Ông Hồ Xuân Năng: Vicostone là doanh nghiệp hiếm hoi trên thế giới chủ động được phần lớn đầu vào, dự báo biên lợi nhuận sẽ giảm 1-2% năm nay

Sáng 28/4, CTCP Vicostone (Mã: VCS) đã tổ chức Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên 2022.

Tính tới 8h25, đại hội có sự tham gia của hơn 142 triệu cổ phần, đại diện cho gần 89% cổ phần có quyền biểu quyết của công ty và kết thúc đại hội tất cả các tờ trình đều được thông qua.

Năm 2022, Vicostone lên kế hoạch 8.367 tỷ đồng doanh thu thuần hợp nhất, 2.413 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế; tăng lần lượt 18,3% và 15% so với thực hiện năm 2021.

Nếu năm 2022 lợi nhuận của Vicostone tiếp tục tăng thì sẽ là năm thứ 10 liên tiếp doanh nghiệp sản xuất đá thạch anh lớn thứ ba thế giới tăng trưởng liên tục.

Riêng đối với công ty mẹ, kế hoạch doanh thu thuần năm nay dự kiến là 8.215 tỷ, lãi trước thuế 2.306 tỷ; tăng lần lượt gần 20% và 16% so với năm ngoái. 

Việc quyết toán cổ tức năm 2022 sẽ được quyết định tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2023.

Về kế hoạch phân phối lợi nhuận năm 2021, mức chi cổ tức cho năm 2021 là 40% bằng tiền (4.000 đồng/cp) và đã được tạm ứng vào tháng 6 và tháng 12 năm ngoái.

Vicostone hiện giữ vị trí Top 3 nhà sản xuất đá thạch anh hàng đầu thế giới, trong đó doanh thu xuất khẩu của công ty tăng trưởng 38,4% năm 2021, mức tăng trưởng cao nhất từ trước đến nay. Doanh số tại các thị trường trọng điểm đều ghi nhận mức tăng trưởng mạnh, trong đó thị trường Canada ghi nhận mức tăng trưởng xấp xỉ 150% so với cùng kì và là mức tăng cao nhất từ khi sản phẩm của công ty hiện diện tại đây. 

Hiện tại, sản phẩm của Vicostone đã có mặt tại trên 50 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Tuy nhiên doanh thu bán hàng của công ty tập trung chủ yếu vào các thị trường trọng điểm như Bắc Mỹ, châu Âu. Thực trạng này lại tiềm ẩn rủi ro khi những thị trường này có biến động lớn ngoài tầm kiểm soát của công ty như dịch bệnh, bất ổn chính trị, thay đổi hành lang pháp lí, hàng rào thuế quan và phi thuế quan...; hay khách hàng lớn gặp khó khăn trong hoạt động hoặc thay đổi chiến lược kinh doanh...

Những biến động này có thể khiến doanh thu bán hàng của công ty có thể sụt giảm nghiêm trọng, qua đó ảnh hưởng tiêu cực tới kết quả kinh doanh và các chiến lược, kế hoạch hoạt động tại thị trường trọng điểm. 

Ngoài ra, Vicostone cũng nêu ra một loạt rủi ro khác có thể tác động tới hoạt động kinh doanh của công ty trong năm nay như chi phí vận tải biển tiếp tục tăng cao, rủi ro Mỹ điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp, COVID-19,...

Thảo luận:

Tại phiên thảo luận, ông Hồ Xuân Năng, Chủ tịch HĐQT là người duy nhất trả lời mọi thắc mắc của cổ đông.

Triển vọng thị trường Bắc Mỹ năm nay?

Ông Hồ Xuân Năng: Tại thị trường Bắc Mỹ dự báo giai đoạn 2019 - 2020 có tăng hơn trung bình của thé giới khoảng 6,2%, tuy nhiên còn cách xa rất nhiều so với giai đoạn 2014 - 2019 với 21,6%.

Thị trường đá quartz trong những năm tới vẫn tăng trưởng do vẫn còn nhu cầu nhưng không thể bằng giai đoạn 2014 - 2019.

Tăng trưởng của 2022 có bị chậm không?

