Bộ Tài chính kiến nghị ban hành ‘thuế tài sản’ để hạn chế đầu cơ bất động sản

Hệ thống chính sách thuế của Việt Nam hiện nay chưa có tên gọi thuế tài sản (hoặc thuế bất động sản) trong khi chính sách thuế này là cần thiết, góp phần quản lý đất đai, hạn chế đầu cơ bất động sản, là một trong những nguồn thu ổn định của Ngân sách Nhà nước.

bo tai chinh kien nghi ban hanh thue tai san de han che dau co bat dong san

Thuế tài sản (hoặc thuế bất động sản) sẽ góp phần quản lý đất đai, hạn chế đầu cơ bất động sản, là một trong những nguồn thu ổn định của ngân sách nhà nước. (Ảnh: VnMedia)

Báo cáo chuyên đề của Bộ Tài chính mới đây chỉ ra rằng việc nghiên cứu, ban hành Luật thuế tài sản là cần thiết, góp phần quản lý và sử dụng hiệu quả đất đai và hạn chế đầu cơ bất động sản, đảm bảo chính sách thuế tài sản là một trong những nguồn thu ổn định của ngân sách nhà nước.

Trong hệ thống chính sách thuế của Việt Nam hiện nay chưa có tên gọi thuế tài sản (hoặc thuế bất động sản), nhưng đã có các chính sách thuế chính liên quan đến tài sản như: thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, thuế sử dụng đất nông nghiệp, thuế thu nhập (doanh nghiệp, cá nhân) đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản, lệ phí trước bạ.

Cụ thể, số thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp năm 2011 đạt 1.589 tỷ đồng, các năm 2013, 2014, 2015 đều đạt trên 1.400 tỷ đồng, đến năm 2016 lại chỉ đạt 1.250 tỷ đồng; Số thu lệ phí trước bạ (là khoản thu ngân sách địa phương hưởng 100%) từ năm 2011 – 2015 chiếm khoảng 2% tổng thu ngân sách nhà nước, tuy nhiên mức thu lệ phí trước bạ đối với nhà, đất hiện hành (0,5% giá trị giao dịch nhưng không quá 500 triệu đồng) là không cao…

Bộ Tài chính nhận định, những chính sách thuế này chưa đáp ứng được vai trò là một trong những nguồn thu ổn định cho ngân sách nhà nước (số thu thuế sử dụng đất của Việt Nam hiện chỉ chiếm khoảng 0,03% GDP và khoảng 0,15% tổng thu ngân sách nhà nước).

Báo cáo cũng cho rằng việc nghiên cứu, ban hành Luật thuế tài sản là phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn tới, góp phần tăng cường quản lý nhà nước đối với tài sản.

Thị trường bất động sản được kỳ vọng phát triển ổn định và bền vững hơn trong thời gian tới khi hàng loạt chính sách mới như Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), các chính sách về tín dụng cho vay bất động sản có hiệu lực thi hành từ tháng 7/2016 như mở rộng đối tượng mua, sở hữu nhà, đất, khuyến khích tổ chức, cá nhân thuộc các thành phần kinh tế đầu tư kinh doanh bất động sản…

Không những thế, thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam liên tục tăng trong các năm gần đây: từ 1.400 USD (2013) lên 2.200 USD (2016) và dự báo sẽ tăng lên 3.400 USD đến năm 2020. Theo đó, việc sở hữu, đầu tư bất động sản của người dân dự kiến có xu hướng tăng lên.

Bộ Tài chính còn trích dẫn kinh nghiệm của quốc tế cho biết, thuế tài sản là loại thuế ra đời sớm, xuất phát từ thuế đất và đối tượng chịu thuế ngày càng mở rộng khi ngày càng xuất hiện nhiều loại tài sản khác nhau. Nguồn thu từ thuế tài sản là nguồn thu chủ yếu của ngân sách nhà nước, chiếm 4% GDP của Canada; từ 1 – 3% của Mỹ; khoảng 0,6% tại các nước đang phát triển và khoảng 0,68% tại các quốc gia đang chuyển đổi.

Xu hướng cải cách thuế tài sản tại một số quốc gia như Canada, Úc, Malaysia… đang theo hướng đánh thuế đối với tài sản có giá trị lớn, mở rộng đối tượng thu thuế tài sản.