Năm 2011, Giám đốc điều hành Tim Cook và Giám đốc tài chính Peter Oppenheimer đã có buổi thuyết trình về tiến độ phát triển mới nhất của Apple. Tới ngày 24/8/2011, cố CEO Apple khi đó là Steve Jobs bất ngờ từ chức vì lý do không đảm bảo sức khỏe để điều hành công ty.

Điều đáng nói, trong bức thư từ chức của mình, Steve Jobs đã tiến cử Giám đốc điều hành Tim Cook lên thay vị trí của mình, trở thành người kế nhiệm mới của đế chế Apple.

Hội đồng quản trị công ty đã thông qua các nghị quyết cần thiết. Một thời gian sau, Steve Jobs qua đời, đó là lời chia tay cuối cùng đầy xúc động của một doanh nhân và nhà đổi mới vĩ đại trong thế kỷ 21. Trong bối cảnh như vậy, các thủ tục chuyển giao quyền lực dường như không còn quan trọng.

Sau khi mọi việc xong xuôi, hội đồng quản trị Apple đã có một cuộc tái thiết lớn. Trong đó đặc biệt phải kể đến quyết định về một khoản tiền lớn dành cho tân CEO Tim Cook. Số tiền này được gọi là “mức bồi thường” của Giám đốc điều hành. Khoản thưởng này có thể đạt giá trị lên tới 1,7 tỷ USD, theo tính toán của tạp chí Fortune.

Khoản thưởng kỷ lục với một CEO

Thời điểm bổi nhiệm Tim Cook trở thành người kế vị Steve Jobs, hội đồng quản trị “Táo khuyết” đã phê duyệt chính sách đặc biệt, trong đó bao gồm một khoản cổ phiếu hạn chế có giá trị rất lớn.

Khoản tiền thưởng thông qua hình thức cổ phiếu là thứ quen thuộc nhằm giữ chân các lãnh đạo công ty. Theo Fortune, những vị lãnh đạo này sẽ được nhận cổ tức trong vòng 3 – 4 năm nhằm có động lực giúp công ty phát triển, tăng trưởng, đạt kết quả kinh doanh tốt hơn. Điều này sẽ giúp giá trị cổ phiếu thưởng mà họ được nhận tăng đáng kể.

Dù vậy, khoản thưởng này với Tim Cook có thời hạn lên tới 10 năm, tức cao hơn rất nhiều so với thông thường. Số lượng cổ phiếu mà ông được nhận cũng cao ngất ngưởng, khoảng 1 triệu cổ phiếu, vào thời điểm đó có giá trị lên tới 376 triệu USD. Đây là con số cao chưa từng thấy với một CEO vào thời điểm đó.

Trước đây, vào giai đoạn những năm 1990, số cổ phiếu thưởng kỷ lục cho một CEO thuộc về ông Roberto Goizueta của gã khổng lồ ngành đồ uống Coca Cola và nhà lãnh đạo hãng máy tính HP Carly Fiorina. Tổng giá trị số lượng cổ phiếu mà những người này được thưởng rơi vào khoảng 80 triệu USD/người.

Sau 10 năm cùng một loạt sự thay đổi và các đợt phân tách chứng khoán khác nhau, số lượng cổ phiếu thưởng cho CEO Tim Cook đã được chốt vào tháng 8/2021. Tổng số lượng cổ phiếu mà nhà lãnh đạo Apple hiện tại được thưởng là 28 triệu cổ phiếu, hiện có giá trị lên tới hơn 4 tỷ USD.

Sau khi trừ đi các loại chi phí, thuế, các khoản khấu trừ khác nhau, CEO Apple vẫn thu về tới 1,7 tỷ USD. Con số này thậm chí còn nhiều hơn giá trị tài sản ròng mà nhiều tỷ phú khác trên thế giới nắm giữ.

