Tăng cường 'dự trữ ngầm', Trung Quốc nới dài cánh tay đầu tư sang nhiều quốc gia qua các quĩ

Ảnh minh hoạ (Nguồn: CNBC).

Cơ cấu lại dự trữ ngoại hối và tạo nguồn "dự trữ ngầm"

Theo các nhà phân tích, Trung Quốc đang âm thầm đa dạng hóa lượng dự trữ ngoại tệ của mình để giảm sự phụ thuộc vào đồng tiền dự trữ lớn nhất thế giới trước nguy cơ bị tách ra khỏi thị trường.

Trong một báo cáo nghiên cứu gần đây của ANZ cho biết căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc với Mỹ đã làm tăng nguy cơ phân tách tài chính giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Nhà Trắng được cho là đã cân nhắc một số hạn chế đối với các khoản đầu tư của Mỹ vào Trung Quốc, chẳng hạn như hủy bỏ chứng khoán Trung Quốc tại Mỹ, theo CNBC.

Do đó, theo dự kiến của ANZ, để đáp trả lại, Bắc Kinh sẽ quản lí rủi ro bằng cách đa dạng hóa dự trữ ngoại hối của mình sang các loại tiền tệ khác cũng như xây dựng "dự trữ ngầm" (shadow reserves) của riêng mình.

"Trong khi Trung Quốc vẫn phân bổ một phần lớn dự trữ ngoại hối của mình vào đồng USD ... tốc độ đa dạng hóa sang các loại tiền tệ khác có thể sẽ nhanh chóng tăng lên", báo cáo của ANZ viết. 

Mặc dù công thức phân bổ chính xác dự trữ ngoại hối của Trung Quốc bằng các loại tiền tệ khác nhau không được tiết lộ, nhưng ANZ nói với CNBC rằng họ tin rằng những khoản này sẽ bao gồm các đồng tiền như bảng Anh, yên Nhật và euro.

Trong khi đó, Bắc Kinh đang giảm dần việc nắm giữ trái phiếu Kho bạc Mỹ, tài sản vốn được Trung Quốc đầu tư rất nhiều vào trước đó. Vào tháng 6, Nhật Bản đã vượt qua Trung Quốc trở thành chủ nợ lớn nhất của Mỹ.

Kể từ khi đạt đỉnh vào năm 2018, Trung Quốc đã giảm 88 tỉ USD trái phiếu Kho bạc Mỹ trong 14 tháng qua, DBS cho biết trong một lưu ý. Theo dữ liệu từ Bộ Tài chính Mỹ, Trung Quốc đã nắm giữ 1.110 tỉ USD nợ của Mỹ vào tháng 6.

Đồng thời, Bắc Kinh đang tiến hành một cuộc mua bán vàng với trữ lượng vàng chính thức đang nắm giữ ở mức kỉ lục 1.957,5 tấn trong tháng 10.

Ông Paul Hsiao, nhà kinh tế toàn cầu của Pinebridge Investment, cho biết các công ty Trung Quốc cũng đang phải đối mặt với những rủi ro từ đồng bạc xanh khi nước này có hơn 500 tỉ USD nợ nước ngoài của các doanh nghiệp.

"Phần lớn trong số đó (nợ nước ngoài) là bằng đô la Mỹ, có thể là một vấn đề đối với các doanh nghiệp Trung Quốc", ông Hsiao nói trong email gửi tới CNBC.

Ông giải thích rằng trong thời kì chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, khi đồng bạc xanh tăng giá một cách đáng kể so với nhân dân tệ khiến nhiều công ty Trung Quốc bán tài sản của họ vì nhiều khoản nợ của họ vẫn còn bằng đồng USD.

