TS. Nguyễn Đình Cung: 'Không nên đánh giá cao thành tích tăng trưởng 7,5% năm nay'

Phát biểu tại Hội nghị về giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng và đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế trong tình hình hiện nay diễn ra chiều 12/9, theo Báo Chính phủ, TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cũng cho rằng, không nên đánh giá quá cao thành tích của năm nay.

"Bởi nếu phân tích kỹ mục tiêu tăng trưởng trong cả nhiệm kỳ, năm ngoái 2,5%, năm nay 7,5% thì qua 2 năm mới đạt 5,5%. Trong khi đó, mục tiêu của cả nhiệm kỳ chúng ta đặt ra là tăng trưởng 6,5-7%. Như vậy trong 3 năm còn lại, chúng ta phải nỗ lực rất lớn", TS. Cung nhấn mạnh.

Theo TS. Nguyễn Đình Cung, áp lực lạm phát đang rất cao, chính sách tiền tệ sắp tới đây không thể hỗ trợ tăng trưởng, dư địa của chính sách tài khóa sẽ giảm, chi phí đầu vào tăng, ra không tăng được có nghĩa là lợi nhuận doanh nghiệp đang giảm sút, dòng tiền vào doanh nghiệp đang có vấn đề, sản xuất của chúng ta đang có vấn đề.

Động lực tăng trưởng sắp tới đều yếu đi như xuất khẩu giảm, vốn FDI vào Việt Nam sẽ giảm, như vậy giải ngân FDI sắp tới cũng sẽ giảm. Đầu tư nhà nước có cải thiện đều nhưng không có những thay đổi, đầu tư vào tư nhân cũng như thế. Động lực cho thời gian sắp tới không nhiều tích cực, TS. Nguyễn Đình Cung cảnh báo.

Vì vậy, ông đề nghị chuẩn bị sẵn sàng các giải pháp để ứng phó. Trước hết, về đầu tư công, đề nghị Thủ tướng nên lập Tổ phân tích rõ những nguyên nhân. Tổ này độc lập, phân tích đánh giá, phân loại các nguyên nhân, đề xuất phương án xử lý.

Cũng tương tự như thế với đầu tư nhân, ở các địa phương có quá nhiều dự án lớn nhỏ đều bị ách tắc, TS. Cung đề nghị có tổ phân loại nguyên nhân, có chỉ đạo sau đó tháo gỡ ách tắc đó cho dòng vốn đầu tư cả nhà nước và tư nhân. Đây là một nguồn lực rất lớn nhưng không sử dụng một cách hiệu quả.

Động lực tăng trưởng 4 tháng cuối năm không còn nhiều

Đồng quan điểm, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Cao Viết Sinh cũng cho rằng,dự thảo chỉ tiêu phấn đấu cả năm nay trên tăng trưởng GDP đạt 7,5% là rất khả thi song động lực tăng trưởng trong 4 tháng cuối năm không còn nhiều.

"Quý III nhiều khả năng, Việt Nam sẽ tăng trưởng cao trên 10%. Quý IV có thể tăng trên 7,5%, nên mục tiêu 7,5% là hoàn toàn có thể đạt được và thậm chí vượt qua" nguyên Thứ trưởng Sinh cho biết. 

Tuy nhiên, nguyên Thứ trưởng Bộ KH&ĐT cũng lưu ý, 8 tháng qua tăng trưởng kinh tế tăng trưởng kinh tế cao như vậy, nguyên nhân rất quan trọng là cầu trong nước cao, đặc biệt xuất khẩu tăng cao.

Tuy nhiên, liệu đà này có còn cho 4 tháng còn lại hay không khi mà trong 4 tháng còn lại nhu cầu các nước thị trường chính của Việt Nam đều rất gay go, suy thoái. Điều này đặt ra bài toán cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng. 

Về dự thảo chỉ thị, ông Sinh cho rằng, nếu xây dựng chỉ thị cho 4 tháng cuối năm thì ngắn quá, nên chăng kéo dài quý I/2023, có kế thừa phấn đấu cho năm tới.

Với mục tiêu giải ngân vốn đầu tư công đặt ra 95-100%, nguyên Thứ trưởng Sinh cho rằng mục tiêu này là một quyết sách rất lớn và phải rất quyết liệt để thực hiện.

Về mục tiêu điều hành, dự thảo chỉ thị đặt vấn đề chủ yếu điều hành kinh tế, tôi đề nghị nên đặt điều hành kinh tế gắn với an sinh xã hội.

Về các giải pháp, cần có giải pháp dài hơi, đồng thời cũng phải có giải pháp sát sườn cho Quý IV. Trong các giải pháp, giải pháp về visa rất quan trọng cho du lịch chưa đề cập đến, trong dự thảo cần đề cập thêm.

Động lực tăng trưởng theo kinh tế vùng

Bàn về những động lực tăng trưởng mới trong thời gian tới, TS. Cung cho rằng, còn một cách tiếp cận động lực tăng trưởng mới chính là tăng trưởng theo vùng kinh tế. 

"Nhìn trong tương lai dài hạn 5-7 năm tới, nếu chúng ta đặt mục tiêu tốc độ tăng trưởng cao toàn bộ nhiệm kỳ tăng trưởng 6,5-7%, thì cần một cách tiếp cận động lực tăng trưởng khác đó là động lực tăng trưởng theo vùng kinh tế", TS. Cung nói.

Động lực tăng trưởng của miền Đông Nam bộ và khu vực sông Hồng hiện chiếm tới 60% GDP và nếu thúc đẩy được 2 vùng kinh tế này, làm nó phát triển tăng trưởng 9-10% thì cả nước sẽ tăng trưởng 7-8%, điều này hoàn toàn nằm trong tầm tay.

Nguyên Viện trưởng CIEM nhìn nhận, phải có một hệ khuyến khích đầu tư mới để thu hút đầu tư trong nước và đầu tư nước ngoài vào những vùng đô thị phát triển, chứ không phải vào vùng sâu, vùng xa. Đó là cách chúng ta tạo động lực tăng trưởng, đồng thời đổi mới mô hình tăng trưởng.

"Chỉ khi 2 đầu của đất nước đổi mới mô hình tăng trưởng thì cả Việt Nam mới đổi mới mô hình tăng trưởng còn nếu không chúng ta sẽ dậm chân tại chỗ, tái cơ cấu, tái cơ cấu và tái cơ cấu nói mãi vẫn không tái được", TS. Cung cho hay.