Các hãng xe điều chỉnh chiến lược khi người Mỹ ngày càng không mặn mà với ô tô điện

Một cuộc thăm dò do Trung tâm Nghiên cứu Pew công bố vào tháng 7 cho thấy chưa đến 2/5 trong số người được hỏi ở Mỹ sẽ cân nhắc mua một chiếc xe điện (EV), dẫu cho mạng lưới sạc đã mở rộng rất nhiều và có sự đa dạng lựa chọn hơn với các mẫu xe điện.

Trong quý III/2023, xe chạy bằng pin chiếm 8% tổng doanh số bán ô tô. Cho đến nay, có khoảng 1 triệu xe điện (không tính xe hybrid) đã được bán ở Mỹ. Ở Trung Quốc, lượng tiêu thu cao gấp 4 lần so với Mỹ.

Trong quý III vừa qua, General Motors đã bán được 20.000 chiếc xe điện tại thị trường Mỹ, so với hơn 600.000 chiếc xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch. Hãng cũng ghi nhận xe điện có số ngày tồn kho cao hơn ở các đại lý, so với xe xăng truyền thống.

Bên ngoài California, Florida và Texas - những tiểu bang chiếm hơn một nửa số đăng ký xe điện ở Mỹ, ô tô điện hầu hết vẫn là một thứ gì đó mới mẻ.

Nhu cầu kém đang khiến các nhà sản xuất ô tô phải đánh giá lại chiến lược điện khí hóa đầy tham vọng của họ.

Vào tháng 10, Ford cho biết họ sẽ trì hoãn khoản đầu tư 12 tỷ USD vào xe điện. GM cũng đã từ bỏ một số mục tiêu về xe điện và hoãn lại một năm kế hoạch trị giá 4 tỷ USD để biến một nhà máy hiện có thành nhà máy sản xuất xe bán tải điện.

Các đối tác sản xuất pin của các nhà sản xuất ô tô cũng đang trở nên thận trọng. Vào tháng 9, SK Battery đã cắt giảm hơn 100 nhân viên và giảm sản lượng tại một nhà máy ở Georgia. Vào tháng 11, LG Energy Solution cho biết họ đã cắt giảm 170 công nhân ở Michigan.

Tất cả những điều này cho thấy những trở ngại trên con đường hướng tới ô tô điện ở Mỹ. Ô tô chở khách đóng góp 1/5 tổng lượng khí thải carbon của Mỹ và sự chậm chạp này cũng sẽ ảnh hưởng đến nỗ lực cắt giảm cacbon của Mỹ.

Lực cản lớn nhất đối với xe điện ở Mỹ là giá cả. Một xe điện trung bình được bán với giá 52.000 USD, theo tính toán của Cox Automotive. Đó không phải là mức giá cao so với mức 48.000 USD mà người Mỹ thường trả cho một chiếc xe chạy bằng xăng. Nhưng tổng chi phí sở hữu, bao gồm giá bán và chi phí vận hành trong 5 năm, lại khác nhau nhiều hơn. 

Với mức giá 65.000 USD, một chiếc xe điện thông thường đắt hơn 9.000 USD so với một chiếc ô tô chạy xăng (do các yếu tố như bộ sạc gia đình đắt tiền, bảo hiểm đắt hơn và so với châu Âu và Trung Quốc).

Trong cuộc họp cổ đông mới nhất của Ford, các giám đốc điều hành đã càu nhàu rằng người Mỹ cứng đầu “không sẵn sàng trả phí bảo hiểm” cho xe điện.

Khoản tín dụng thuế mới lên tới 7.500 USD cho việc mua EV sẽ bù đắp một số bất lợi về chi phí này. Nhưng nó chỉ áp dụng cho những chiếc xe tuân thủ quy định nghiêm ngặt về sản xuất tại Mỹ.

Tỷ lệ chấp nhận xe điện thấp, sản phẩm mới và công nghệ phát triển nhanh chóng khiến người mua khó có thể biết được họ mất giá trị nhanh như thế nào, điều này có thể khiến một số người không xuống tiền. Những người khác có thể nản lòng vì vấn đề chất lượng. Trong những năm gần đây, xe điện thường bị thu hồi vì bộ pin bị lỗi.

Theo khảo sát của JD Power, một công ty nghiên cứu, 7/10 mẫu ô tô gặp phải những vấn đề cơ bản nhất, chẳng hạn như tay nắm cửa, đều là xe điện.

Những chiến xe điện giá rẻ có thể là một lựa chọn hợp lý nhưng rất khó để tìm một chiếc xe điện có giá dưới 30.000 USD ở Mỹ. Các nhà sản xuất ô tô Mỹ đã theo chân Tesla, trong việc tập trung trước tiên vào các mẫu xe cao cấp có tỷ suất lợi nhuận cao hơn thay vì xe điện dành cho đại chúng. 

GM và Honda đã hủy bỏ kế hoạch chung trị giá 5 tỷ USD để chế tạo một chiếc xe điện giá cả phải chăng. Xe điện Trung Quốc đã gây dựng tên tuổi với giá rẻ và chất lượng tốt nhưng lại khó có cửa vào thị trường Mỹ vì mức thuế cao và các rào cản khác.

Tất cả những điều này khiến ngành công nghiệp ô tô của Mỹ rơi vào vòng luẩn quẩn. Việc người tiêu dùng không muốn trả tiền cho những chiếc xe điện đắt tiền đang buộc các nhà sản xuất ô tô phải đưa ra những đợt giảm giá mạnh để thay đổi lượng hàng tồn kho.

Tesla đã giảm giá nhiều lần trong năm qua. Các nhà sản xuất ô tô đang đưa ra mức giảm giá trung bình gần 10% cho xe điện của họ , cao hơn gấp đôi so với xe chạy xăng.

Nhưng điều này càng khiến các công ty kiếm tiền từ năng lượng pin càng khó khăn hơn. Bộ phận xe điện của Ford đang lỗ khoảng 62.000 USD cho mỗi chiếc xe họ bán ra, trái ngược với lợi nhuận ròng 2.500 USD mỗi chiếc đối với xe chạy xăng của công ty. Ngược lại, việc thua lỗ liên tục có thể làm giảm mong muốn đầu tư vào hệ thống trạm sạc hơn.

Các hãng xe Mỹ vẫn đang hy vọng có thể thoát khỏi vòng luẩn quẩn này. Họ chủ yếu trì hoãn các khoản đầu tư vào EV tại Mỹ thay vì từ bỏ chúng. Trong một hoặc hai năm tới, nhiều công ty dự kiến ​​sẽ trình làng các “nền tảng” điện khí hóa chuyên dụng, như được biết đến là xương sống cấu trúc của ô tô, thay vì dồn pin vào các khung chạy bằng xăng hiện có một cách không thỏa đáng. Ngoài ra, các hãng cũng đang tìm cách giải quyết những vấn đề hiện tại của xe điện Mỹ.