Xuất khẩu hai tháng đầu năm giảm 10,3%, sự suy yếu diễn ra trên diện rộng ở các ngành hàng chủ đạo

HSBC vừa công bố báo cáo đánh giá dữ liệu vĩ mô hai tháng đầu năm 2023. Theo đó, khối phân tích cho rằng bất chấp sự suy yếu dai dẳng bên ngoài, dữ liệu hai tháng đầu năm vẽ nên một bức tranh nhẹ nhàng hơn so với những lo ngại ban đầu.

Chỉ số PMI sản xuất lần đầu tiên quay trở lại vùng mở rộng trong vòng 4 tháng trở lại. Trong khi đó, thương mại cũng đạt một số kết quả khả quan hơn mong đợi.

Tuy nhiên, theo HSBC, đó không hẳn là một bức tranh hoàn toàn tươi sáng khi xuất khẩu hai tháng đầu năm 2023 giảm 10,3% so với cùng kỳ năm trước, sự suy yếu diễn ra trên diện rộng ở các ngành hàng chủ đạo.

Trước đó, ngân hàng này đã cảnh báo Việt Nam ở thế "đứng mũi chịu sào" trước tình hình kinh tế chậm lại ở Mỹ, vốn là điểm đến lớn nhất đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam với tỷ trọng 30%.

Mặc dù vậy, ngoại lệ duy nhất nằm ở mảng điện thoại và linh kiện liên quan, tổng kim ngạch xuất khẩu từ đầu năm tới giờ đã tăng gần 8% so với cùng kỳ năm trước. Đặt trong chu kỳ phát hành điện thoại thông minh của Samsung, kết quả này nhiều khả năng đạt được là nhờ sự ra mắt của dòng sản phẩm "đinh" Galaxy S23 từ ngày 17/2, với số lượng đặt trước cao hơn hẳn so với dòng Galaxy S22 trước đây.

Tuy nhiên, HSBC khuyến nghị Việt Nam vẫn cần thận trọng ở một mức độ nhất định.

Bản chất ngành sản xuất của Việt Nam rất nặng về nhập khẩu nên việc xem xét tình hình nhập khẩu là rất quan trọng. Xét trên phương diện tích cực, nhập khẩu từ đầu năm đến nay đã giảm với tốc độ nhanh hơn so với xuất khẩu, ở mức 16,1% so với cùng kỳ năm trước.

Điều này dẫn đến thặng dư thương mại 2,3 tỷ USD, một mức thặng dư rất cần thiết để Việt Nam phục hồi sau hai năm thâm hụt tài khoản vãng lai.

Tuy nhiên, nhập khẩu hàng điện tử tiếp tục giảm, đặc biệt là nhập khẩu điện thoại từ đầu năm tới nay đã giảm hơn 60% so cùng kỳ năm trước. Điều này cho thấy rằng chu kỳ điện tử sẽ khó có thể nhanh chóng “đảo chiều”, mặc dù các chỉ số PMI toàn cầu gần đây đã cho thấy một vài dấu hiệu ổn định sơ khởi.

Về lạm phát, HSBC cho rằng Việt Nam vẫn cần cẩn trọng khi xem xét các diễn biến mặc dù lạm phát toàn phần tháng 2 ở mức 4,3% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn mức lạm phát mục tiêu 4,5% của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đặt ra cho năm 2023.

Đà lạm phát vẫn mạnh, tăng ở mức 0,4% so với tháng trước. Mặc dù giá tài nguyên, khoáng sản toàn cầu giảm so với mức đỉnh năm ngoái, lạm phát năng lượng vẫn tiếp tục tăng. Một mặt, giá dầu trong nước tiếp tục nhích lên cao hơn, khiến chi phí vận chuyển tăng theo. Trong khi đó, chi phí nhà và vật liệu xây dựng cũng tăng đáng kể, một phần phản ánh chi phí điện và khí đốt tăng cao.

Sau khoản lỗ 31.000 tỷ đồng của Điện lực Việt Nam vào năm 2022, lần đầu tiên kể từ năm 2017, Việt Nam đã tăng khung giá điện lên hai con số (13,7-28,2%) kể từ ngày 3/2, là cơ sở chính để Bộ Công thương quyết định giá bán lẻ cho năm 2023. Mặc dù lạm phát có thể đã đạt đỉnh trong tháng 1, nhưng các chuyên gia tại đây cho rằng vẫn cần theo dõi chặt chẽ các áp lực giá từ bên ngoài đang tăng cao.