Quỹ từ thiện của Elon Musk quyên góp ít tiền hơn quy định trong ba năm liên tiếp

Cái hố ngày càng sâu

Tỷ phú Elon Musk sắp nắm giữ một vai trò mới trong chính quyền của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Cùng với doanh nhân Vivek Ramaswamy, Musk sẽ dẫn dắt một cơ quan có tên Bộ Hiệu quả Chính phủ.

Ở cương vị mới, Musk hứa hẹn sẽ cắt giảm chi tiêu và sắp xếp lại toàn bộ chính phủ liên bang, bao gồm cả Sở Thuế vụ (IRS).

Tuy nhiên, hồ sơ thuế mới đây cho thấy người đàn ông giàu nhất thế giới đang phải chật vật để đáp ứng một quy định cơ bản của IRS mà tất cả các lãnh đạo quỹ từ thiện đều phải tuân thủ, bất luận quy mô lớn nhỏ.

Theo hồ sơ thuế nói trên, Musk Foundation - một trong những quỹ từ thiện lớn nhất nước Mỹ - đang còn thiếu 421 triệu USD so với số tiền mà họ cần phải quyên góp vào năm 2023.

Hai năm trước đó, Musk Foundation cũng lâm vào tình cảnh tương tự. Cụ thể, quỹ của vị tỷ phú xe điện từng thiếu 41 triệu USD vào năm 2021 và hụt 234 triệu USD vào năm 2022.

Hiện tại, Musk có thời gian từ giờ cho đến cuối năm 2024 để quyên góp số tiền còn thiếu. Nếu không, ông sẽ phải trả một khoản phạt khá lớn cho IRS.

Theo New York Times, Musk Foundation có hơn 9 tỷ USD tài sản, trong đó bao gồm hàng triệu cổ phiếu Tesla. Theo luật định, tất cả các quỹ từ thiện tư nhân phải trao tặng ít nhất 5% tài sản mỗi năm.

Mục đích của quy định trên là để đảm bảo những người giàu có như Musk sử dụng tổ chức từ thiện của họ để giúp đỡ người dân, thay vì chỉ hưởng lợi từ các khoản khấu trừ thuế của IRS.

Hồ sơ thuế tiết lộ vào năm 2023 (giống như các năm trước), nhiều khoản đóng góp của Musk Foundation được chuyển đến các tổ chức có liên hệ mật thiết với Elon Musk hoặc các doanh nghiệp của ông.

Chẳng hạn, Musk Foundation đã tặng 25 triệu USD cho một quỹ do nhà tài trợ tư vấn (donor-advised fund, DAF). Và Elon Musk là người đang nắm quyền kiểm soát quỹ DAF đó.

Musk cũng bắt đầu quyên góp cho các trường học ở khu vực Brownsville (Texas) ngay sau khi danh tiếng của SpaceX, một công ty khác của vị tỷ phú, bị ảnh hưởng nghiêm trọng sau một vụ nổ tên lửa.

Khoản đóng góp lớn nhất của Musk Foundation - 137 triệu USD tiền mặt và cổ phiếu - được chuyển đến một tổ chức phi lợi nhuận có tên là The Foundation. Tổ chức từ thiện đó do các cộng sự thân cận của Musk điều hành.

Quỹ từ thiện ba nhân viên

Theo hồ sơ thuế, Musk Foundation được thành lập vào năm 2002 và chưa bao giờ thuê nhân viên hưởng lương. Ba giám đốc của quỹ gồm Musk và hai người làm việc cho văn phòng gia đình của ông đều làm việc không công.

Hồ sơ thuế cho thấy họ không dành nhiều thời gian cho quỹ. Trong ba năm qua, cả ba chỉ làm việc trung bình 2 giờ 6 phút mỗi tuần.

Tuy nhiên, khối lượng công việc của ban quản lý đã nặng hơn rất nhiều vào năm 2021 và 2022, khi Musk tăng gấp ba lần tài sản của Musk Foundation bằng cách trao cho quỹ hàng tỷ USD cổ phiếu Tesla.

Các chuyên gia thuế cho biết khi trao tặng cổ phiếu cho Musk Foundation, Musk hưởng lợi đáng kể. Vì IRS khấu trừ thuế cho các khoản quyên góp từ thiện, Musk có thể tiết kiệm tới 2 tỷ USD tiền thuế trong hai năm đó.

Do tài sản của Musk Foundation tăng vọt, ban quản lý quỹ phải cho đi hàng trăm triệu USD mỗi năm để đáp ứng mức tối thiểu theo quy định. Tuy vậy, bản thân quỹ này đã không hoàn thành nhiệm vụ trong ít nhất ba năm qua.