CNBC: Thiếu điện nghiêm trọng tại Trung Quốc thúc đẩy doanh nghiệp hướng đến Việt Nam

Các đợt ngắt điện đột ngột ở nhiều địa phương Trung Quốc đang thúc đẩy một số doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào những nước khác.

Trong vài ngày qua, nhiều chính quyền địa phương Trung Quốc đã hạn chế tiêu thụ năng lượng, buộc nhiều nhà máy phải giảm, thậm chí ngừng sản xuất hoàn toàn. Trung Quốc đang thiếu hụt than để sản xuất điện và các quan chức khu vực đang chịu áp lực tuân thủ yêu cầu cắt giảm khí thải của chính phủ trung ương.

Ông Johan Annel, đối tác tại công ty tư vấn Asia Perspective nói với CNBC: "Trước đây một số công ty đang cân nhắc đầu tư ở Trung Quốc. Giờ đây họ quyết định từ bỏ ý định này". Khách hàng của Asia Perspective chủ yếu là các doanh nghiệp Bắc Âu hoạt động tại Đông Á và Đông Nam Á.

Các kế hoạch đầu tư kinh doanh này có giá trị lên tới hàng chục triệu USD, ông Annell cho biết. Tuy Trung Quốc "vẫn là điểm đến hấp dẫn" cho hoạt động sản xuất, nhưng doanh nghiệp đang hướng đến đầu tư vào Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam.

Theo các cuộc trao đổi với hơn 100 doanh nghiệp, ông Annell rút ra rằng: "Không ai thực sự biết tình hình tổng thể về khủng hoảng năng lượng của Trung Quốc, nó sẽ thay đổi như thể nào, hạn chế nào sẽ được áp dụng tại các tỉnh thành mà doanh nghiệp hoạt động".

Cắt điện trên diện rộng

Tuần trước, hàng loạt khu vực ở Trung Quốc từ trung tâm sản xuất Quảng Đông ở miền nam cho đến tỉnh Liêu Ninh ở đông bắc đã ra lệnh hạn chế sử dụng điện với thời gian báo trước rất ngắn hoặc hoàn toàn không có. Động thái đột ngột này đã khiến một số nhà kinh tế hạ dự báo GDP cả năm 2021 của Trung Quốc.

Quảng Đông là tỉnh sản xuất nhiều mặt hàng xuất khẩu nhất ở Trung Quốc, chiếm khoảng 23% trong tổng số từ đầu năm đến tháng 8, theo dữ liệu chính thức do Wind Information tổng hợp. Liêu Ninh đứng thứ 16 về giá trị xuất khẩu, chiếm 1,6% tổng giá trị cả nước.

Ông Annell nhận định: "Sự không chắc chắn là vấn đề lớn. Tình hình hiện tại rất có thể sẽ tiếp diễn trong hai quý sau".

Các nhà lãnh đạo hiệp hội doanh nghiệp Mỹ và châu Âu xác nhận các hạn chế năng lượng mới nhất đang tác động đến quyết định đầu tư kinh doanh nước ngoài vào Trung Quốc.

Ông Matt Margulies, Phó Chủ tịch khu vực Trung Quốc tại Hội đồng Kinh doanh Mỹ-Trung giải thích: "Doanh nghiệp dựa nhiều vào sự ổn định của chính sách và khả năng dự đoán. Họ cần phải được thông báo trước về sự gián đoạn nguồn cung năng lượng để đảm bảo an toàn và hoạt động kinh doanh liên tục".

"Doanh nghiệp cũng cần được chính quyền tham vấn để tìm ra các giải pháp linh hoạt đáp ứng nhu cầu của tất cả các bên liên quan. Cách tiếp cận rập khuôn sẽ gây xáo trộn, tăng chi phí và giảm niềm tin trong thị trường".

Bộ Thương mại Trung Quốc đã hoãn yêu cầu bình luận cho cuộc họp báo hàng tuần diễn ra vào chiều 29/9.

Các báo cáo và tin tức truyền miệng về hạn chế năng lượng, đặc biệt là ở miền nam Trung Quốc đã lan truyền trong suốt vài tháng qua, đặc biệt là khi nền kinh tế thứ hai thế giới cố gắng cắt giảm khí thải.

Lưới điện địa phương cũng đang chịu áp lực lớn từ việc thiếu than và nhu cầu năng lượng cao của các nhà máy nhằm đáp ứng nhu cầu mạnh mẽ trên toàn cầu đối với hàng hóa Trung Quốc. Việc thiếu điện được cho là đã dẫn đến tình trạng mất điện ở một số thành phố và nhà máy từ tận mùa đông năm ngoái.