Đề nghị dừng dự án mỏ sắt Thạch Khê vì 'đầu ra không chắc chắn'

Trước đó, Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) đã đề xuất khôi phục việc đầu tư khai thác mỏ sắt Thạch Khê đã bị dừng triển khai từ năm 2011. Bộ Công Thương đã đồng ý với đề nghị này của TKV, tuy nhiên đại diện tỉnh Hà Tĩnh lại không mặn mà với việc khôi phục đầu tư mỏ sắt này. Do đó, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ KHĐT rà soát, đánh giá lại các điều kiện của mỏ sắt này.

Theo kết quả rà soát của Bộ KH&ĐT, sau 2 lần điều chỉnh từ cuối năm 2014, giảm tổng mức đầu tư từ hơn 14.500 tỷ đồng xuống còn gần 12.200 tỷ đồng, năng lực tài chính của chủ đầu tư là Công ty CP sắt Thạch Khê vẫn không đáp ứng nhu cầu vốn đầu tư theo tiến độ. Dự án cũng chưa tính đủ chi phí liên quan vào tổng mức đầu tư.

Cũng theo văn bản của Bộ KH&ĐT, dự án chưa dự báo giá quặng sắt trong dài hạn. Trong đó, việc tiêu thụ quặng sắt tại mỏ sắt Thạch Khê, Bộ KH-ĐT đánh giá mới có Hòa Phát ký thỏa thuận nguyên tắc mua bán quặng sắt Thạch Khê với khối lượng 2017-2021 là 3 triệu tấn/năm, giai đoạn 2022-2027 chưa có cam kết cụ thể. Cho nên phương án tiêu thụ quặng sắt Thạch Khê trong dài hạn là “chưa chắc chắn”.

Trong khi đó, Formosa với tổng nhu cầu quặng sắt từ 7-14 triệu tấn/năm vẫn chưa có ý định mua quặng sắt mỏ Thạch Khê.

Bên cạnh đó, Bộ KH&ĐT cũng bày tỏ một số quan ngại về vấn đề môi trường của dự án như cạn kiệt nguồn nước ngầm, xâm nhập mặn, sa mạc hóa, sạt lở bờ moong tầng khai thác, bãi thải, ảnh hưởng xấu tới sản xuất nông nghiệp và dân sinh trong vùng,...

Theo Bộ KH&ĐT, chủ đàu tư dự án quá yếu về năng lực nên khó triển khai dự án như cam kết. Ảnh: Vietnamnet.

Theo số liệu của Bộ KH&ĐT, tổng chi phí TIC đã giải ngân đến 30/11/2016 là 1.589,59 tỷ đồng. Ngoài ra, số tiền đầu tư Đề án 946 (đề án phát triển bền vững kinh tế xã hội các xã chịu ảnh hưởng dự án khai thác mỏ sắt Thạch Khê) là 1.677 tỷ đồng. Giá trị thực hiện Đề án này ước đạt khoảng hơn 354 tỷ đồng.

Từ những vấn đề trên, Bộ KH&ĐT đánh giá, nếu dự án tiếp tục tạm dừng, khoản đầu tư gần 1.600 tỷ đồng mà chủ đầu tư TIC đã bỏ ra sẽ chậm cơ hội hoàn vốn, đồng thời lãng phí cơ sở vật chất, thiết bị đã đầu tư.

Các hộ dân đã được di chuyển đến khu tái định cư và các hộ dân chưa được giải quyết tái định cư đều bị ảnh hưởng, nguy cơ trở thành điểm nóng về an ninh trật tự, mất niềm tin người dân nếu như địa phương không sớm công bố rõ về quan điểm và hướng triển khai dự án.

Để xử lí các hệ lụy nêu trên, Bộ KH&ĐT đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép thành lập Tổ công tác liên ngành do Bộ KH&ĐT chủ trì phối hợp với các bộ, ngành, tỉnh Hà Tĩnh, Tập đoàn Than khoáng sản Việt Nam, Công ty Sắt Thạch Khê để đánh giá tổng thể và đề xuất phương án xử lý tồn tại về tài chính, đất đai, hoàn thổ, công trình đầu tư dở dang của Đề án 946.