Ông Năng cho rằng tốc độ tăng trưởng năm nay tất nhiên sẽ đi tương xứng với dự báo của thế giới. Ông cũng khẳng định không thể 100% sẽ đi theo đúng lộ trình khi Vicostone phải đối mặt với loạt rủi ro.

Ví dụ về cuộc chiến tranh Nga - Ukraine gây ra một loạt vấn đề thế giới cũng không dự báo được, đặc biệt giá dầu tăng mạnh đẩy giá đầu vào tăng rất nhiều. Mặc dù đã chủ động về đầu vào, giải pháp, dự đoán khả năng rủi ro và đưa ra các giải pháp phòng ngừa nhưng vẫn còn những rủi ro tiềm ẩn, không lường trước được.

Tình hình thị trường nội địa? Tính cạnh tranh của Vicostone ở thị trường trong nước? 

Ông Năng khẳng định Vicostone vẫn giữ vị thế hàng đầu Việt Nam và thứ ba thế giới.

Với hệ thống phân phối, từ năm ngoái tới nay Vicostone có rất nhiều thay đổi và có hai kênh chính: Đại lý bán các sản phẩm chế tác hoàn thiện và kênh phân phối đá tấm. Kênh phân phối đá tấm bắt đầu từ năm ngoái và cũng bắt đầu phát huy tác dụng.

Khi xuất hiện hai kênh này thì các đại lý cũng phải thay đổi theo, vì vậy một số cửa hàng đóng cửa do không đáp ứng tiêu chí hoặc do dịch bệnh. Đây cũng không phải vấn đề lớn và không đáng lo.

Đầu ra của Vicostone đều được tiêu thụ bởi các công ty con của Phenikaa? Có phải kết quả kinh doanh của Vicostone bị chi phối rất nhiều bởi Tập đoàn Phenikaa? Phenikaa tính chi phí đầu vào với Vicostone như thế nào, có theo giá thị trường không?

Về việc đầu ra của Vicostone đều được tiêu thụ bởi các công ty con của Phenikaa theo ông Năng là không đúng. Không có công ty con nào của Phenikaa tiêu thụ sản phẩm của Vicostone, nếu có thì đó là một công ty liên kết.

Điểm thứ hai, kết quả kinh doanh của Vicostone bị chi phối bởi thị trường chứ không phải chi phối bởi Phenikaa. Có chăng là được chi phối bởi tính hiệu quả do quản lý, quản trị chuyên nghiệp, minh bạch, nhất quán đối với VCS và các công ty thành viên theo tinh thần của Luật doanh nghiệp, Luật chứng khoán và theo tinh thần của thị trường.

Chi phí nguyên liệu đầu vào mà Phenikaa bán cho Vicostone thì hoàn toàn theo tinh thần của thị trường và đặc biệt rất quan tâm, lưu ý. Ông Năng nhấn mạnh công ty rất quan tâm tới Luật chuyển giá, Luật thuế thu nhập và Luật chứng khoán cùng tính thị trường. 

Các đầu vào của Vicostone duy nhất là Phenikaa cung cấp về resin, một công nghệ độc quyền, công nghệ phức tạp và Phenikaa là chủ đầu tư từ ban đầu và giá thì cũng theo theo thị trường. Vicostone được thừa hưởng được lợi ích lớn nhất từ Phenikaa so với các công ty khác. 

Năm 2022, doanh nghiệp đặt mục tiêu 15% năm 2022 trong khi kết quả kinh doanh quý I lại đi ngang. Như vậy công ty có khả năng hoàn thành kế hoạch không?

Kế hoạch 2022 được lập trên cơ sở có số liệu nghiên cứu thị trường, có phân tích về rủi ro. Kế hoạch 15% cho năm nay được khởi động từ tháng 10/2021, tiếp tục hoàn thiện và mới phê duyệt đầu năm 2022.

Tuy nhiên, loạt sự kiện xảy ra như khủng hoảng địa chính trị dẫn đến khủng hoảng về đầu vào, giá tăng, lạm phát. Đây là cả một quá trình, Vicostone không căn cứ vào đó để điều chỉnh kế hoạch một cách tuỳ tiện và ngắn hạn. Do đó, Vicostone vẫn giữ kế hoạch mà đã được nghiên cứu thận trọng từ quý IV năm ngoái.

