Việt Nam có duy trì đươc vị trí đang lên của nền kinh tế sản xuất Châu Á?

Tại sao là Việt Nam?

Vị trí của Trung Quốc trong nền kinh tế toàn cầu đang dịch chuyển sang giai đoạn cao hơn. Trong những thập niên vừa qua, Trung Quốc đã thực hiện tốt vai trò làm công xưởng sản xuất cho toàn thế giới; quốc gia này cũng trở thành một hiện tượng kinh tế trong lịch sử khi nhảy vọt từ một quốc gia thu nhập thấp lên thu nhập trung bình chỉ trong hai thế hệ. Sự thay da đổi thịt này có lợi rất lớn cho người dân và nền kinh tế Trung Quốc, tuy vậy, vai trò này đang thay đổi, theo sản xuất để phục vụ cho thị trường nội địa và đồng thời chú trọng hơn cho ngành dịch vụ.

Kết quả là Trung Quốc ngày càng ít phụ thuộc hơn vào xuất khẩu. Tranh chấp thương mại với Hoa Kỳ chỉ càng đẩy nhanh quá trình này. Dù có thế nào, vai trò của Trung Quốc trong ngành xuất toàn cầu và xuất khẩu cũng sẽ thay đổi và Chính phủ Trung Quốc sẽ thúc đẩy sự thay đổi này.

Đây là một tin tốt cho các thị trường đang phát triển của Châu Á, đặc biệt là Đông Nam Á. Việt Nam, trong số đó, được tin rằng sẽ là quốc gia hưởng lợi chính và nhiều nhất từ sự dịch chuyển này của Trung Quốc.

Việt Nam đang được biết đến như là cứ điểm sản xuất tại châu Á

Liên quan đến vấn đề này, ông Phạm Xuân Hồng, Chủ tịch Hội dệt may thêu đan TP. Hồ Chí Minh nêu quan điểm, chi phí nhân công cạnh tranh là điểm thu hút chính cho các tập đoàn để mắt đến Việt Nam. Lương hằng năm của nhân công sản xuất tại Việt Nam thấp khi so sánh với thế giới.”Điều đáng mừng là có nhiều tác nhân để duy trì sự vị thế quan trọng của Việt Nam trong chuỗi cung ứng sản xuất toàn cầu. Theo nhận định của chúng tôi, tác nhân của sự dịch chuyển sản xuất xuất khẩu ra khỏi Trung Quốc có nhiều mặt. Quan trọng nhất chính là chi phí lao động thấp. Đồng thời, chi phí thuê đất ở Việt Nam cũng cạnh tranh hơn, ít dần các rào cản thương mại, kết nối trực tiếp vào chuỗi cung ứng, cơ sở hạ tầng cải thiện và các chính sách hộ trợ công nghiệp, bên cạnh các tác nhân khác, đang đảm bảo nền tảng vững chắc cho thành công hiện thời của ngành sản xuất Việt Nam”, đại diện của CBRE Việt Nam nhận xét.

Ngoài ra, theo các chuyên gia, Việt Nam còn có một vị trí địa lý chiến lược, góp thêm nhiều giá trị hơn khi so sánh với các quốc gia làng giềng ASEAN, ví dụ như Indonesia và Philippines.

Cơ sở nào khẳng định vị thế của Việt Nam

Chính phủ Việt Nam đang tiếp tục đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng. Theo dự báo của Ngân Hàng Phát triển Châu Á (ADB), Việt Nam đang vượt mặt các quốc gia Châu Á khác, ngoại trừ Trung Quốc, về ngân sách chi tiêu cho phát triển cơ sở hạ tầng, tính trên phần trăm của GDP. Việc này đã giúp hình thành Các đường cao tốc mới, các cảng biển quy chuẩn quốc tế và các sân bay hiện đại hơn để hỗ trợ nhu cầu ngành công nghiệp trong hiện cũng như tương lai.

Theo CBRE, để tiếp tục tiếp sức cho kinh tế Việt Nam, đầu tư vào ngành sản xuất và cơ sở vật chất công nghiệp đã, đang và sẽ tiếp tục cần được ưu tiên. CBRE cho rằng không cho rằng quá trình này sẽ chậm lại trong tương lai khi mà Chính phủ rất quyết tâm để đưa Việt Nam lên một vị thế đặc biệt để thay thế Trung Quốc làm một thị trường sản xuất.

Cùng với đó, bất động sản công nghiệp sẵn có là sống lưng cho bất kỳ nền kinh tế sản xuất đang phát triển nào. Tại Việt Nam, bối cảnh này sẽ không có gì khác, và sẽ phụ thuộc rất nhiều về điều kiện thuận lợi của thị trường bất động sản công nghiệp. Năm 2019 tiếp tục là một năm có lợi đối với Việt Nam. Ví dụ, theo nghiên cứu của CBRE, giá đất công nghiệp tại một số thành phố chính tại Trung Quốc đã là 180 USD/m2. Khi làm phép so sánh tại Việt Nam, giá đất công nghiệp rơi vào khoảng 100-140 USD/m2. Đây rõ ràng là một điểm thu hút rất hấp dẫn đối với các nhà sản xuất tiềm năng.

Hơn thế nữa, bình quân giá thuê đất công nghiệp tăng vừa phải 5-8% mỗi năm tại Việt Nam. Giá thuê tại các khu công nghiệp ở Việt Nam, đăc biệt là các khu có vị trí chiến lược và gần kết nối với các cơ sở hạ tầng trọng điểm, đang tăng.

Ví dụ như, giá thuê nhà xưởng và kho xây sẵn tại TP. Hồ Chí Minh trung bình đạt $4.1/m2/tháng. Và giá thuê nhà xưởng công nghiệp xây sẵn ở miền Nam có thể đạt mức $8/m2/tháng tại một khu nhà xưởng cho thuê mới dành cho khách hàng Nhật tại TP. Hồ Chí Minh.

Theo bà Dương Thùy Dung - Giám đốc cấp cao của CBRE, trong thời gian tới các khu công nghiệp sẽ tiếp tục phát triển. Tỷ lệ lấp đầy tiêu chuẩn trong khoảng 70-90% sẽ được giữ vững và kết nối cơ sở hạ tầng sẽ đóng vai trò quyết định trong sự lựa chọn địa điểm thuê.

Lý giải điều này, bà Dung cho hay, trong một thống kê gần đây của CBRE, số lượng nhà máy tại Việt Nam trong danh sách nhà cung cấp của Apple đã tăng từ 16 trong năm 2015 đến 22 trong năm 2018, và tất cả đều là công ty FDI. Cũng theo xu hướng này, Samsung Electronics Co., Ltd trong năm vừa qua đã thông báo sẽ chấm dứt hoạt động các nhà máy sản xuất điện thoại di động tại Trung Quốc. Hiện tại, 29 công ty Việt Nam đang là nhà phân phối Loại 1 của Samsung. Tỷ lệ nội địa hóa đã tăng từ 34% tổng giá trị sản xuất vào năm 2014 lên 57% vào năm 2017. Điều này khẳng định Việt Nam như một thị trường sản xuất công nghiệp hàng đầu. Phần còn lại của năm 2019 và cả năm 2020, chúng ta sẽ thấy Việt Nam tiếp tục tăng nguồn cung bất động sản công nghiệp đến từ lợi ích của sự chuyển dịch sản xuất từ Trung Quốc.