Ai được, ai mất trong thỏa thuận mở 'khu vực riêng' cho xe công nghệ đón khách sân bay

Đầu tháng 4/2021, ứng dụng gọi xe Be cho biết đã đạt được thỏa thuận với sân bay Tân Sơn Nhất, qua đó có thêm khu vực đón khách cho xe công nghệ 4 bánh tại đây. Be cũng là hãng gọi xe công nghệ đầu tiên đàm phán thành công sau những lùm xùm về việc phân làn đón khách tại Tân Sơn Nhất bắt đầu từ tháng 11/2020.

Thời điểm đó, Sở GTVT TP HCM vừa phát đi thông báo số 13233 với nội dung điều chỉnh phân luồng giao thông tại sân bay. Theo đó, các hãng xe taxi, xe kinh doanh vận tải chỉ được phép khai thác trong làn D.

Tuy nhiên sân bay sau đó đã yêu cầu các hãng xe công nghệ phải đón khách ở khu gửi xe tầng 3, tầng 4 và tầng 5. Lý do là vì các hãng gọi xe công nghệ chưa kí hợp đồng nhượng quyền với Tân Sơn Nhất, do đó không thể khai thác làn D như các taxi truyền thống. 

Nói một cách dễ hiểu, các hãng taxi truyền thống đã "mua slot" đón khách nên có thể tiếp cận với một lượng khách lớn tại làn D. Trong khi đó, với những khách đặt xe qua ứng dụng, họ sẽ phải di chuyển lên các tầng cao ở nhà gửi xe, trong khi vẫn phải trả thêm 25.000 đồng phí gửi xe.

Cuối năm 2020, một hãng gọi xe công nghệ khác là Grab từng đề xuất mở riêng một làn xe công nghệ tại sân bay, với mức phí tối đa 10.000 đồng/lượt. Tuy nhiên tới nay đề xuất này chưa được áp dùng.

Theo thông báo từ Be Group, công ty cũng đã kí hợp đồng nhượng quyền với sân bay và được đón khách nội địa trong làn B của Ga đón khách quốc tế (từ cột 7 đến cột 11). Khách sẽ phải trả thêm 25.000 đồng, trong đó 15.000 đồng là phí điểm đón tại Tân Sơn Nhất, và 10.000 đồng là tiền vé vào cổng.

Từ góc độ của khách hàng, chi phí bỏ ra không thay đổi so với thời điểm xe công nghệ bị "cấm" đón khách tại Tân Sơn Nhất. Tuy nhiên người dùng không phải mang hành lý di chuyển lên các tầng cao hơn.

Ai được, ai mất trong thỏa thuận mở khu vực đón khách riêng với xe công nghệ

Đưa đón khách sân bay nhiều năm qua vẫn là một trong những thị trường màu mỡ với các công ty vận tải. Nhiều công ty, ứng dụng sẵn sàng mở hẳn một mảng kinh doanh riêng nhằm đưa đón khách sân bay (Đi Chung, hoặc trước đây có FastGo).

Số liệu của năm 2018 cho biết sân bay Tân Sơn Nhất đã đón 38 triệu lượt khách, tương đương hơn 100.000 lượt mỗi ngày. Hiện tại, dù chịu ảnh hưởng từ COVID-19 nhưng khi dịch bệnh qua đi, lượng người có nhu cầu đi lại có thể sẽ hồi phục nhanh chóng. 

Do đó, các ứng dụng gọi xe công nghệ với công cụ đo lường nhu cầu đặt xe sẽ nhanh chóng nhận ra đây là một địa điểm lý tưởng để khai thác.

Từ phía sân bay, việc Be Group kí kết hợp đồng nhượng quyền giúp Tân Sơn Nhất có thêm một "khách hàng". Trong khi đó, khách hàng cũng không phải di chuyển xa để bắt xe công nghệ, còn Be Group có cơ hội tiếp cận với một lượng khách lớn. Do đó có thể hiểu đây là một thỏa thuận mà nhiều bên cùng có lợi.

Ở chiều ngược lại, các hãng xe chưa đạt được thỏa thuận cùng Tân Sơn Nhất sẽ phần nào chịu thiệt thòi. Sự bất lợi khi phải di chuyển lên tầng cao (thường khách hàng sẽ đi kèm với hành lý) sẽ khiến người dùng dần chuyển dịch sang taxi truyền thống hoặc các hãng được phép đón khách tại sân bay.

Ngoài Tân Sơn Nhất, Be Group tiết lộ cũng đang đàm phán kí kết nhượng quyền với các sân bay khác. Điều này có thể thúc đẩy các ứng dụng gọi xe, các ứng dụng kết nối vận tải vào một cuộc chiến để giành việc ưu tiên khai thác làn đón khách tại sân bay, nếu các app coi đây là một thị trường tiềm năng.

Tuy nhiên, kí nhượng quyền với sân bay cũng đồng nghĩa với việc mức giá trên ứng dụng sẽ bị đội lên. Nhiều năm qua, các ứng dụng gọi xe công nghệ vẫn luôn được so sánh cùng taxi truyền thống với lợi thế giá rẻ, ưu thế kết nối nhanh. Từ ví dụ cụ thể tại Tân Sơn Nhất, mức giá gọi xe công nghệ sẽ bị đội lên cao hơn, khiến khách hàng phải đặt sự so sánh về mức chi phí giữa gọi xe qua app và chọn taxi truyền thống.