Quý I đi ngang do logistics đang bị tắc rất nhiều. Hàng của Vicostone xuất từ tháng 11/2021 nhưng đến tháng 4 mới lác đác tới cảng của Bắc Mỹ do đó ảnh hưởng tới mức tiêu thụ. Ngay cả hàng tới Mỹ rồi thì vẫn phải nằm chờ đến lượt mới được bốc xếp.

Nguyên nhân thứ hai là chi phí logistics trong giai đoạn vừa qua rất cao, tác động tới nhà phân phối, đại lý dẫn tới quý I không đạt tăng trưởng như đã dự báo. 

Hiện nay giá vận tải quốc tế đã bắt đầu giảm, từ 22.000 USD/container xuống khoảng 16.000 - 17.000 USD và nếu tiếp tục xu thế giảm thì kết quả kinh doanh sẽ lạc quan hơn.

Ông Năng dự báo quý II, kết quả kinh doanh cũng có thể đi ngang tuy nhiên quý III và IV ra sao thì Vicostone vẫn nhìn nhận tích cực. Với tình hình lạm phát thế giới hiện nay cùng diễn biến khủng hoảng địa chính trị và giá dầu thì Vicostone cũng không loại trừ các khả năng khác. HĐQT vẫn để kế hoạch tăng trưởng 15%/năm để nỗ lực phấn đấu. Nếu đạt con số này thì đó là sự phi thường. 

Ban lãnh đạo đánh giá như thế nào về thị trường Mỹ năm 2022? Việc Fed tăng lãi suất có khiến thị trường bất động sản chậm lại và tiêu thụ đá thạch anh chậm lại không?

Ông Năng cho rằng tăng lãi suất thì chắc chắn ảnh hưởng tới thị trường bất động sản. Hiện việc xây mới ở Mỹ đang chậm lại, chỉ có các dự án sửa chữa đang tăng lên. 

Tuy nhiên, ông Năng cho biết đang có một số liệu chưa kiểm chứng là việc xây mới và sửa chữa đang ngang nhau. Do đó, Vicostone cho rằng thị trường vẫn có sự tăng trưởng. Do đó, tiêu thụ sản phẩm tại Mỹ trong quý I, II có thể chậm nhưng sang quý III, IV có thể tăng.

Và nếu ổn định được vấn đề địa chính trị Nga - Ukranie, ông Năng cho rằng sự phục hồi kinh tế sẽ trở lại nhanh chóng. 

Việc Fed tăng lãi suất sẽ ảnh hưởng toàn thế giới và Vicostone cũng có thể bị ảnh hưởng nếu có những khoản vay vốn bằng ngoại tệ. Đối với Vicostone, ông Năng đánh giá sẽ không bị ảnh hưởng nhiều bởi năng lực tài chính vững.

Vicostone có kế hoạch phát triển các thị trường khác ngoài Mỹ không? Tại sao thị phần của công ty tại châu Âu, Úc lại thấp?

Không chỉ riêng Vicostone mà tất cả các nhà cung cấp đá quartz đều ở trong tình trạng như vậy. Ở châu Âu văn minh sử dụng đá quartz không nhiều, chỉ có một vài nước. Vicostone vẫn duy trì doanh thu tăng trưởng nhưng không cao, tuy nhiên doanh thu ở châu Âu chỉ chiếm 5-10% tổng doanh thu.

Thị trường Bắc Mỹ vẫn là chủ yếu. Tại trường Úc hiện nay đang có vấn đề là bệnh bụi phổi đang bị phản đối rất lớn từ chính quyền, bên môi trường nên tiêu thụ tại đây suy giảm. Vicostone vẫn có kế hoạch phát triển thị trường Úc song sản lượng không nhiều và đây là tình trạng chung của các nhà sản xuất đá khác.

Vì sao biên lợi gộp và biên lợi nhuận ròng của doanh nghiệp gần như đi ngang các năm trong khi giá nguyên vật liệu lại biến động mạnh? Giá dầu cao năm 2022 có ảnh hưởng tới biên lợi nhuận năm nay không?

