ĐBQH Nguyễn Như So: Có cần đến 1,5 triệu doanh nghiệp khi không đủ sức chống chọi với biến động bên ngoài?

Sáng 23/5, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2023; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2024; Công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2023 và Kết quả thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2023.

Nhiều ý kiến đại biểu cho rằng kinh tế nước ta vẫn phải đối mặt với những thách thức, khó khăn của nền kinh tế có độ mở lớn. Đại biểu Nguyễn Như So, Đoàn Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Bắc Ninh chỉ rõ, tổng cầu tiêu dùng phục hồi chậm, đan xen thách thức mang yếu tố chủ quan từ nội tại của nền kinh tế khu vực.

Doanh nghiệp vẫn phải đối mặt với những khó khăn về thị trường đầu ra, thiếu đơn hàng, thiếu vốn, thiếu lao động có kỹ năng. Đại biểu cho rằng với tình hình này thì việc thực hiện mục tiêu tốc độ tăng trưởng GDP 6% đến 6,5 % là vô cùng thách thức. 

Nhấn mạnh năm 2024 - năm bản lề và cần sự đột phá để thực hiện thành công kế hoạch 5 năm 2021-2025, đại biểu Nguyễn Như So đề nghị  phải thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm vực dậy, bồi dưỡng, nuôi dưỡng các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nội địa.

Đại biểu Trần Anh Tuấn, Đoàn ĐBQH TP HCM cũng cho rằng tỷ giá có biến động lớn do áp lực của đồng tiền các nước, nhưng nước ta vẫn giữ vững ổn định các cân đối lớn của nền kinh tế. Tuy nhiên, trong khi cơ cấu đầu tư tư nhân đóng vai trò quyết định trong tổng cầu tăng trưởng kinh tế thì việc đầu tư còn yếu; đầu tư công vẫn chưa thu hút đầu tư tư nhân.

Số doanh nghiệp thành lập mới và tái hoạt động so với số giải thể, chờ phá sản còn thấp hơn, số vốn thành lập trên một doanh nghiệp thấp đi là những tín hiệu cho thấy bức tranh về cộng đồng doanh nghiệp đang xấu đi.

Đóng góp ý kiến vào đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội và ngân sách Nhà nước năm 2023, đại biểu Trần Hoàng Ngân, Đoàn ĐBQH TP HCM cho rằng trong năm qua, mặc dù kim ngạch xuất khẩu tăng nhưng tính bền vững chưa cao do bất ổn khó lường từ tình hình thế giới.

Bối cảnh nền kinh tế trong năm qua không thuận lợi nên đã tác động lớn đến sự phát triển của kinh tế trong nước. Mặc dù nền kinh tế vĩ mô ổn định nhưng tỷ giá tăng trở lại, lạm phát tăng hơn đã tác động đến sự phát triển kinh tế. Do đó, các cơ quan chức năng cần có giải pháp căn cơ để giám sát.

Đồng thời, cần quan tâm hơn đến phát triển thị trường nội địa; tiếp tục thực hiện chính sách tài khóa linh hoạt để hỗ trợ doanh nghiệp ổn định và phát triển sản xuất, tạo động lực về đầu tư, ưu tiên thu hút doanh nghiệp công nghệ cao phát triển…

Ưu tiên chất lượng hơn số lượng doanh nghiệp

Dẫn chứng số liệu về doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động, đại biểu Nguyễn Như So cho rằng các doanh nghiệp đang dần cạn kiệt. Điều này đặt ra câu hỏi chúng ta có thực sự cần đến số lượng 1,5 triệu doanh nghiệp không? Khi mà chất lượng thực sự, sức đề kháng của doanh nghiệp không đủ để chống chọi với những biến động của thị trường thế giới, không tạo ra việc làm, đóng góp vào phúc lợi xã hội.

Do vậy, bên cạnh những giải pháp về phát triển thị trường, đại biểu kiến nghị Chính phủ cần tập trung vào đất đai, xây dựng thương hiệu cũng như phải quyết liệt giải quyết bài toán thiếu vốn và làm lành mạnh hóa môi trường kinh doanh cho doanh nghiệp. 

Đại biểu lưu ý, trong bối cảnh khó khăn như hiện nay, áp lực cả hai chính sách tiền tệ và tài khóa, áp lực tỷ giá và vàng trong nước đang ở mức cao, kéo theo duy trì mặt bằng lãi suất thấp trong thời gian, các ngân hàng đã rục rịch tăng lãi suất để tạo hấp dẫn cho người gửi tiền. Do vậy, cần tập trung khai thác triệt để tiềm năng của chính sách tài khóa, giúp cho doanh nghiệp tiếp cận một cách nhanh chóng, kịp thời và có sức lan tỏa. 

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt, Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk cho biết, thực tiễn hiện nay, nhiều doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, các cá nhân, các cơ sở kinh doanh khó khăn trong tiếp cận các nguồn vốn.

Mặc dù, nhiều chính sách của Chính phủ đề ra để tháo gỡ vấn đề này nhưng tăng trưởng vẫn còn thấp. Như vậy cần có những quan tâm rất căn cơ để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa có điều kiện trong việc tiếp cận được các nguồn lực cũng như tiếp cận nguồn vốn để thúc đẩy sản xuất kinh doanh.

Đại biểu Trần Anh Tuấn cũng kiến nghị cần tăng cường sử dụng chính sách tài khóa thông qua miễn giảm các khoản thuế, phí như giảm thuế giá trị gia tăng để hỗ trợ nền kinh tế. Bởi chính sách tài khoá vẫn còn dư địa và các chính sách giảm thuế giá trị gia tăng đang phát huy hiệu quả, kích thích sản xuất, hỗ trợ nền kinh tế.

Bên cạnh đó, đại biểu cho rằng phải tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính, khuyến khích doanh nghiệp thành lập, lôi kéo nguồn lực xã hội cho đầu tư. Đại biểu Tuấn nhấn mạnh “còn cần phải nghiên cứu nghiên cứu rất nhiều điều” khi nhắc đến thủ tục đầu tư, cơ chế chưa đồng bộ khi sử dụng nguồn lực chi thường xuyên, chi đầu tư, chi từng nguồn vốn sự nghiệp. Những bất cập đã làm “thủ tục đầu tư” rất chậm. Các dự án y tế, giáo dục, giao thông còn chậm, phải đẩy nhanh các dự án trọng điểm.