửa hàng tiện lợi.
Thức ăn nhanh thay thế bữa cơm gia đình
Xu hướng thực phẩm ăn liền chớm nở kể từ khi cửa hàng đầu tiên của KFC (Kentucky Fried Chicken) xuất hiện ở Trung tâm Thương mại Sài Gòn Super Bowl năm 1997.
Không lâu sau, hàng loạt chuỗi đồ ăn nhanh như Lotteria, McDonald's, Burger King, Domino’s Pizza, Poyeyes, Jolibee… nở rộ và tạo nên sức ép cạnh tranh khốc liệt. Bắt đầu từ những miếng gà rán truyền thống và mất 7 năm thua lỗ liên tục, KFCV mới bắt đầu có lãi và tạo thực đơn phong phú hơn đối với khẩu vị của người Việt.
Trước sự thống trị từ nước ngoài, một số thương hiệu Việt Nam được xây dựng với tham vọng giành lấy thị phần hấp dẫn.
Từ năm 2003, Sài Gòn Food ra đời với mục tiêu tập trung sản xuất và kinh doanh các mặt hàng hải sản đông lạnh, thực phẩm chế biến cho thị trường nội địa và xuất khẩu. Những năm sau này, công ty đẩy mạnh hơn nữa việc đưa các sản phẩm ăn liền như soup tươi, cháo tươi và cơm văn phòng thay thế bữa cơm truyền thống. Năm 2017, Sài Gòn Food đã cung cấp 50% món ăn tươi (xôi, gỏi,..) cho chuỗi cửa hàng tiện lợi 7-Eleven và hiện cung cấp sản phẩm cho các siêu thị khác như Big C, Aeon, Lottemart, Cirlce K, Familymart…
Công ty Cổ phần Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (Mã: PNJ) từng nắm giữ trên 50% vốn điều lệ của Sài Gòn Food và thoái vốn vào năm 2012.
![]() |
|
(Vietmac được thành lập với số vốn ban đầu hơn 10 tỉ đồng năm 2010). |
Không riêng Sài Gòn Food, Công ty Cổ phần Thực phẩm VietMac cũng đưa sản phẩm cơm kẹp duy nhất mang thương hiệu Việt phân phối tại các hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện ích như Shop and Go, Seika Mart, Aeon, Vinmart + và bán hàng tại sảnh bay T1, T2 thuộc Cảng hàng không quốc tế Nội Bài.
Nắm bắt thói quen tiêu dùng mới, Masan Nutri Science (MNS) - công ty con của Công ty Cổ phần Tập đoàn MaSan (Mã: MSN) cũng chuyển hướng đầu tư vào sản phẩm thịt mát với mục đích đón đầu xu hướng mua bán ở siêu thị. Đầu năm 2018, MSN khởi công dự án chế biến thịt heo tại Khu công nghiệp Đồng Văn IV tỉnh Hà Nam với công suất xử lí khoảng 140.000 tấn thịt/năm, vốn đầu tư trên 1.000 tỉ đồng. Cuối năm, sản phẩm thịt mát Meat Deli ra mắt và nhận được sự quan tâm của người tiêu dùng tại các hệ thống Vinmart và chuỗi cửa hàng của Masan dù giá bán cao hơn khoảng 15% so với sản phẩm thường.
Tháng 7/2018, Công ty Cổ phần Hàng tiêu dùng Masan (Masan Consumer - Mã: MCH) cũng kí kết hợp tác với nhà sản xuất xúc xích Hàn Quốc - Jinju với mục tiêu cung cấp các sản phẩm chất lượng cho người tiêu dùng.
Nhìn chung, thực phẩm ăn nhanh đã len lỏi thành công vào đời sống người tiêu dùng Việt. Tuy nhiên, cơ hội này cũng tạo sức ép cạnh tranh khốc liệt giữa các doanh nghiệp khi liên tục phải đổi mới và nâng cao chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, việc cân đối chi phí đầu tư, lựa chọn nguồn nguyên liệu cũng như giá thành đồ ăn chế biến sẵn cũng là bài toán khó thách thức các doanh nghiệp.
Xem thêm |