"Nói cách khác, đa dạng hóa việc nắm giữ tiền tệ, theo một cách nào đó rất phù hợp với các động thái chính trị gần đây của chính quyền Chủ tịch Tập Cận Bình để tập trung vào các mối quan hệ thương mại của Trung Quốc vượt ra ngoài Mỹ. Trung Quốc và rộng hơn là cả khu vực châu Á vẫn chịu ảnh hưởng nhiều từ đồng USD", ông Hsiao nói.

Một cách khác có thể giúp Trung Quốc quản lí rủi ro đó là xây dựng các dạng tài sản khác - thứ mà ANZ gọi là "dự trữ ngầm" của họ.

Báo cáo của ANZ cho rằng trên thực tế, "chúng tôi tin rằng chính phủ Trung Quốc đã kín đáo đa dạng hóa danh mục đầu tư ra nước ngoài, bao gồm các khoản đầu tư thay thế".

Dự trữ ngầm của Trung Quốc ở đâu?

Trong những năm gần đây, Bắc Kinh đã tăng tỉ lệ sở hữu trong các khoản đầu tư thay thế, và phần lớn là thông qua một số phương tiện đầu tư như các công ty nhà nước và ngân hàng, cũng như thông qua các quĩ đồng quản lí với các quốc gia khác, theo phân tích của ANZ .

Các khoản đầu tư này bao gồm mua cổ phần cũng như phát hành các khoản vay thông qua các ngân hàng quốc doanh, đặc biệt là các sáng kiến Vành đai và Con đường.

Cơ quan quản lí ngoại hối nhà nước Trung Quốc (SAFE) có 4 đơn vị đầu tư gồm: Huaxin ở Singapore, Huaou ở London, Huamei ở New York và Hua Muffan ở Hong Kong. Họ liên kết với các tổ chức nước ngoài khác để đầu tư vào cổ phiếu.

Các quĩ mà các tổ chức này đã đầu tư bao gồm Quỹ Phát triển Trung Quốc-Châu Phi, Quỹ Hợp tác Trung Quốc - LAC, nơi tài trợ cho các dự án ở khu vực Mỹ Latinh và Caribbean. 

Bắc Kinh đã và đang tăng cổ phần của mình trong các quĩ này hoặc bơm thêm vốn vào các ngân hàng khu vực hoặc thực hiện hoán đổi các khoản vay bằng việc sở hữu cổ phần.

Tính đến tháng 7, tổng dự trữ ngoại hối của Trung Quốc ở mức khoảng 3,1 nghìn tỉ USD.

Giám đốc điều hành của AJ Capital cho biết, hiện tại SAFE đã áp dụng chiến lược không thích rủi ro cao trong việc quản lí cơ sở dự trữ và đa dạng hóa dự trữ (3,1 nghìn tỉ USD).

Tăng cường vai trò của đồng nhân dân tệ trên toàn cầu

Đồng USD hiện đang là đồng tiền dự trữ của thế giới với khoảng 58% tổng dự trữ ngoại hối trên thế giới là bằng USD và khoảng 40% khoản nợ thế giới được tính bằng USD, theo IMF. 

"Hệ thống tài chính toàn cầu bao gồm các nền kinh tế lớn, bao gồm Trung Quốc và khu vực đồng euro, đã sẵn sàng chuyển sang một thế giới tiền tệ dự trữ đa cực", Kinh tế trưởng của APAC của S&P Global Ratings nói với CNBC trong một email.

Ông cho rằng đối với Trung Quốc, điều này sẽ giúp giảm sự phụ thuộc đồng USD và theo thời gian, cung cấp nhiều room cho đồng nhân dân tệ có thể đóng vai trò lớn hơn trên toàn cầu.

Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã thúc đẩy việc sử dụng đồng nhân dân tệ nhiều hơn, toàn cầu hóa hơn.

Những nỗ lực có thể sẽ tiếp tục làm giảm sự phụ thuộc của thế giới vào đồng USD như sự xuất hiện và phát triển của các hợp đồng hàng hóa bằng tiền tệ khác với đồng USD và đa dạng hóa dự trữ.