Cựu chủ tịch Đà Nẵng Trần Văn Minh lĩnh 17 năm tù

Chiều 13/1, TAND Hà Nội tuyên án 2 cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Trần Văn Minh, Văn Hữu Chiến và 19 bị cáo liên quan vụ án Phan Văn Anh Vũ thâu tóm 22 nhà công sản và 7 dự án bất động sản, xảy ra tại địa phương này.

Theo đó, bị cáo Trần Văn Minh lĩnh 12 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 5 năm tù về tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Tổng hợp hình phạt đối với bị cáo Minh là 17 năm tù.

Tòa tuyên Văn Hữu Chiến 9 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 3 năm tù về tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Tổng mức án ông Chiến phải chấp hành là 12 năm tù.

Phan Văn Anh Vũ bị tòa tuyên phạt 17 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí và 8 năm tù về tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Tổng mức án ông Vũ phải chấp hành là 25 năm tù.

Tổng hợp hình phạt 30 năm tù của TAND cấp cao, Phan Văn Anh Vũ phải chấp hành mức án tổng hợp là 30 năm tù, thời gian tính từ 4/1/2018.

Về dân sự, tòa buộc bị cáo Phan Văn Anh Vũ bồi thường hơn 3.000 tỷ đồng; Trần Văn Minh bồi thường gần 400 tỷ; Văn Hữu Chiến bồi thường 146 tỷ. Các bị cáo khác bồi thường tổng số tiền trên 400 tỷ.

Phan Văn Anh Vũ được hưởng lợi đặc biệt lớn

Tại tòa, Phan Văn Anh Vũ thừa nhận có mối quan hệ thân thiết với các quan chức TP Đà Nẵng. Bị cáo đã lợi dụng công ty bình phong để mưu đồ cá nhân trong việc nhận chuyển nhượng nhà đất công sản ở Đà Nẵng.

Các văn bản, tờ trình do Vũ trình lên đều được lãnh đạo UBND TP chấp thuận bằng bút phê đồng ý chủ trương. “Có dự án trong thời gian rất ngắn đã được lãnh đạo UBND xét duyệt cho bị cáo, điều đó khẳng định Phan Văn Anh Vũ có quyền lực rất lớn”, chủ tọa nhận định và cho biết tất cả lợi ích đều thuộc về cá nhân bị cáo Vũ.

Theo kết luận giám định của cơ quan chức năng, các bị cáo từng là lãnh đạo, cán bộ UBND Đà Nẵng đều làm trái quy định khi bán nhà công sản và chuyển giao đất dự án. Bản thân Vũ được nhận nhiều tài sản ở vị trí đắc địa, được hưởng lợi đặc biệt lớn nên HĐXX có đủ căn cứ xác định Phan Văn Anh Vũ có vai trò đồng phạm với các bị cáo còn lại.

Bị cáo Vũ cho rằng ông ta thành lập 5 công ty với mục đích hưởng lợi, đã sử dụng tư cách pháp nhân để mua bán nhà công sản và nhận quyền sử dụng đất dự án ở Đà Nẵng. 

Bị cáo đã lợi dụng chủ trương trái pháp luật tại các văn bản của UBND TP này do bị cáo Trần Văn Minh ký ban hành; lợi dụng mối quan hệ thân thiết với các cấp lãnh đạo thành ủy, UBND, HĐND TP Đà Nẵng để thực hiện hành vi phạm tội.

Để tạo điều kiện cho Vũ được nhận nhà công sản và đất dự án, bị cáo Minh đã ban hành chủ trương giao tài sản và chỉ đạo cấp dưới hoàn thiện thủ tục không qua đấu giá, áp dụng đơn giá thấp hơn mức giá UBND quy định, giảm hệ số sinh lợi, giảm 10% tiền sử dụng đất và nhiều phương thức khác trái quy định.

Bị cáo Vũ dù không thuộc đối tượng được mua chỉ định nhà công sản và nhận chuyển giao đất không qua đấu giá, nhưng Vũ đã lợi dụng văn bản pháp lý của UBND để bàn bạc, thỏa thuận với các bị cáo là cựu lãnh đạo doanh nghiệp được mua nhà chỉ định để thay đổi quyền sử dụng đất sang cho người thân, cá nhân và công ty của bị cáo. 

Vũ còn lợi dụng công văn của Bộ Công an để công ty của bị cáo được mua và nhận giao tài sản không qua đấu giá rồi chuyển sở hữu sang tên của bị cáo. Hành vi đó của Phan Văn Anh Vũ gây thiệt hại cho Nhà nước khoảng 22.000 tỷ đồng.

Từ các căn cứ nêu trên, HĐXX nhận thấy VKSND Hà Nội truy tố bị cáo Vũ về 2 tội danh như trong cáo trạng nêu là hoàn toàn đúng người, đúng tội và đúng quy định.

Ngoài ra, do chuyển biến tình hình và căn cứ đề nghị của VKSND, HĐXX áp dụng Bộ luật Hình sự, Nghị quyết của Quốc hội, quyết định không xem xét trách nhiệm hình sự đối với Phan Văn Anh Vũ về hành vi tại 2 dự án An Cư 2 và An Cư 3 mở rộng.

