Quản lý quỹ VinaCapital tiếp tục lỗ

Trong 9 tháng đầu năm 2023, doanh thu của Quản lý quỹ VinaCapital đạt hơn 182 tỷ đồng, giảm 15,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Quý III và hai quý đầu năm Quản lý quỹ VinaCapital đều ghi nhận doanh thu giảm. Lý giải kết quả quý thứ ba trong năm, nhà quản lý quỹ hàng đầu Việt Nam cho biết tài sản ròng của các quỹ VFF, VIBF giảm, dẫn đến doanh thu quản lý quỹ giảm.

VFF là quỹ đầu tư trái phiếu, trong khi đó VIBF phân bổ cân bằng giữa cổ phiếu và sản phẩm tài chính khác. Quý cuối năm ngoái, khi vụ Vạn Thịnh Phát nổ ra, nhiều quỹ trái phiếu trên thị trường bị rút tiền, tiêu cực nhất là trạng thái của quỹ mở trái phiếu của Quản lý quỹ Kỹ Thương (TCBF), VinaCapital không phải ngoại lệ. 

Lý do khác đó là tài sản ròng của quỹ VinaCapital Vietnam Opportunity (VOF) giảm, dẫn đến phí quản lý ủy thác đầu tư giảm. Trong khi đó, quý III ghi nhận chi phí thưởng nhân viên làm gia tăng khoản mục này.

Cùng trạng thái với Quản lý quỹ VinaCapital, doanh thu của CTCP Quản lý quỹ Dragon Capital cũng giảm 13% trong 9 tháng. Công ty quản lý ngoại khác trên thị trường là KIM Việt Nam báo doanh thu đi ngang với 63 tỷ đồng. Tổ chức từ Hàn Quốc gia nhập Việt Nam từ năm 2020 khi mua lại Quản lý quỹ Hùng Việt.

So găng nguồn thu giữa hai công ty quản lý quỹ lớn nhất thị trường, trước năm 2020, VinaCapital vượt trội so với đổi thủ về doanh thu nhờ hoạt động quản lý danh mục trong khi đó Dragon Capital chủ yếu thu từ phí quản lý quỹ mở, ETF. Gió xoay chiều từ năm 2021 khi Dragon Capital bắt đầu ghi nhận phí tư vấn đầu tư chứng khoán 635 tỷ đồng, gấp gần 3 lần nguồn thu từ nghiệp vụ quản lý quỹ.

Sự chênh lệch kéo dài sau đó, quy mô doanh thu của Dragon Capital trong ba quý đầu năm nay gấp hơn 4 lần VinaCapital, gần 12 lần KIM Việt Nam. 

Về hiệu quả hoạt động của Quản lý quỹ VinaCapital, trong 9 tháng chi phí hoạt động kinh doanh  không giảm tương ứng với sự sụt giảm doanh thu cộng với chi quản lý doanh nghiệp gia tăng, kết quả là công ty lỗ thuần từ hoạt động kinh doanh hơn 14 tỷ đồng. Lỗ sau thuế của VinaCapital gần 13,7 tỷ đồng. Với Dragon Capital Việt Nam và KIM Việt Nam lãi lần lượt 11,4 tỷ đồng.

Trong năm 2022, Quản lý quỹ VinaCapital báo lỗ ròng gần 6 tỷ đồng cùng với lý do tương tự. Nguồn thu từ quản lý quỹ và hoạt động ủy thác đầu tư sụt giảm khiến doanh thu của công ty giảm từ 341,4 tỷ đồng năm ngoái còn 284,4 tỷ đồng. Công ty tăng lượng nhân viên cộng với tăng chi phí quảng cáo tiếp thị để tìm khách hàng mới và phát triển thương hiệu. 

Cập nhật dữ liệu mới nhất, tại ngày 30/6, VinaCapital có 126 nhân viên, thấp hơn quy mô của Dragon Capital (182 người), vượt trội so với KIM Việt Nam (28 người).

Thông tin về tình hình quản lý quỹ, tại thời điểm cuối tháng 9, Quản lý quỹ VinaCapital đang có danh mục ủy thác 16.267 tỷ đồng trong đó 640 tỷ đồng từ nhà đầu tư ủy thác trong nước và 15.628 tỷ đồng từ nhà đầu tư nước ngoài. Số tiền ủy thác của nhà đầu tư trong nước giảm gần một nửa so với thời điểm đầu năm.

Với tổ chức nước ngoài, công ty đang nhận ủy thác đầu tư của các quỹ như VOF, Forum One – VCG Partners Vietnam Fund hay nhóm quỹ Kiwoom. Bên cạnh đó, VinaCapital còn quản lý một số quỹ mở cổ phiếu, quỹ mở trái phiếu, và quỹ hoán đổi danh mục (ETF).

Ngoài ra, công ty ghi nhận ngoại bảng khoản phải thu của nhà đầu tư ủy thác hơn 2.400 tỷ đồng cuối quý III. Báo cáo 6 tháng đầu năm cho thấy danh mục nhà đầu tư ủy thác VinaCapital đã tất toán khoản rót vốn trái phiếu gần 1.200 tỷ đồng. Danh mục quản lý chỉ còn hơn 16.000 tỷ đồng cổ phiếu. Số tiền phải thu 2.400 tỷ đồng trên không ngoại trừ một phần trong đó là phải thu từ các nhà phát hành trong nước.

Thông tin liên quan đến tổ chức ủy thác VOF, trung tuần tháng 10, quỹ có thông báo gửi đến các nhà đầu tư rằng ban kiểm toán VinaCapital đã xem xét việc xác định giá các tài khoản đầu tư vào các công ty không niêm yết được nắm giữ trong danh mục đầu tư của quỹ.

Theo VinaCapital, danh mục đã được định giá lại sau khi một số khoản đầu tư rơi vào rủi ro thiếu nợ hoặc có khả năng bị vỡ nợ. Kết quả định giá lại, giá trị các tài khoản đầu tư của VOF tăng tổng cộng 54,3 triệu USD tính đến ngày 30/6. Một phần đánh giá tăng do khoản đầu tư vào cổ phần đại chúng với điều khoản dành riêng (Public Equities with Private Terms - PEPT).

Với biến động trên thị trường bất động sản vào cuối năm 2022, hội đồng quản trị đã yêu cầu Giám đốc đầu tư xem xét lại giá trị các tài khoản đầu tư PEPT. Tại thời điểm đó, giá trị định giá đã giảm 26,2 triệu USD.

VinaCapital cho biết, trong 6 tháng qua Giám đốc Đầu tư của VOF đã đàm phán lại các điều khoản, thiết lập kế hoạch thu lại toàn bộ tài khoản đầu tư và lợi nhuận dự kiến, đồng thời gian tăng tính an toàn bộ các tài khoản đầu tư khi thị trường bất động sản có phần ổn định trở lại.

Kết quả, tổng giá trị hợp lý khoản đầu tư vào dự án Norfolk (Novaland), Nova Consumer Group (mã: NCG), Đất Xanh Services (DXS) và Hưng Thịnh Land tăng 26,8 triệu USD tính đến 30/6. Song, giá trị vẫn thấp hơn vốn ban đầu và thu lợi nhuận dự kiến. Giám đốc Đầu tư VOF sẽ tiếp tục làm việc với từng nhà phát hành để thu hồi vốn.