Công ty châu Á ngại vay nợ vì 'Hiệu ứng Trump'

Sau bầu cử Mỹ, các doanh nghiệp châu Á bắt đầu giảm tốc kế hoạch phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Hàng loạt công ty, từ Trung Quốc đến Ấn Độ đều hủy hoặc hoãn kế hoạch. Tốc độ này chậm lại đột ngột có thể đe dọa mô hình tăng trưởng lâu năm tại châu Á.

Khi lãi suất còn thấp, các công ty khu vực này đã tận dụng cơ hội vay hàng nghìn tỷ USD, chủ yếu bằng đôla Mỹ, để tăng trưởng. Năm nay, họ đã huy động được 1.100 tỷ USD từ trái phiếu, gấp gần 5 lần cả năm 2008.

Tuy nhiên, chiến thắng bất ngờ của ông Donald Trump và khả năng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất tháng12 đã khiến giá trái phiếu toàn cầu lên cao. Điều này đồng nghĩa việc vay nợ trong tương lai sẽ trở nên đắt đỏ hơn.

USD tháng này tăng giá càng khiến việc trả nợ của các công ty trở nên khó khăn. Chi phí cao cũng có nghĩa các công ty sẽ phải trích nhiều lợi nhuận hơn cho việc trả nợ, thay vì đầu tư vào các dự án có thể sinh ra tăng trưởng. Việc này sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng chung của cả châu Á.

Nhiều nhà phân tích và lãnh đạo ngân hàng cho rằng xu hướng chậm lại trên thị trường nợ châu Á chỉ là ngắn hạn. Tuy nhiên, họ vẫn dự báo việc này ảnh hưởng đến triển vọng tương lai.

"Hiện tại, nó chỉ là một phản ứng ngắn hạn. Nhưng nó sẽ là rủi ro nếu dần trở thành yếu tố nền tảng", Mark Follett - Giám đốc Các thị trường nợ châu Á, trừ Nhật Bản, tại J.P. Morgan Chase & Co.cho biết.

Rất nhiều công ty châu Á đang sử dụng tiền huy động được từ bán trái phiếu để đảo nợ, theo một báo cáo gần đây của Quỹ Tiền tệ châu Á (IMF). Họ dự báo tăng trưởng tại châu Á sẽ chậm lại, còn 5,3% năm 2016 và 2017, so với 5,4% năm 2015.

Khối nợ của châu Á đang ngày càng trở nên đắt đỏ, sau cuộc bầu cử Mỹ. Lãi suất trung bình với trái phiếu phát hành bằng USD của khu vực này đã tăng lên gần 4,59%, so với 4,13% trước đó, theo J.P. Morgan Asia Credit Index. Khoảng một phần năm trái phiếu phát hành tại châu Á năm nay là bằng đôla Mỹ.

Hãng bất động sản Trung Quốc - Country Garden Holdings tuần trước đã hủy phát hành trái phiếu niêm yết bằng USD kỳ hạn 10 năm do "điều kiện thị trường không ổn định". Canara Bank của Ấn Độ cũng phải hoãn kế hoạch quảng bá đợt phát hành trái phiếu trị giá 500 triệu USD sau chiến thắng của ông Trump.

"Trump là yếu tố bất ngờ với thị trường. Đó là lý do chính nhà đầu tư không sẵn sàng gặp các doanh nghiệp phát hành", một lãnh đạo Canara Bank cho biết.

Dù vậy, lãi suất trái phiếu chính phủ Mỹ - lực đẩy chủ yếu của lãi suất trái phiếu toàn cầu - vẫn tương đối thấp. Bất ổn hiện tại đang làm chậm lại quá trình phát hành trái phiếu tại các thị trường mới nổi. Tuy nhiên, tình hình có thể khởi sắc trở lại trong vài tuần tới. Khoảng một phần tư trái phiếu hiện hành của châu Á sẽ đáo hạn năm 2017 và 2018.

Hãng sản xuất lốp xe PT Gajah Tunggal Tbk (Indonesia) hiện có 500 triệu USD trái phiếu với lãi suất 7,75%. Hãng cho biết đang " xem xét lại cấu trúc nợ" để "phù hợp với dòng tiền đang tạo ra, trong bối cảnh công ty lên kế hoạch đảo nợ trước khi chúng đáo hạn năm 2018".