Trình Quốc hội đề xuất tăng 38.250 tỷ đồng vốn cho VEC

Chiều 17/2, thừa ủy quyền Thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã trình bày trước Quốc hội Tờ trình bổ sung 38.251 tỷ đồng vốn điều lệ cho công ty mẹ - Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) giai đoạn 2024 - 2026.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, VEC được giao nhiệm vụ đầu tư, phát triển và quản lý, bảo trì hệ thống đường cao tốc quốc gia, làm chủ đầu tư 5 dự án đường cao tốc với tổng chiều dài 540km. Đến nay, VEC đã hoàn thành đầu tư và đưa vào khai thác sử dụng 4/5 dự án với tổng chiều dài 490km, chiếm khoảng 27% tổng chiều dài các tuyển đường cao tốc tại Việt Nam hiện nay.

Các tuyến đường cao tốc của VEC đều là các tuyến đường huyết mạch của đất nước, phát huy hiệu quả to lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội. Với số vốn điều lệ hơn 1.115 tỷ đồng, trong khi tổng mức đầu tư các dự án đường cao tốc của VEC là rất lớn, VEC luôn gặp khó khăn khi không đảm bảo tỷ lệ hệ số nợ/vốn chủ sở hữu theo quy định của pháp luật hiện hành.

Theo Chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035, VEC cần huy động số vốn lớn để đầu tư mới các tuyến cao tốc, đầu tự mở rộng các dự án đang quản lý. Bên cạnh đó, tiến độ thực hiện và hoàn thành các dự án theo chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền là rất gấp rút.

Sau khi được bố sung vốn điều lệ, VEC sẽ đủ điều kiện để huy động vốn từ các tổ chức tín dụng để thực hiện đầu tư dự án. Vì vậy, việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho VEC là cần thiết và cấp bách.

Làm rõ nguồn để bổ sung38.251 tỷ đồng vốn cho VEC, Bộ trưởng Thắng cho biết, số tiền này đến từ hai khoản: 1.562 tỷ đồng từ Quỹ đầu tư phát triển tại doanh nghiệp được ghi trong dự án đầu tư hình thành tài sản phục vụ sản xuất kinh doanh và gần 36.690 tỷ đồng từ nguồn ngân sách đã giải ngân đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc mà VEC làm chủ đầu tư.

"Việc tăng vốn điều lệ từ nguồn đầu tư công đã giải ngân đảm bảo nguyên tắc bảo toàn vốn. Theo đó, số tiền ngân sách đã chi ra được giao thành vốn điều lệ doanh nghiệp và VEC có trách nhiệm bảo toàn phần vốn được cấp. Việc này cũng không làm phát sinh khoản chi ngân sách và nợ công, nên không tác động trực tiếp tới ngân sách Nhà nước", Bộ trưởng Thắng khẳng định.

Thay mặt cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh cho hay,Ủy ban Tài chính-Ngân sách thống nhất về sự cần thiết đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho VEC với căn cứ pháp lý và căn cứ thực tiễn nêu tại Tờ trình số 50.

Việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ nhằm thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về đẩy mạnh đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, nhất là hạ tầng giao thông và chủ trương phát triển một số tập đoàn Nhà nước có quy mô lớn, hoạt động hiệu quả.

Đồng thời, tăng cường năng lực tài chính, hiệu quả sử dụng nguồn vốn Nhà nước đầu tư, tạo điều kiện cho VEC phát triển bền vững, phát huy vai trò nòng cốt trong hoạt động đầu tư, quản lý khai thác vận hành đường bộ cao tốc, hoàn thành Kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm giai đoạn 2021 - 2025, Chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035.

Căn cứ ý kiến của cấp có thẩm quyền, Tờ trình của Chính phủ, trên cơ sở ý kiến đa số thành viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách, Ủy ban thống nhất trình Quốc hội xem xét, quyết định các vấn đề.

Thứ nhất, đồng ý chủ trương bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC giai đoạn 2024 - 2026 số tiền 38.251 tỷ đồng từ các nguồn từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp; nguồn ngân sách Nhà nước đã giải ngân đầu tư xây dựng 05 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư.

Thứ hai, giao Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan khẩn trương tổ chức thực hiện, bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024 - 2026 cho Công ty mẹ - VEC; chịu trách nhiệm về tính chính xác của số liệu, bảo đảm sử dụng vốn hiệu quả, không làm thất thoát vốn và tài sản Nhà nước; xử lý các vấn đề liên quan đến quản lý, sử dụng, hạch toán, kế toán, phương án bảo toàn và phát triển vốn khi bổ sung vốn điều lệ cho VEC từ nguồn vốn này. Báo cáo Quốc hội kết quả triển khai tại Kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025).

Thứ ba, giao Kiểm toán Nhà nước trong phạm vị nhiệm vụ, quyền hạn của mình, thực hiện kiểm toán việc tuân thủ các quy định về tăng vốn điều lệ cũng như quản lý, sử dụng vốn của VEC theo quy định của Luật Kiểm toán nhà nước, báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025).

Phát biểu kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải khẳng định, qua thảo luận cho thấy, các ĐBQH nhất trí cao về sự cần thiết phải bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024 - 2026 cho VEC để tạo điều kiện cho Công ty phát triển bền vững, phát huy vai trò nòng cốt trong hoạt động đầu tư, quản lý, khai thác, vận hành đường bộ cao tốc nhằm thực hiện các kế hoạch, chiến lược phát triển kinh tế xã hội của Đảng, Nhà nước.

Thực hiện chủ trương đẩy mạnh đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, nhất là hạ tầng giao thông và chủ trương phát triển một số tập đoàn nhà nước có quy mô lớn, hoạt động có hiệu quả.