Các startup healthtech thuộc Vingroup, Mekong Capital lọt mắt xanh nhà đầu tư

Theo báo cáo "SE Asia Deal Review: Q4 2023" của Data Vantage thuộc DealStreetAsia, các khoản đầu tư vào công nghệ sức khỏe (healthtech) ở Đông Nam Á vẫn tăng cao khi các startup trong lĩnh vực này huy động được 580 triệu USD từ 60 thương vụ.

Việt Nam đứng thứ ba trong khu vực, sau Singapore và Indonesia, chiếm 3,9% thị phần đầu tư. Các chuyên gia cho biết, những năm gần đây, lĩnh vực công nghệ sức khỏe của Việt Nam nhận được sự quan tâm mạnh mẽ, do kỳ vọng ứng dụng AI sẽ đẩy nhanh các tiến bộ như y học chính xác.

Bà Vy Lê, đồng sáng lập và Tổng Giám đốc điều hành của quỹ đầu tư mạo hiểm Do Ventures cho biết: "Việt Nam có nhiều công ty triển vọng trong lĩnh vực này, thị trường vẫn đang ở giai đoạn đầu".

Y học chính xác hay còn được gọi là "y học cá nhân hóa", sử dụng hồ sơ di truyền của cá nhân để cung cấp các phương pháp điều trị phù hợp cho các bệnh như Alzheimer, tiểu đường hay ung thư. Với tiềm năng của AI trong lĩnh vực này, cá nhân có thể giải trình tự bộ gen của mình với giá cả phải chăng.

Gene Solutuons đã huy động được 21 triệu USD trong vòng gọi vốn Series B vào năm ngoái. Được dẫn dắt bởi Mekong Capital, đây là thương vụ công nghệ sức khỏe lớn thứ 7 ở Đông Nam Á trong năm 2023, theo báo cáo của Data Vantage.

Năm 2021, Mekong Capital đã đầu tư 15 triệu USD vào Gene Solutions. Tháng 9/2023, tờ DealStreetAsia đưa tin rằng Gene Solutions đang tìm cách huy động 50 triệu USD trong vòng gọi vốn Series C.

Được thành lập vào năm 2017, Gene Solutions là một dự án khởi nghiệp về xét nghiệm gen, hỗ trợ phát hiện mầm bệnh dựa trên các dấu hiệu di truyền của chúng.

Công ty giúp các bậc cha mẹ phát hiện ra các rối loạn nhiễm sắc thể trong thời kỳ mang thai, ngăn ngừa các vấn đề về di truyền và hỗ trợ thụ thai bằng phương pháp thụ tinh ống nghiệm. Công ty hướng đến việc làm cho các xét nghiệm gen có giá cả phải chăng và dễ tiếp cận hơn.

Ông Chris Freund, Nhà sáng lập và Đối tác của Mekong Capital, cho biết: "Gene Solutions vận hành cực kỳ nhanh, đây là một trong những lợi thế cạnh tranh của họ.

Ví dụ, khi chúng tôi đầu tư lần đầu, nó chỉ là ý tưởng mở rộng ra ngoài Việt Nam, nhưng trong hai năm qua, họ đã chuyển trụ sở chính sang Singapore và hợp tác thành công với các tập đoàn bệnh viện và viện ung thư hàng đầu ở Indonesia, Thái Lan, Philippines và Malaysia, hay các phòng thí nghiệm ở Singapore".

Trong 5 năm qua, Gene Solutions đã thực hiện hơn 350.000 xét nghiệm gen.

Một startup khác trong lĩnh vực này là GeneStory, được thành lập vào năm 2022 bởi Vingroup với vốn điều lệ 102,3 tỷ đồng (4,4 triệu USD).

GeneStory cung cấp các đánh giá về rủi ro sức khỏe, thể chất, dinh dưỡng và các yếu tố di truyền của cá nhân để tạo ra các kế hoạch chăm sóc sức khỏe được cá nhân hóa.

Vingroup được cho là bán cổ phần tại GeneStory, con số không được tiết lộ. 

Các ví dụ khác về các startup y học chính xác của Việt Nam còn có Genetica - công ty áp dụng AI để giải mã gen. Startup được thành lập vào năm 2018, đã huy động được 2,5 triệu USD trong vòng gọi vốn pre - Series A vào năm 2021 từ các nhà đầu tư ở Thung lũng Silicon.

Genetica đã tung ra sản phẩm giải mã gen ứng dụng AI để phát hiện nguy cơ di truyền mắc các bệnh do virus đường hô hấp.

Sự quan tâm đến y học chính xác trùng hợp với sự bùng nổ của nghiên cứu và phát triển về hệ gen ở Đông Nam Á. Các chương trình chính phủ hay đầu tư tư nhân đều hướng đến việc tạo ra các bộ dữ liệu về hệ gen, làm nổi bật bản sắc và sự đa dạng di truyền của khu vực, theo báo cáo "Harnessing Genomic Medicine and Gene NFT in Southeast Asia" do DealStreetAsia và Genetica công bố vào tháng 8/2023.

Yinglan Tan, Giám đốc điều hành và đối tác sáng lập của Insignia Ventures Partners, cho biết trí tuệ nhân tạo (AI) đã được sử dụng trong chăm sóc sức khỏe từ rất sớm, phục vụ các mục đích từ hình ảnh y tế đến phân tích dự đoán và đánh giá rủi ro.

Ông nhấn mạnh rằng với 13% thị phần của thị trường chăm sóc sức khỏe AI toàn cầu, khu vực châu Á-Thái Bình Dương, đặc biệt là Đông Nam Á, mang lại tiềm năng tăng trưởng đáng kể.

Một trong những động lực chính thúc đẩy tài trợ cho các startup về y học chính xác là nhu cầu ngày càng tăng đối với các giải pháp chăm sóc sức khỏe được cá nhân hóa. Khi người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sức khỏe, họ đang tìm kiếm các giải pháp y tế phù hợp.

Ông Freund cho biết: "Khi các xét nghiệm trở nên chính xác hơn trong những năm tới, nó sẽ cho phép Gene Solutions phát hiện các bệnh với các phân đoạn DNA ngày càng nhỏ. Chi phí của các xét nghiệm đó cũng sẽ giảm xuống. Cuối cùng, các xét nghiệm đó sẽ trở nên giá cả phải chăng cho thị trường đại chúng ở Việt Nam và Đông Nam Á".

Trong khi đó, bà Vy Lê lại nêu quan điểm đầu tư vào các công ty công nghệ sinh học thường là thách thức đối với các quỹ đầu tư mạo hiểm ở Việt Nam. "Ngành này đòi hỏi các quỹ chuyên biệt với các chuyên gia trong lĩnh vực này", bà Vy cho biết.

Hơn nữa, các quỹ đầu tư mạo hiểm thường duy trì thời gian đầu tư 4-5 năm, trong khi ngành công nghệ sinh học đòi hỏi khung thời gian dài hơn để thành công. Do đó, không chỉ sự hỗ trợ từ nguồn vốn mạo hiểm mà sự ủng hộ của chính phủ cũng đóng vai trò lớn.