Triển vọng ngành ngân hàng năm 2021: Khả quan nhưng không quá tích cực

Những điểm sáng trong 6 tháng đầu năm 2021

Theo đánh giá của CTCP Báo cáo Đánh giá Việt Nam (Vietnam Report), trong nửa đầu năm 2021 trong bối cảnh dịch COVID-19 quay trở lại với những biến thể mới với cường độ mạnh hơn, nền kinh tế nói chung và ngành ngân hàng cũng gặp nhiều thách thức, nhưng vẫn có thể thấy những điểm sáng.

Đầu tiên phải kể đến sự tăng trưởng mạnh mẽ so với cùng kỳ năm trước. Báo cáo của Tổng cục Thống kê cho biết tính đến thời điểm 21/6, tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế đạt 5,47%, tăng trưởng gấp hai lần so với cùng kỳ năm 2020. Bất chấp tác động của đại dịch, lợi nhuận của ngành ngân hàng vẫn tăng trưởng cao, có hơn chục ngân hàng ghi nhận lợi nhuận nghìn tỷ, chất lượng tài sản, tỷ lệ nợ xấu vẫn được kiểm soát tốt. 

Theo dữ liệu của FiinGroup, tổng thu nhập hoạt động trong quý I/2021 tăng 28,4% so với cùng kỳ. Đầu tháng 7, một số ngân hàng công bố kết quả kinh doanh với sự bứt phá mạnh mẽ, dự báo sẽ có nhiều kỷ lục mới trong bức tranh lợi nhuận của ngành ngân hàng.

Lãi suất huy động ở mức thấp là yếu tố hỗ trợ để ngân hàng có được đà tăng trưởng này, thêm vào đó nhiều ngân hàng còn huy động được lượng lớn trái phiếu kỳ hạn dài với lãi suất thấp, giúp cho biên lãi ròng của ngân hàng được cải thiện.

Cùng với đó, sự ra đời của loạt chính sách mới cũng là khiến các ngân hàng dễ thở hơn trước các nguy cơ, đặc biệt về nợ xấu. Sự ra đời của Thông tư 03 về việc cơ cấu thời hạn trả nợ, miễn lãi vay do ảnh hưởng dịch được các chuyên gia trong khảo sát của Vietnam Report đánh giá như "nắng hạn gặp mưa rào" đối với ngân hàng, mang tính nhân văn đối với cả tổ chức tín dụng và bên đi vay. 

Có thể hình dung rằng nếu không có Thông tư 03, các ngân hàng sẽ phải trích lập rất mạnh các khoản nợ xấu trong năm nay nhưng với Thông tư này khoảng thời gian đã được giãn ra trong 3 năm. Việc trích lập dự phòng cụ thể tùy thuộc sự chịu ảnh hưởng từ chất lượng dự nợ cho vay của ngân hàng. Nhiều ngân hàng có dòng tiền ổn định đã chủ động trích lập dần trong từng quý để chuẩn bị "bộ đệm" lớn hơn cho dự phòng rủi ro có thể xảy ra.

Điểm sáng đáng chú ý trong thời gian qua là những câu chuyện về phát hành bán vốn, bán công ty con cho nước ngoài. Giữa bối cảnh dịch bệnh bùng phát, mà gần như khối ngoại rút ra khỏi thị trường chứng khoán, bán ròng rất mạnh mẽ, các nhà đầu tư nước ngoài vẫn nhìn thấy được cơ hội trong các giao dịch tài sản của ngân hàng. 

Điển hình như trường hợp VPBank bán được 49% vốn của FE Credit cho tập đoàn của Nhật Bản, một kế hoạch khác trong tương lai như HDBank cũng bán mảng tín dụng cho ngân hàng nước ngoài.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh dịch bệnh, tỷ trọng thu nhập phi tín dụng tiếp tục được gia tăng cả về quy mô lẫn tỷ trọng. Điều này giúp các ngân hàng phát triển toàn diện hơn, không còn lệ thuộc vào chỉ tiêu tín dụng, đồng thời giảm thiểu rủi ro và cải thiện cơ cấu nguồn thu theo hướng bền vững.

Triển vọng ngành ngân hàng năm 2021: khả quan nhưng không quá tích cực

Theo đánh giá của Vietnam Report, triển vọng ngành ngân hàng là khả quan nhưng không quá tích cực trước những lo ngại về diễn biến khó lường của đại dịch.

Kết quả khảo sát chuyên gia và ngân hàng của Vietnam Report trên thang điểm 5 cho thấy ba yếu tố vĩ mô ảnh hưởng đến hoạt động ngân hàng trong năm là sự bùng phát dịch bệnh, quá trình phục hồi của nền kinh tế và chính sách trong lĩnh vực ngân hàng.

Trên khía cạnh vi mô, xét trong ngân hàng, ba yếu tố ảnh hưởng nhất là khả năng áp dụng công nghệ số trong các dịch vụ ngân hàng, hệ thống quản lý rủi ro và công tác kiểm soát nội bộ và chất lượng sản phẩm, dịch vụ.

Tuy nhiên, với những yếu tố thuận lợi do sự phục hồi kinh tế toàn cầu, lãi suất thấp,... có 52,94% chuyên gia và ngân hàng trong khảo sát của Vietnam Report nhận định ngành ngân hàng trong năm 2021 sẽ tăng trưởng khả quan, tốt hơn một chút.

Theo đó, tăng trưởng tín dụng cả năm được dự báo có thể tương đương hoặc cao hơn mức tăng trưởng 12,13% của năm ngoái một chút. 

Mặc dù kết quả kinh doanh của nhóm ngành ngân hàng trong những tháng đầu năm có sự vượt trội hơn so với nhiều ngành khác, nhưng các chuyên gia đánh giá tăng trưởng cả năm chỉ đạt ở mức khả quan, không quá tích cực do tăng trưởng tín dụng của nhóm ngân hàng thiên về nhiều yếu tố chưa thực chất, còn tiềm ẩn những rủi ro, thách thức, nhất là khi dịch bệnh đang diễn biến khó lường, chưa được kiểm soát.