Ông Năng cho rằng đây là một điều đáng mừng vì là một nỗ lực rất lớn của doanh nghiệp và Phenikaa. Phenikaa chia sẻ rất nhiều chi phí này với Vicostone. Một công ty con của Vicostone mà lãi chiếm phần lớn so với lợi nhuận của tập đoàn, trong khi tập đoàn có rất nhiều doanh nghiệp khác.

Ông Năng đánh giá Vicostone là doanh nghiệp hiếm có trên thế giới chủ động được phần lớn đầu vào. Vicostone sản xuất được nguyên liệu đầu vào về thạch anh, hoá chất kết dính (chiếm 38% trong giá thành sản xuất) cho nên đó là lý do giúp doanh nghiệp điều tiết, tiết giảm chi phí không cần thiết. 

Ông chia sẻ thêm quản trị chi phí ở Vicostone rất hiệu quả, hàng năm đều có KPI cho việc này.

Công ty có kinh doanh gì ngoài mảng đá không?

Ngoài mảng đá, công ty có kinh doanh thêm vật liệu Cristobalite có nhà máy ở Huế. Ngoài sử dụng nội bộ thì sản phẩm này còn xuất khẩu nhưng tỷ lệ không nhiều khoảng 10% công suất nhà máy.

Các lĩnh vực khác làm cũng chỉ để phục vụ hoạt động sản xuất chính như cristobalite để chủ động nguồn nguyên liệu. Hiện nay, Vicostone chủ động được nguồn nguyên liệu là bài toán rất tốt nhất là trong hai năm qua chịu tác động của dịch COVID-19, loạt chi phí tăng mạnh.

Các nhà sản xuất đối thủ của Vicostone đang bị một bài toán về đầu vào. Ông Năng chia sẻ Vicostone chủ động đầu vào mà giá còn tăng lên 10% thì các nhà sản xuất khác sẽ gặp rất nhiều khó khăn.

Ông cũng giải đáp thêm về việc thông tin Phenikaa có kế hoạch chuyển sang mảng bất động sản là không đúng, tập đoàn chỉ xây một tổ hợp để làm văn phòng.

Chi phí vận tải có tác động tới kết quả kinh doanh quý II, III không?

Vicostone bán chủ yếu bằng hình thức FOB nên giá thì không ảnh hưởng gì nhưng lại ảnh hưởng tới khách hàng. Khách hàng bị ảnh hưởng thì chắc chắn sẽ tác động ngược tới Vicostone dẫn tới doanh thu có thể tăng trưởng chậm lại.

Chủ tịch có thoái bớt vốn hay kêu gọi nhà đầu tư bên ngoài không?

Ông Năng khẳng định không thoái vốn. Về việc kêu gọi nhà đầu tư bên ngoài thì phụ thuộc vào kế hoạch đầu tư tiếp theo. Theo báo cáo tài chính của Vicostone, năng lực tài chính rất mạnh, có rất nhiều hạn mức vay vốn nhưng không dùng hết. Do đó, việc huy động vốn dùng để làm gì sẽ phụ thuộc vào kế hoạch đầu tư. Ông nói thêm công ty đã đầu tư thêm dây chuyền số 3. Cho hết năm nay, công ty chưa có nhu cầu về vốn.

Công ty có kế hoạch mua cổ phiếu quỹ hay phát hành cổ phiếu không?

Cho đến hiện nay, công ty không có kế hoạch.

Doanh thu nội địa năm 2021 và dự kiến 2022 là bao nhiêu?

Năm 2021, doanh thu nội địa của Vicostone khoảng 15 triệu USD và mục tiêu năm nay khoảng 20 triệu USD. Đây cũng là con số đứng đầu bảng ở thị trường Việt Nam.

Tình hình cạnh tranh ở Việt Nam cũng đang rất khốc liệt khi rất nhiều đối thủ nhập nhập thiết bị ở Trung Quốc, lập nhà máy ở Việt Nam sản xuất đá tấm theo công nghệ Trung Quốc với giá thấp hơn rất nhiều. Vicostone vẫn kiên định trong chiến lược cạnh tranh với định vị phân khúc cao cấp.

