'Vốn FDI sẽ hạn chế, cần đẩy mạnh đầu tư tư nhân'

Ảnh minh họa: Nhịp cầu đầu tư

Cần khuyến khích đầu tư tư nhân

Nhận định trên được đưa ra tại buổi Báo cáo triển vọng kinh tế vĩ mô Việt Nam do Công ty nghiên cứu thị trường MarketIntello công bố chiều 16/2.

Nhiều ý kiến lo ngại Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng bởi các chính sách quay lưng với hệ thống thương mại toàn cầu hiện tại của Tổng thống Mỹ, Donald Trump hay Brexit, tuy nhiên, chuyên gia kinh tế Đinh Tuấn Minh - Giám đốc MarketIntello cho rằng trong dài hạn không đáng lo ngại.

Vị chuyên gia phân tích, những phản ứng "có vẻ" chống lại toàn cầu hóa hiện nay thực chất đang đi tìm nền tảng mới cho chủ nghĩa thương mại toàn cầu. Bởi toàn cầu hóa đa phương rộng mở như WTO, EU đang bộc lộ những lỗ hổng khi luật chơi chưa được giám sát đảm bảo công bằng nhất cho các nước tham gia.

Tuy nhiên, vị chuyên gia cảnh bảo trong ngắn hạn kinh tế Việt Nam chắc chắn sẽ gặp phải những khó khăn nhất định khi thế giới vẫn còn đang xáo trộn trong quá trình đi tìm luật chơi mới.

Đặc biệt, ảnh hưởng trực tiếp từ quá trình này, khi Mỹ rút khỏi hiệp định TPP, Việt Nam mất đi cơ hội tiếp cận thị trường rộng lớn bậc nhất và sẽ phải dần chuyển sang ưu tiên đàm phán thương mại song phương, đặc biệt là với các quốc gia khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Theo các chuyên gia của Market Intello, trong bối cảnh đó, thách thức đối với nền kinh tế Việt Nam năm 2017 là việc thu hút vốn FDI phục vụ sự phát triển kinh tế xã hội.

Trong tháng 1/2017, FDI cả đăng ký mới và thực hiện đều khá hơn so với 1/2016 (vốn đăng ký và thực hiện trong tháng 1/2017 ước tính lần lượt đạt 1,244 tỷ USD và 850 triệu USD, tăng 23% và tăng 6,3% so với cùng kỳ năm 2016).

Tuy nhiên, trong bối cảnh dòng vốn đầu tư toàn cầu đang có xu hướng quay trở lại Mỹ và các nước phát triển và TPP rơi vào bế tắc, Việt Nam có thể sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc thu hút FDI.

Do đó, “để Việt Nam đạt mục tiêu tăng trưởng 6,7%, chính sách khuyến khích khu vực tư nhân tham gia đầu tư sẽ trở nên rất cần thiết”, đại diện MarketIntello nhấn mạnh.

Vị chuyên gia phân tích cơ cấu đầu tư của khu vực kinh tế tư nhân không có nhiều thay đổi, dao động quanh ngưỡng 38% trong nhiều năm từ năm 2000 đến nay. "Rõ ràng khi có sự thay đổi chính sách kích thích được khu vực này đầu tư nhiều hơn hoặc giảm đầu tư của khu vực khác cũng có thể kích thích được động lực tăng trưởng mới", ông Đinh Tuấn Minh nhận định.

Khó kiểm soát lạm phát dưới 4%

Báo cáo của MarketIntello cũng đưa ra nhận định về tình hình kinh tế năm 2017. Các chuyên gia cho rằng, lạm phát năm nay có thể trong khoảng 4,3 – 4,5%. Lạm phát, với tác động của kỳ nghỉ tết nguyên đán, có thể sẽ ở mức trên 5% trong quý I.

"Chúng tôi cho rằng chính sách tiền tệ của ngân hàng nhà nước sẽ đóng vai trò quyết định chính đối với việc kiểm soát lạm phát dưới 4% năm 2017", ông Minh chia sẻ. Nếu Chính phủ kiên định mục tiêu tăng trưởng 6,7% cho năm 2017, có thể ngân hàng nhà nước sẽ tiếp tục phải nới lỏng chính sách tiền tệ và do đó sẽ đẩy lạm phát gia tăng.

Mặt bằng lãi suất dự báo sẽ được giữ ở mức ngang với năm 2016; tăng trưởng tín dụng sẽ chỉ duy trì ở mức 17 – 18% trong năm 2017 do nền kinh tế còn yếu.

Tỷ giá tăng khoảng 1,5 - 2%. Triển vọng kinh tế Mỹ tăng trưởng nhanh dưới thời tân tổng thống cùng việc Fed nâng lãi suất 3 lần trong năm sẽ khiến đồng USD tăng giá so với đa số các đồng tiền trên thế giới bao gồm Việt Nam đồng. Tuy nhiên, VND sẽ không bị mất giá đáng kể nhờ cán cân thương mại tiếp tục cân bằng trong khi cán cân vốn đạt thặng dư và nguồn dự trữ ngoại hối dồi dào.

Xuất khẩu của Việt Nam cũng đối mặt chịu tác động của những rủi ro toàn cầu. Với sự kiện Brexit, kể từ tháng 3/2017 sẽ ảnh hưởng rõ tới các nền kinh tế châu Âu, thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam. Hơn nữa, định hướng chính sách thương mại không rõ ràng của Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể sẽ tác động tiêu cực đến thương mại của các quốc gia đang phát triển, hiện phụ thuộc nhiều vào xu hướng toàn cầu hóa.

Việc nguồn vốn ngoại chững lại trước thông tin TPP không được Mỹ thông qua sẽ khiến xuất khẩu khó tăng trưởng mạnh hơn khi mà khu vực FDI vẫn là động lực chính của xuất khẩu ở Việt Nam.

Tuy vậy, theo các chuyên gia Market Intello, về cơ bản, các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô của Việt Nam trong tháng 1/2017 vẫn nằm trong kỳ vọng. Do đó, Market Intello vẫn dự báo GDP của Việt Nam năm 2017 tăng trưởng 6,3%. Đóng góp vào mức tăng trưởng GDP năm 2017, lĩnh vực nông nghiệp vẫn chiếm vị trí quan trọng nhưng không nhiều, khi mà công nghiệp, xây dựng và dịch vụ xu hướng sẽ có tăng trưởng tốt hơn.