Vì sao phải đề xuất gia hạn Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 qua Quảng Trị?

Cục Đường bộ Việt Nam vừa có tờ trình đề nghị Bộ Giao thông Vận tải xem xét, báo cáo cấp có thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 đoạn từ cảng Cửa Việt đến Quốc lộ 1 (Quốc lộ 1) sử dụng vốn dư của Dự án quản lý tài sản đường bộ Việt Nam (Dự án VRAMP) vốn vay Ngân hàng Thế giới (WB).

Cụ thể, Cục Đường bộ Việt Nam xin gia hạn thời gian thực hiện Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 đoạn từ cảng Cửa Việt đến Quốc lộ 1 đến ngày 31/12/2025.

Ngoài ra, Cục Đường bộ Việt Nam trong vai trò chủ đầu tư còn kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải điều chỉnh tổng vốn đầu tư, cơ cấu nguồn vốn. 

Bên cạnh đó, Cục Đường bộ Việt Nam kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải làm việc với UBND tỉnh Quảng Trị để làm rõ về cam kết, bố trí đủ kinh phí từ ngân sách địa phương cho  giải phóng mặt bằng, kế hoạch thực hiện cụ thể việc giải phóng mặt bằng để hoàn thành tháng 6/2024 theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Trên cơ sở cam kết của UBND tỉnh Quảng Trị, Bộ Giao thông Vận tải có văn bản báo cáo và xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ cho phép điều chỉnh chủ trương đầu tư chuyển đổi nguồn vốn để hoàn thành Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 đoạn từ cảng Cửa Việt đến Quốc lộ 1.

Theo Cục Đường bộ Việt Nam, Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 đoạn từ cảng Cửa Việt đến Quốc lộ 1 sử dụng nguồn vốn dư của Dự án VRAMP bao gồm vốn ODA và vốn đối ứng trong nước.

Do Hiệp định vay số 5331-VN đã đóng nên không thể tiếp tục thực hiện và giải ngân Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 đoạn từ cảng Cửa Việt đến Quốc lộ 1 từ nguồn vốn bố trí ban đầu. Hiện khối lượng hoàn thành đã được giải ngân bằng nguồn vốn ODA là 41,57 tỷ đồng nên Cục Đường bộ Việt Nam đề xuất điều chỉnh tổng mức đầu tư thành 481,4 tỷ đồng; trong đó vốn vay ODA là 41,57 tỷ đồng (phần vốn ODA đã giải ngân), vốn đối ứng là 439,83 tỷ đồng.

Trước đó tổng mức đầu tư Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 đoạn từ cảng Cửa Việt đến Quốc lộ 1 theo Quyết định số 1939/QĐ-BGTVT ngày 11/11/2021 của Bộ trưởng Bộ GTVT là 440,368 tỷ đồng gồm vốn vay WB là 387,311 tỷ đồng, tương đương 16,75 triệu USD và vốn đối ứng là 53,057 tỷ đồng, tương đương 2,29 triệu USD.

Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 đoạn từ cảng Cửa Việt đến Quốc lộ 1 đã hoàn thành đảm bảo theo kế hoạch. Dự án đã triển khai thi công với 2 gói thầu xây lắp và 2 gói thầu tư vấn giám sát (giám sát xây dựng và giám sát độc lập Môi trường – Xã hội) với tiến độ thi công đảm bảo đối với các đoạn tuyến được bàn giao mặt bằng sạch và đủ chiều dài tổ chức thi công.

Trong khi đó việc đền bù, giải phóng mặt bằng do UBND tỉnh Quảng Trị bố trí vốn và thực hiện không đảm bảo theo các mốc tiến độ UBND tỉnh Quảng Trị cam kết với Chính phủ, các Bộ - ngành và WB trong quá trình chuẩn bị đầu tư và giai đoạn thực hiện dẫn đến Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 đoạn từ cảng Cửa Việt đến Quốc lộ 1 không thể hoàn thành đúng tiến độ dự kiến.

Về tiến trình, thủ tục gia hạn Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 đoạn từ cảng Cửa Việt đến Quốc lộ 1 sử dụng vốn đối ứng trong nước, UBND tỉnh Quảng Trị vẫn khó khăn về bố trí nguồn vốn (Đề xuất giảm quy mô dự án; thực hiện giải phóng mặt bằng theo 2 giai đoạn) và chưa xác định cụ thể về kinh phí, kế hoạch thực hiện giải phóng mặt bằng.

Ngày 14/9/2023, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải đã chủ trì buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Quảng Trị về  đầu tư, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.

Tại thông báo cuộc họp số 293/TB-BGTVT ngày 14/9/2023, Bộ Giao thông Vận tải đề nghị tỉnh Quảng Trị “triển khai ngay giải phóng mặt bằng theo phạm vi đã được Cục Đường bộ Việt Nam bàn giao, đồng thời có văn bản cam kết, bố trí đủ kinh phí từ ngân sách địa phương và hoàn thành toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng chậm nhất trước tháng 6/2024”.

Tuy nhiên đến nay, UBND tỉnh Quảng Trị chưa có thông tin chính thức về giải phóng mặt bằng Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 9 đoạn từ cảng Cửa Việt đến Quốc lộ 1 gửi Bộ Giao thông Vận tải.