AI có cướp việc trong ngành thương mại điện tử?
Tại hội thảo "Tiếp sức hàng Việt trên sàn thương mại điện tử" do Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) tổ chức, các chuyên gia đã chỉ ra một hướng đi mới cho ngành thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam trong bối cảnh công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang bùng nổ.
Theo ông Nguyễn Minh Đức, Phó Tổng thư ký VECOM, trí tuệ nhân tạo không chỉ là một công cụ hỗ trợ mà còn là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động, giảm chi phí và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Thống kê của Google cho thấy TMĐT Việt Nam tăng trưởng 18% trong năm 2023 và đạt tốc độ tương tự trong quý III. Nếu so sánh với cùng kỳ năm ngoái, mức tăng trưởng lên đến 30-40%, cho thấy tiềm năng to lớn của lĩnh vực này.
Tuy nhiên, người tiêu dùng ngày càng tập trung mua sắm trên các nền tảng lớn như Shopee và TikTok Shop, vốn chiếm gần 90% thị phần. Để cạnh tranh trong bối cảnh này, việc áp dụng AI được xem là chiến lược tất yếu đối với các nhà bán hàng và doanh nghiệp.
Ông Đức nhấn mạnh rằng AI đang dần thay thế con người ở các tác vụ đơn giản như xử lý đơn hàng, nhắc việc, tạo báo cáo hay thậm chí hỗ trợ bán hàng qua livestream. Những “nhân viên AI” này có thể hỗ trợ hàng nghìn đơn hàng trong mỗi phiên phát sóng, xử lý các yêu cầu đổi trả hoặc thay đổi thông tin đơn hàng một cách nhanh chóng, giúp doanh nghiệp tiết kiệm tới 70-80% nhân sự trong khâu bán hàng và hậu mãi.
Hơn thế nữa, AI còn hỗ trợ sản xuất hình ảnh sản phẩm, tối ưu hóa quảng cáo và chăm sóc khách hàng đa ngôn ngữ với chi phí thấp, mang lại lợi ích lớn cho doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Câu chuyện về việc áp dụng AI đã từng được ông Nguyễn Trần Tín, giảng viên Học viện Lazada Việt Nam, đề cập tại buổi ra mắt công cụ AI của Lazada. Theo ông, AI không chỉ thay đổi cách làm việc mà còn giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả hơn.
Ông Tín thậm chí đã sa thải hai nhân viên ở vị trí chụp ảnh sản phẩm và xử lý đơn hàng, thay vào đó sử dụng AI để tối ưu hóa quy trình.Các công cụ AI không chỉ giúp tạo ra hình ảnh sản phẩm chất lượng cao mà còn xử lý đơn hàng suốt đêm mà không bị ảnh hưởng bởi cảm xúc hay giới hạn giờ làm – thời điểm doanh nghiệp cần xử lý các đơn hàng chốt trong ngày.
“AI không thay thế con người, mà thay đổi cách con người làm việc. Với AI, chúng tôi có thể tập trung nhiều hơn vào xây dựng mối quan hệ khách hàng, thay vì bị cuốn vào các tác vụ lặp đi lặp lại,” ông Tín chia sẻ.
Đây cũng là chiến lược mà Lazada đang tích cực triển khai nhằm giữ vững vị thế tiên phong trong khu vực Đông Nam Á. Báo cáo do Lazada hợp tác với Kantar cho thấy 92% người tiêu dùng tin tưởng AI trong việc gợi ý sản phẩm và 88% đưa ra quyết định mua sắm dựa trên các nội dung được tạo bởi AI.
Những tính năng như trợ lý mua sắm cá nhân, thông tin sản phẩm do AI tạo ra hay người mẫu ảo đều góp phần nâng cao trải nghiệm khách hàng. Đồng thời, các công cụ như dịch thuật AI Marco MT của Alibaba còn hỗ trợ người bán bản địa hóa ngôn ngữ, giúp họ dễ dàng tiếp cận thị trường mục tiêu.
Không chỉ tại Việt Nam, thị trường AI trong TMĐT trên toàn cầu cũng đang bùng nổ. Theo một báo cáo mới từ Astute Analytica, giá trị của lĩnh vực AI trong TMĐT Việt Nam năm 2023 đạt 165,43 triệu USD và dự kiến sẽ tăng trưởng với tốc độ 30,8% mỗi năm, đạt 1.743,35 triệu USD vào năm 2032.
Các ứng dụng AI như phân tích hành vi khách hàng, quản lý chuỗi cung ứng thông minh và tự động hóa dịch vụ khách hàng đã trở thành những yếu tố không thể thiếu để cải thiện hiệu quả kinh doanh và tăng cường tương tác với khách hàng.
Tuy nhiên, bên cạnh tiềm năng, việc áp dụng AI cũng gặp phải không ít thách thức. Các doanh nghiệp đối mặt với vấn đề bảo mật dữ liệu, thiếu nhân lực có chuyên môn cao về AI và chiến lược triển khai chưa rõ ràng. Dù vậy, với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ và xu hướng số hóa toàn cầu, AI được kỳ vọng sẽ trở thành công cụ quan trọng giúp TMĐT Việt Nam bứt phá, nâng cao năng lực cạnh tranh và đóng góp tích cực vào nền kinh tế số của đất nước.
Trong tương lai, AI không chỉ là công cụ hỗ trợ mà sẽ là “trái tim” của mọi chiến lược thương mại điện tử, mang lại giá trị vượt trội cho cả nhà bán hàng và người tiêu dùng. Những bước tiến của công nghệ đang dần định hình lại cách chúng ta mua sắm, bán hàng và tương tác trong thời gian tới.
“AI sẽ là chìa khóa mở ra một kỷ nguyên mới cho TMĐT, nơi mọi hoạt động được cá nhân hóa và tối ưu hóa. Đây không chỉ là cơ hội mà còn là thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam để bắt kịp xu hướng toàn cầu,” ông James Dong, Tổng Giám đốc Tập đoàn Lazada, nhận định.