Không xem xét trách nhiệm hình sự với ông Minh ở một số dự án

Bị cáo Trần Văn Minh với vai trò Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng (2006-2011) đã ký ban hành các văn bản, quyết định bán nhà công sản cho phép giảm 10% tiền sử dụng đất, chuyển đổi tên nhận quyền sử dụng đất trái pháp luật, chuyển nhượng nhiều nhà đất không qua đấu giá, áp dụng giá bán thấp hơn giá thị trường… giúp Phan Văn Anh Vũ và các công ty của Vũ được nhận 15/18 nhà, đất công sản trái pháp luật. 

Hành vi này gây thiệt hại cho Nhà nước tại 18 nhà, đất công sản số tiền hơn 2.168 tỷ đồng (tại thời điểm khởi tố vụ án).

Tại 7 dự án bất động sản, bị cáo Trần Văn Minh đã chỉ đạo các đồng phạm thực hiện các hành vi trái quy định như: Giao đất cho cá nhân, doanh nghiệp không qua đấu giá quyền sử dụng đất, áp đơn giá giao quyền sử dụng đất không sát với giá thị trường tại thời điểm và cho phép giảm 10% tiền sử dụng đất là trái quy định, tạo điều kiện cho Phan Văn Anh Vũ và các doanh nghiệp của Vũ được nhận quyền sử dụng đất tại 6/7 dự án không qua đấu giá. Hậu quả thiệt hại cho Nhà nước tại 7 dự án này là hơn 19.625 tỷ đồng.

HĐXX xác định việc viện kiểm sát truy tố ông Trần Văn Minh về các tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Vi phạm các quy định về quản lý đất đai là có căn cứ.

Căn cứ diễn biến tình hình, đề nghị của viện kiểm sát và quy định pháp luật, tòa sơ thẩm quyết định không xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Trần Văn Minh tại dự án An Cư 2, An Cư 3 mở rộng và dự án Khu nhà ở Phú Gia Compound.

Ông Văn Hữu Chiến phạm tội ra sao?

Trong thời gian giữ chức vụ Phó chủ tịch UBND Đà Nẵng, bị cáo Văn Hữu Chiến thực hiện chỉ đạo của Trần Văn Minh đã ký ban hành các quyết định cho phép chuyển nhượng và phê duyệt giá chuyển nhượng các nhà, đất công sản và dự án bất động sản trái quy định của pháp luật. 

Như tại dự án 29 ha thuộc Khu đô thị quốc tế Đa Phước, bị cáo Chiến ký quyết định thu hồi, giao đất cho Công ty Cổ phần Xây dựng 79 của Phan Văn Anh Vũ không qua đấu giá. Hay tại dự án Công viên An Đồn cũ, bị cáo Văn Hữu Chiến ký văn bản cho phép Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 của Phan Văn Anh Vũ được giảm 10% tiền sử dụng đất khi nhận quyền sử dụng đất.

Những sai phạm này gây thiệt hại (tại thời điểm khởi tố vụ án) là 11.300 tỷ đồng. Giai đoạn làm phó chủ tịch, ông Chiến còn liên quan việc chuyển 19 nhà đất công sản. 

Khi làm Chủ tịch UBND Đà Nẵng, bị cáo cùng cấp dưới chỉ đạo cấp dưới hoàn thành các thủ tục cho phép chuyển nhượng và phê duyệt giá đối với 2 nhà, đất công sản không đúng quy trình, bán nhà đất công sản không qua đấu giá, đồng ý cho giảm hệ số sinh lợi, cho giảm tiền sử dụng đất, cho chuyển đổi tên người nhận quyền sử dụng đất sang cho bị cáo Phan Văn Anh Vũ và các Công ty của Vũ.

Những vi phạm trên tạo điều kiện cho Vũ thâu tóm 15/22 nhà, đất công sản. Hậu quả gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước tại thời điểm khởi tố vụ án là hơn 2.422 tỷ đồng. Tòa sơ thẩm khẳng định đủ cơ sở xác định bị cáo Văn Hữu Chiến đã phạm vào tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Vi phạm các quy định về quản lý đất đai.

Tòa sơ thẩm nhận định cựu Chủ tịch Trần Văn Minh là người giữ vai trò chính, chỉ đạo và cùng các bị cáo khác thực hiện hành vi phạm tội. Do bị cáo chưa nhận thức được sai phạm nên phải nhận hình phạt cao.

Bị cáo Văn Hữu Chiến là đồng phạm giúp sức cho Trần Văn Minh. Sau khi làm Chủ tịch UBND Đà Nẵng, bị cáo vẫn duy trì sai phạm của bị cáo Minh, chỉ đạo và cùng cấp dưới thực hiện hành vi phạm tội nên phải nhận hình phạt cao hơn các bị cáo dưới quyền.

Tại tòa, Phan Văn Anh Vũ không thừa nhận hành vi phạm tội. Biết doanh nghiệp không được mua đất công sản, Vũ đã bàn bạc với các doanh nghiệp khác xin mua nhà đất sau đó chuyển tên sang Phan Văn Anh Vũ hoặc công ty bị cáo góp vốn.

HĐXX đánh giá hành vi của Vũ là nguyên nhân gây mất đoàn kết của bộ máy chính quyền, khiến nhiều cán bộ công an vướng lao lý. Vũ phạm tội với vai trò đồng phạm nhưng cần áp dụng hình phạt cao.