Đây thực sự là một khoản thưởng khổng lồ dành cho một CEO. Không nhiều công ty trên thế giới có thể làm điều tương tự với nhà lãnh đạo của mình. Các điều khoản mà “Táo khuyết” dành cho lãnh đạo của mình cũng là đặc biệt ưu đãi, thậm chí khoản cổ phiếu thưởng này được cam kết theo thời gian chứ không hề liên quan tới hiệu quả công việc mà Tim Cook đạt được khi trở thành nhà điều hành công ty.

Thực tế, vào năm 2013, tức hai năm sau khi Steve Jobs qua đời, Tim Cook đã đưa ra một lời đề nghị và khiến hội đồng quản trị Apple phải thêm vào một điều khoản đối với khoản cổ phiếu thưởng theo thỏa thuận ban đầu.

Theo đó, 1/3 khoản thưởng cổ phiếu mà Tim Cook được nhận phải dựa trên kết quả kinh doanh của Apple so với các doanh nghiệp khác trong chỉ số S&P 500 (một chỉ số cổ phiếu dựa trên cổ phiếu phổ thông của 500 công ty có vốn hóa thị trường lớn nhất niêm yết trên NYSE hoặc NASDAQ).

Dẫu vậy, dưới triều đại của mình, Tim Cook còn làm được nhiều hơn thế. Ông đã góp phần dẫn dắt Apple trở thành công ty có vốn hóa thị trường cao nhất thế giới, đạt được rất nhiều thành công khác nhau. Đó là lý do khiến giá cổ phiếu Apple tăng cao, đồng nghĩa với khoản thưởng cổ phiếu mà ông nhận được có giá trị rất lớn.

Điều khoản mới cũng có một phần cho biết nếu chỉ số tổng lợi nhuận cổ đông (TSR) không nằm trong top 3 của S&P 500, Tim Cook sẽ không được nhận khoản thưởng cổ phiếu khổng lồ trên. Trong suốt 10 năm, chỉ duy nhất năm 2013 là thời điểm Tim Cook không đạt được mục tiêu trên.

Tiền thưởng xứng đáng với công sức 

Ngắm trong danh sách tỷ phú của Forbes, không có nhiều lãnh đạo các công ty công nghệ trở thành tỷ phú nếu họ không phải là người sáng lập, theo nghiên cứu của Fortune. Trường hợp của CEO Apple hiện tại là một ngoại lệ. Ông trở thành tỷ phú hàng đầu thế giới dù không phải người sáng lập gã khổng lồ Apple. Một phần nguyên nhân giúp Tim Cook lọt vào danh sách này chính là nhờ vào khoản thưởng hậu hĩnh mà công ty dành cho ông.

Tuy nhiên, không phải vì điều này mà Tim Cook có thể giàu lên nhanh chóng. Chính ông là người đã thừa hưởng tinh hoa từ cố CEO Steve Jobs để biến Apple trở thành một gã khổng lồ đích thực.

Kể từ khi lên nắm quyền thay cố lãnh đạo Steve Jobs, Tim Cookd dã góp phần giúp giá cổ phiếu Apple tăng hơn 1.200%. Công ty cũng vượt mức giá trị vốn hóa thị trường 2.000 tỷ USD.

Báo cáo tài chính quý I vừa được Apple công bố cũng cho thấy sự tăng trưởng vượt bậc của gã khổng lồ nước Mỹ, kể cả khi hàng loạt công ty công nghệ khác báo cáo kết quả kinh doanh đáng thất vọng.

Dòng sản phẩm iPhone 13 mới được Apple ra mắt cuối năm 2021 tăng trưởng nhanh chóng, thậm chí trở thành smartphone được bán chạy nhất ở nhiều khu vực, qua đó giúp doanh thu “Táo khuyết” vượt kỳ vọng của các chuyên gia tài chính Phố Wall.

Thực tế, tổng giá trị khoản lương, thưởng cổ phiếu cùng các khoản thưởng khác mà Tim Cook được nhận chưa chiếm tới 0,1% giá trị Apple hiện tại. Bên cạnh đó, nếu đánh giá một cách công tâm, Tim Cook đã nhận được số tiền xứng đáng với công sức và tâm huyết đã bỏ ra cho Apple trong suốt một thập kỷ lãnh đạo gã khổng lồ này.