Hiện văn minh sử dụng đá quartz ở Việt Nam vẫn còn thấp do chuộng sử dụng sản phẩm rẻ, muốn những sản phẩm phổ biến. Mặc dù đá Trung Quốc rẻ hơn nhưng vẫn đắt hơn rất nhiều sản phẩm thay thế khác, đây là một trở ngại đối với sự tăng trưởng ở thị trường nội địa. Ngoại trừ, kinh tế có những phát triển đột biến và nhận thức của người Việt Nam về sử dụng đá thay đổi thì doanh thu ở thị trường mới tăng mạnh được.

Ban lãnh đạo đánh giá như thế nào về rủi ro áp thuế chống bán phá giá ở Mỹ?

Với Vicostone việc áp thuế có thể xảy ra và công ty đã chuẩn bị sẵn sàng. 

Các nhà Trung Quốc có thể hùn vốn các nhà đầu tư Việt Nam để đầu tư ở Việt Nam. Vì vậy doanh thu từ Trung Quốc trước đây bị áp thuế không bán sang được Việt Nam thì hiện tại có thể bán ở Việt Nam và họ làm hợp pháp là đầu tư ở Việt Nam, xuất xứ ở Việt Nam.

Đây là một rủi ro nếu doanh thu vào Mỹ quá nhiều với giá thấp vì Việt Nam sẽ bị kiện về bán phá giá và Vicostone nằm trong danh sách phải giải trình. 

Hiện Vicostone đang bán giá vào Mỹ nằm trong top 5 nên giá của Vicostone không còn phá giá. Tại Việt Nam, giá của Vicostone bán giá thấp hơn rất nhiều ở Mỹ. Đối với Vicostone không vi phạm.

Tuy nhiên đối với các nhà sản xuất ở Việt Nam, nhất là khi Trung Quốc đầu tư liên doanh, do không hiểu biết về việc bán phá giá nên họ có thể vô tình làm ảnh hưởng tới các nhà sản xuất như Vicostone.

Chiến lược của Vicostone trong ba năm tới? Tỷ trọng xuất khẩu và nội địa?

Thị trường nội địa trong khoảng 3 năm tới có thể tăng trưởng 5%, 10% hoặc 15%. Thị trường xuất khẩu vẫn là chính trong cơ cấu doanh thu trong 3 tới 5 năm tới.

Dự báo biên lợi nhuận gộp năm nay?

Ông Hồ Xuân Năng: Vicostone dù đã tự chủ đầu vào song vẫn còn những yếu tố đi mua ngoài như điện, gas,... khiến giá thành sản xuất tăng từ 8-12% là yếu tố ảnh hưởng tới biên lợi nhuận gộp. Dự báo biên lợi nhuận giảm 1-2% năm nay so với 2021. 

Tiến độ chuyển sang sàn HOSE?

Ông Hồ Xuân Năng: Lẽ ra Vicostone đã chuyển sàn song năm ngoái có quy định sớm nhất tới 2023 mới cho phép các công ty chuyển từ HNX sang HOSE. Do đó, công ty dự kiến sẽ chuyển sàn sớm nhất trong năm tới ngay khi Uỷ ban Chứng khoán cho phép.

Giá bán đá quartz ở Mỹ đang giảm dần qua các năm phải không?

Ông Hồ Xuân Năng: Những năm trước đây thì giá bán giảm song ba năm gần đây thì không. Hiện công ty đang có kế hoạch tăng giá bán. Nếu là giảm giá bán thì đó là cam kết với khách hàng khi đầu vào giảm thì giá bán giảm.

Tuy nhiên từ khi dịch bệnh đến nay, chi phí logistics lên rất cao, lẽ ra Vicostone phải chia sẻ với khách hàng nhưng hiện Vicostone cũng không giảm giá bán và khách hàng phải chịu hoàn toàn. 

Vì năm nay, đầu vào tăng nên Vicostone yêu cầu khách hàng phải chia sẻ nhưng công ty chưa công bố cho khách hàng mà đang lập kế hoạch và dự kiến có thể tăng từ quý III.

Sản phẩm đá mỏng 5mm (Vicostone ultrathin) có tăng trưởng tốt không?

Ông Hồ Xuân Năng: Cho tới hiện tại, công ty không có nhiều tín hiệu lạc quan về sản phẩm này. Thị trường cho sản phẩm này cũng rất nhỏ mặc dù đây là một tiềm năng lớn nhưng vẫn phải cần thời gian.