Xuất khẩu cá tra sang EU tiếp tục khó khăn

Xuất khẩu cá tra vào EU liệu có giảm năm thứ 4 liên tiếp? Trong ảnh là công nhân chế biến cá tra xuất khẩu tại một doanh nghiệp. Ảnh: Trung Chánh

Báo cáo của Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), cho thấy trong 10 năm trở lại đây, tính từ năm 2005, kim ngạch xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường EU được chia ra làm hai giai đoạn, gồm giai đoạn phát triển nhanh chóng (2005-2008) và sau đó là giai đoạn sụt giảm.

Cụ thể, báo cáo của VASEP, cho thấy nếu như năm 2005 kim ngạch xuất khẩu cá tra Việt Nam vào EU đạt trên 139 triệu đô la Mỹ, thì đến năm 2008 là 579,8 triệu đô la Mỹ và số lượng doanh nghiệp tham gia xuất khẩu vào EU cũng tăng mạnh từ 67 năm 2005 lên 148 vào năm 2009.

Tuy nhiên, theo báo cáo này, kim ngạch xuất khẩu cá tra vào EU kể từ năm 2009 đến năm 2015, dù có tăng giảm trong một số năm, nhưng 2 năm gần đây (năm 2014 và 2015) đã giảm liên tục. Năm 2015, kim ngạch xuất khẩu vào EU chỉ còn hơn 285 triệu đô la Mỹ, giảm hơn 290 triệu đô la so với con số kỷ lục của năm 2008. Riêng trong năm 2016, kim ngạch xuất khẩu cá tra sang thị trường EU ước đạt khoảng 283 triệu đô la Mỹ, chiếm 17% toàn ngành (1,67 tỉ đô la Mỹ), tiếp tục sụt giảm khoảng 2 triệu đô la Mỹ so với năm 2015. Như vậy, đây cũng là năm thứ 3 liên tiếp xuất khẩu cá tra vào EU sụt giảm.

Một câu hỏi được đặt ra là kim ngạch xuất khẩu cá tra vào EU năm 2017 sẽ diễn biến như thế nào, liệu có tiếp tục đi xuống?

Ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký VASEP, cho rằng kim ngạch xuất sang EU có thời điểm chiếm đến 40% kim ngạch xuất khẩu toàn ngành và hiện nay giảm xuống chỉ còn 17% là do EU đang có xu hướng đi vào phân khúc sản phẩm chất lượng cao, thay vì nhập khẩu đại trà như trước đây. “Chính yếu tố đó ở thị trường EU trong năm 2017 sẽ gây ra không ít khó khăn, do đó, nếu chúng ta tập trung sản phẩm cấp thấp sẽ rất khó cạnh tranh ở thị trường này”, ông cho biết.

Theo ông Hòe, mục tiêu đưa ra để phấn đấu ở thị trường EU trong năm 2017 là chiếm 20% tổng kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành (dự kiến năm 2017 xuất 1,7 tỉ đô la Mỹ), tức tăng 3% so với năm 2016. “Việc này là khá khó khăn, nhưng nếu làm tốt vấn đề truyền thông, công tác thông báo quy định, áp dụng nghị định 36 (nghị định cá tra) ở Việt Nam liên quan đến hàm ẩm, mạ băng, thì chắc chắn thị trường EU sẽ trở lại mức độ như vậy (chiếm 20%)”, ông Hòe cho biết.