Công bố hàng loạt vi phạm của SCIC

Công ty quản lý vốn nhà nước SCIC. (Ảnh: Tin nhanh chứng khoán).

Vi phạm quản lý, đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp

Theo kết luận của cơ quan thanh tra về việc cử người đại diện vốn chủ sở hữu tại doanh nghiệp, Thanh tra Chính phủ phát hiện đến thời điểm 30/9/2015, có 21 trường hợp đại diện đã quá tuổi nghỉ hưu.

Nhiều cán bộ SCIC, nhất là đội ngũ lãnh đạo tham gia đại diện vốn nhà nước tại 4-5 doanh nghiệp lớn hoặc tham gia quản trị, điều hành 5-6 doanh nghiệp nhưng đồng thời còn thực hiện các hoạt động quản lý tại SCIC.

Cơ quan thanh tra dẫn chứng thêm về vi phạm trong việc cử người đại diện, có trường hợp đại hội cổ đông nhiệm kỳ sau 1 năm SCIC mới ban hành văn bản ủy quyền người đại diện tại doanh nghiệp. Người đại diện vốn của SCIC tại doanh nghiệp 2 năm liên tiếp không hoàn thành nhiệm vụ nhưng SCIC không xem xét để thực hiện việc chấm dứt ủy quyền.

Về công tác điều hành doanh nghiệp, một số người đại diện quản lý vốn để doanh nghiệp vi phạm quy định về đấu thầu, thực hiện dự án trước khi được đại hội cổ đông thông qua, thực hiện, quản lý đầu tư không hiệu quả dẫn đến khó thu hồi vốn đầu tư. SCIC còn một số vi phạm về sử dụng đất khác.

Việc thu hồi nợ Quỹ Hỗ trợ sản xuất và Phát triển doanh nghiệp cũng như công nợ với SCIC cũng chưa được thực hiện hiệu quả.

Đối với việc đầu tư kinh doanh vốn của SCIC, về cơ bản là có lợi nhuận, tuy nhiên một số khoản đầu tư chưa rõ ràng về hiệu quả, việc thêm vốn đầu tư vào một số doanh nghiệp chưa được thẩm định kỹ.

Thanh tra dẫn chứng, khoản đầu tư vào CTCP Giao thông Hà Nội không có trong kế hoạch đầu tư, không thực hiện các bước thẩm định và từ khi tăng vốn đến nay công ty hầu như làm ăn không hiệu quả.

Khoản đầu tư tăng vốn điều lệ cho Vinaconex với giá trị đầu tư thêm của SCIC 1.602 tỷ đồng theo quyền mua của cổ đông hiện hữu thực chất chỉ để giúp Vinaconex tái cơ cấu về tài chính trả nợ trái phiếu đến hạn do khoản lỗ gần 2.000 tỷ tại dự án Xi măng Cẩm Phả.

Khoản đầu tư 43,304 tỷ đồng vào Dự án Nhà máy bột giấy Phương Nam chưa được Tổng công ty Giấy Việt Nam xác nhận.

Về việc bán vốn đầu tư của SCIC tại một số doanh nghiệp, SCIC đã loại trừ khoản lợi nhuận từ chuyển nhượng bất động sản năm 2011 ra khỏi kết quả kinh doanh trong 3 năm 2010 – 2012 tại CTCP Du lịch TP.HCM, tại CTCP Sứ Hải Dương. Ngoài ra tại CTCP Du lịch Tp.HCM, SCIC cũng không xác định giá trị doanh nghiệp tại thời điểm gần nhất với thời điểm bán cổ phần. SCIC còn bán vốn đầu tư khi doanh nghiệp còn nợ quỹ hỗ trợ sản xuất và phát triển doanh nghiệp hoặc chưa có cam kết trả nợ quỹ.

Về việc quản lý, sử dụng quỹ hỗ trợ, sắp xếp và phát triển doanh nghiệp, đến ngày 31/12/2014, vẫn còn có tỉnh, thành phố chưa có báo cáo quyết toán và chuyển số tiền còn lại của quỹ hỗ trợ sản xuất và phát triển doanh nghiệp tại SCIC.

Tổng số tiền sai quy định trong công tác quản lý tài chính gần 1.000 tỷ đồng tại các đơn vị, với các lỗi về khoản tiền trích lập dự phòng trái quy định, sử dụng hóa đơn chứng từ không hợp lệ, chi phí không hợp lệ, các khoản nợ thuế.

Công tác đầu tư, mua sắm tài sản của SCIC cũng có nhiều sai phạm trong việc lập hồ sơ hoàn công, quyết toán, nghiệm thu, thanh quyết toán 251,846 triệu đồng; sai phạm khác 129,216 triệu.

Vi phạm trong tiếp nhận chuyển giao doanh nghiệp

Theo kết luận thanh tra, SCIC là doanh nghiệp nhà nước, hoạt động theo mô hình Công ty TNHH MTV 100% vốn nhà nước được giao thực hiện việc tiếp nhận quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại các bộ, ngành, địa phương chuyển giao với số lượng lớn.

Tuy nhiên, SCIC lại thực hiện một số nội dung công việc như một cấp quản lý nhà nước trong việc thẩm định, theo dõi, đôn đốc, kiểm tra các bộ, ngành, địa phương dẫn đến khó khăn trong quá trình tổ chức thực hiện.

Thanh tra Chính phủ cũng cho biết, việc rà soát, xây dựng danh mục các doanh nghiệp nhà nước đủ điều kiện bàn giao, doanh nghiệp nhà nước thuộc đối tượng bàn giao nhưng chưa đủ điều kiện bàn giao cũng như lộ trình tiếp nhận theo từng bộ, ngành, địa phương của SCIC còn chưa đầy đủ, thiếu chính xác.

Hội đồng thành viên SCIC không có văn bản phê duyệt kế hoạch tiếp nhận doanh nghiệp hàng năm.

Thanh tra dẫn chứng, SCIC tiếp nhận Tổng công ty cổ phần thương mại xây dựng (Vietracimex) mà không có Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, không thuộc đối tượng chuyển giao theo quy định của pháp luật.

SICI tổng hợp, báo cáo việc đại diện vốn tại Tổng công ty cổ phần Bảo hiểm Việt Nam trên cơ sở nhận chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu từ Vinashin là không đúng quy định.

Ngoài ra, SCIC đã theo dõi, tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền việc tiếp nhận Công ty cổ phần dịch vụ và đầu tư phát triển Việt Ninh từ tỉnh Ninh Thuận, sau đó đã bàn giao trả lại địa phương năm 2009 trong khi thực tế SCIC chưa tiếp nhận doanh nghiệp này.

Cơ quan thanh tra cũng cho biết, từ giai đoạn 2008-2013, SCIC đã chuyển giao lại quyền đại diện vốn nhà nước về Bộ, địa phương quản lý tổng số 30 doanh nghiệp nhưng chỉ có Công ty Cổ phần Jetstar Pacific Airlines là có văn bản của Thủ tướng Chính phủ. Còn lại 29 doanh nghiệp còn lại đã bàn giao về địa phương, Thanh tra Chính phủ yêu cầu SCIC rà soát lại để thực hiện tiếp nhận theo quy định.

Thanh tra Chính phủ đã có một số kiến nghị với các Bộ, ngành, cơ quan liên quan trong việc xử lý vi phạm tại SCIC. Cơ quan thanh tra kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Tài chính phối hợp với cơ quan chức năng xử lý về tài chính đối với SCIC. Bên cạnh đó, các tập thể, cá nhân liên quan cũng được kiến nghị xử lý theo quy định.